Οι ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες κυριαρχούν στην αγορά αυτοκινήτων της Κίνας για δεκαετίες, πουλώντας εκατομμύρια οχήματα και αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Αυτή η χρυσή εποχή φτάνει τώρα, σύμφωνα με ανάλυση του CNN, σε απότομο τέλος.
Η ταχεία άνοδος των εγχώριων κατασκευαστών ηλεκτρικών οχημάτων (EV) της Κίνας, όπως η BYD και η Xpeng (XPEV), ανατρέπει τη μεγαλύτερη αγορά επιβατηγών αυτοκινήτων στον πλανήτη και αφήνει τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες στον κόσμο εκτός παιχνιδιού.
Το τελευταίο σημάδι των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι παραδοσιακές αυτοκινητοβιομηχανίες ήρθε τη Δευτέρα, όταν η Volkswagen προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να κλείσει εργοστάσια στη Γερμανία για πρώτη φορά στην ιστορία της, σε μια προσπάθεια να μειώσει το κόστος.
Ο γερμανικός γίγαντας της αυτοκινητοβιομηχανίας είδε τις παραδόσεις του στην Κίνα, τη μεγαλύτερη αγορά του, να μειώνονται κατά ένα τέταρτο σε σχέση με πριν από τρία χρόνια, φτάνοντας στα 1,34 εκατομμύρια το πρώτο εξάμηνο του 2024. Και πέρυσι, η εταιρεία έχασε την πρωτιά της ως η μάρκα αυτοκινήτων με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην Κίνα από την BYD, έναν τίτλο που κατείχε τουλάχιστον από το 2000.
Ωστόσο, η Volkswagen, η δεύτερη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία στον κόσμο μετά την Toyota (TM), δεν είναι η μόνη εταιρεία που αντιμετωπίζει προβλήματα. Η Ford (F) και η General Motors (GM) είναι επίσης μεταξύ των εταιρειών που βλέπουν τις πωλήσεις και το μερίδιο αγοράς να εξαφανίζονται στην Κίνα καθώς οι ντόπιοι καταναλωτές απορρίπτουν τις ξένες μάρκες για να αγοράσουν κινέζικα.
Τον Ιούλιο, το μερίδιο των ξένων αυτοκινητοβιομηχανιών στις πωλήσεις αυτοκινήτων στην Κίνα μειώθηκε στο 33% από 53% τον ίδιο μήνα δύο χρόνια νωρίτερα, σύμφωνα με στοιχεία της China Passenger Car Association (CPCA).
Τα κέρδη των αυτοκινητοβιομηχανιών στην Κίνα υφίστανται, επίσης, πιέσεις. Το τρίμηνο που έληξε στις 30 Ιουνίου, τα έσοδα από τις κινεζικές κοινοπραξίες της Toyota μειώθηκαν κατακόρυφα κατά 73% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις.
Ακόμη χειρότερα, οι κοινοπραξίες της GM στην Κίνα (έχουν 10 στη χώρα) ανέφεραν διαδοχικές τριμηνιαίες ζημίες φέτος. Οι πωλήσεις της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας στην Κίνα μειώθηκαν στο μισό, από το ανώτατο όριο των 4 εκατομμυρίων το 2017 σε 2,1 εκατομμύρια πέρυσι.
«Πολύ λίγοι άνθρωποι βγάζουν χρήματα στην Κίνα», ανέφερε η διευθύνουσα σύμβουλός της GM, Mary Barra, σε αναλυτές σε πρόσφατη επικοινωνία σχετικά με τα κέρδη.
«Είναι μη βιώσιμο, διότι ο αριθμός των εταιρειών που χάνουν χρήματα εκεί δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον. Και πραγματικά, όταν μπαίνεις στον πόλεμο τιμολόγησης που συμβαίνει τώρα, είναι πραγματικά ένας αγώνας που σε τραβάει μόνο προς τα κάτω».
Ο βάναυσος και παρατεταμένος πόλεμος τιμών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Κίνα έχει ήδη παραλύσει αρκετές τοπικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Οι ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες χρειάστηκε επίσης να αναδιαρθρώσουν τις επιχειρήσεις τους ή να κλείσουν τις κάποτε εκτεταμένες δραστηριότητες στη χώρα.
