Tο σχέδιο νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης για τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας έρχεται προς ψήφιση στη Βουλή.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης παρουσιάζοντας τις ρυθμίσεις στην Ολομέλεια της Βουλής, τόνισε ότι το σχέδιο νόμου υπηρετεί τα δικαιώματα των θυμάτων, σημειώνοντας πως το ποινικό πλαίσιο που όρισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2019 οδήγησε την ατιμωρησία της βαριάς εγκληματικότητας.
Από την άλλη πλευρά η αντιπολίτευση κάνει λόγο για «θυματοκεντρικό» νομοσχέδιο και υποστήριξε πως οι μικρομεσαίοι εγκληματίες θα μπαίνουν φυλακή «για το τίποτε».
«Ακούμε από την αντιπολίτευση ειρωνικές προσεγγίσεις ότι δήθεν το νομοσχέδιο είναι θυματοκεντρικό. Όμως, ποιος θα έρθει στην θέση της μάνας που περιμένει το βράδυ το παιδί της να γυρίσει και της τηλεφωνούν για να της πουν ότι ένας μεθυσμένος πέρασε με κόκκινο φανάρι και το σκότωσε; Ποιος είναι στην θέση του θύματος που ξυλοκοπείται συκοφαντείται και ο θύτης δεν παθαίνει τίποτα με το ισχύον σύστημα; Ποιος έρχεται στη θέση του ιδιοκτήτη που βλέπει το σπίτι του λεηλατημένο;» ανταπάντησε ο κ. Φλωρίδης για να προσθέσει «Όταν λοιπόν μιλάμε για τα δικαιώματα των θυμάτων μιλάμε για τα δικαιώματα της ίδιας της κοινωνίας που δεν θέλει να την κλέβουν και να βιάζουν τα παιδιά της. Να βιάζουν τα παιδιά τους και με το υφιστάμενο πλαίσιο αυτός που το κάνει όποια καταδίκη και να υποστεί σε λίγο θα είναι έξω».
«Αυτό το νομοσχέδιο επιχειρεί επιτέλους να εκπέμψει το μήνυμα προς όλους όσοι παρανομούν ότι από εδώ και πέρα ο κίνδυνος να πάνε φυλακή είναι σοβαρός και πως θα εκτίσουν την ποινή τους. Όλη η κατεύθυνση και φιλοσοφία του νομοσχεδίου βρίσκεται στον αντίποδα όσων νομοθέτησε το 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ λίγο πριν κλείσει η Βουλή», είπε ο υπουργός σε άλλο σημείο. Παράλληλα, ο κ. Φλωρίδης άφησε βαρύτατες καταγγελίες για μέλη της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής που συνέταξαν τους Ποινικούς Κώδικες της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ υποστηρίζοντας ότι νομοθέτησαν για να ευνοηθούν οι τότε πελάτες των δικηγορικών τους γραφείων.
Η συζήτηση του σχεδίου νόμου ολοκληρώνεται σήμερα ενώ επί της αρχής ψηφίζουν θετικά οι βουλευτές της πλειοψηφίας και καταψηφίζουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η μεταρρύθμιση κινείται σε δύο άξονες:
- Πρώτον, στην αντιμετώπιση της «μικρομεσαίας» εγκληματικότητας με βασικό μέσο την έκτιση των ποινών, που καταπολεμά το αίσθημα ατιμωρησίας και αυξάνει την ασφάλεια του πολίτη και έφερε σχετικά παραδείγματα.
- Δεύτερον, στην επιτάχυνση των διαδικασιών και του χρόνου της ποινικής δίκης, που αποτελεί μέρος του γενικότερου σχεδίου για ταχύτερη απονομή του δικαίου στη χώρα μας. Επίσης ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις που αντιμετωπίζουν κρίσιμα θέματα αυξημένου εθνικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η οικολογική καταστροφή μέσω των εμπρησμών, η ενδοοικογενειακή βία, η προστασία αλλά και η παραβατικότητα των ανηλίκων.
Ενδεικτικά:
- Τα ανήλικα θύματα ενδοοικογενειακής βίας εντάσσονται στο προστατευτικό πλέγμα του άρθρου 227 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που θωρακίζει το θύμα κατά τον τρόπο εξέτασης και το προφυλάσσει από επαναλαμβανόμενη έκθεση σε ψυχική ταλαιπωρία.
- Θεσπίζεται υποχρέωση των επαγγελματιών (εκπαιδευτικοί, ιατροί, ψυχολόγοι κ.ά.) να καταγγέλλουν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, με ταυτόχρονη ενίσχυση του πλέγματος προστασίας, από ενδεχόμενες σε βάρος τους κακόβουλες μηνύσεις.
- Δημιουργείται το κατάλληλο υποστηρικτικό περιβάλλον για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας με την ενίσχυση των δημόσιων και των ιδιωτικών δομών που τους παρέχουν οικονομική και ψυχολογική στήριξη.
- Ενισχύονται τα δικονομικά μέσα με σκοπό την προστασία των θυμάτων και την πρόληψη υποτροπής των δραστών.
Εξορθολογισμός ποινών
- Αύξηση του ανωτάτου ορίου κάθειρξης για κακουργήματα από τα 15 στα 20 έτη.
- Αύξηση του ανωτάτου ορίου κάθειρξης επί συρροής κακουργημάτων στα 25 έτη (από 20). Αντίστοιχα και επί συρροής πλημμελημάτων στα 10 έτη (από 8).
- Οριζόντια πρόβλεψη αυτεπάγγελτης δίωξης για όλα τα κακουργήματα ανεξαρτήτως φορέα του προστατευόμενου έννομου αγαθού.
- Για την ενίσχυση της διαφάνειας, θεσπίζεται ειδική ποινική ευθύνη Νομικών Προσώπων και Νομικών Οντοτήτων, στις περιπτώσεις που πραγματοποιούν δωροδοκίες δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου να αποσπάσουν αθέμιτα οφέλη. Προβλέπονται χρηματικές ποινές ύψους εκατομμυρίων ευρώ, ενώ θα μπορεί να επιβάλλεται από τα αρμόδια δικαστήρια το κλείσιμο των εταιρειών αυτών.
Επιτάχυνση της ποινικής δίκης
Τέλος, στις προβλέψεις του νέου σχεδίου νόμου περιλαμβάνεται η επιτάχυνση της ποινικής δίκης με:
- Κατάργηση Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων και υποκατάστασή του από Τριμελές Εφετείο που θα συγκροτείται από αρχαιότερους δικαστές.
- Ενίσχυση της αρμοδιότητας Μονομελούς Πλημμελειοδικείου και Μονομελούς Εφετείου.
- Αμεση εκδίκαση, χωρίς τήρηση της χρονοβόρας διαδικασίας των συμβουλίων σε σοβαρά κακουργήματα (εμπρησμός δάσους, διατάραξη ασφάλειας συγκοινωνιών), όπως και σε κακουργήματα όλων των ειδικών ποινικών.
- Περιορισμός των αναβολών της ποινικής δίκης που χορηγεί το δικαστήριο, ανεξαρτήτως αιτίας, σε μία αναβολή ανά υπόθεση.
- Πρόβλεψη υψηλών χρηματικών προστίμων για τους δικομανείς και όσους με δόλιες και προφανώς αβάσιμες μηνύσεις απασχολούν ασκόπως τον μηχανισμό απονομής της δικαιοσύνης.