Τον Οκτώβριο, η ιαπωνική Mitsubishi Motors ανακοίνωσε ότι θα τερματίσει την παραγωγή των αυτοκινήτων της στην κοινοπραξία της στην Κίνα, μετά από χρόνια μείωσης των πωλήσεων. Η Honda (HMC), η Hyundai και η Ford έχουν επίσης λάβει δραστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων απολύσεων και κλεισίματος εργοστασίων, για να μειώσουν το κόστος.
«Οι μέρες δόξας της… απόλαυσης υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και τεράστιων κερδών (στην Κίνα) έχουν τελειώσει», δήλωσε ο Michael Dunne, βετεράνος της αυτοκινητοβιομηχανίας και Διευθύνων Σύμβουλος της Dunne Insights, μιας εταιρείας συμβούλων που επικεντρώνεται στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
«Αν είστε μια μάρκα μαζικής παραγωγής στην Κίνα, οι μέρες σας είναι μετρημένες», σχολίασε.
Το «θαύμα» της Tesla
Για τις παγκόσμιες αυτοκινητοβιομηχανίες, η ξαφνική αλλαγή της τύχης έρχεται μετά από περίπου δύο δεκαετίες αδιάκοπης αύξησης των πωλήσεων και των κερδών στην Κίνα, ξεκινώντας από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Η Volkswagen και η GM, που ξεκίνησαν να δραστηριοποιούνται στη χώρα πολλά χρόνια νωρίτερα, απολάμβαναν ακόμη μεγαλύτερης διάρκειας οικονομικές απολαβές.
Ήταν τόσο δυνατή η αίσθηση ότι οι καλές στιγμές δεν θα τελείωναν ποτέ που, σύμφωνα με τον Dunne, ένα στέλεχος της αυτοκινητοβιομηχανίας είπε χλευαστικά: «Εδώ κερδίζουμε περισσότερα χρήματα από τον Θεό».
Ακόμη και αφότου η κινεζική κυβέρνηση άρχισε να δίνει αφειδώς χρήματα σε ντόπιους κατασκευαστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων και μπαταριών στα μέσα της δεκαετίας του 2010, υπό τη στρατηγική του ηγέτη Xi Jinping «Made in China 2025», οι ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες συνέχισαν να αυξάνουν το μερίδιο αγοράς τους. Οι Κινέζοι καταναλωτές εξακολουθούσαν να προτιμούν συμβατικά αυτοκίνητα από καθιερωμένες μάρκες.
Στη συνέχεια, λένε οι αναλυτές, έφτασε η Tesla (TSLA). Τον Δεκέμβριο του 2019, το πρώτο κινεζικής κατασκευής Tesla Model 3 βγήκε από μια γραμμή παραγωγής στη Σαγκάη και όλα άλλαξαν.
«Μέσα σε μία νύχτα, είναι σαν να συνέβη ένα θαύμα», είπε ο Dunne, περιγράφοντάς το ως ένα «μνημειώδες» σημείο καμπής. «Η κατασκευή του Model 3 από την Tesla στη Σαγκάη άλλαξε την οπτική των καταναλωτών για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα». Έγιναν «οι νέοι κουλ», πρόσθεσε.
Η Tesla είχε ένα «φωτοστέφανο» για τους κινέζους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων, όπως οι BYD, Neo και Li Auto, σύμφωνα με τον Dunne, οι οποίες βελτίωναν σταθερά τα ηλεκτρικά τους αυτοκίνητα εδώ και αρκετά χρόνια και ήταν έτοιμες να επωφεληθούν από την ξαφνική άνοδο της ζήτησης.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προβλέπει ότι οι πωλήσεις ηλεκτρικών μπαταριών και plug-in υβριδικών οχημάτων στην Κίνα θα φτάσουν τα 10 εκατομμύρια φέτος, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το ήμισυ των πωλήσεων αυτοκινήτων στη χώρα από μόλις 1,1 εκατομμύριο πριν από τέσσερα χρόνια.
Οι αλλαγές γενεών βοήθησαν επίσης τις κινεζικές μάρκες.
«Τη δεκαετία του 1990 και του 2000, ήταν οι γονείς που αγόραζαν πολλά από τα αυτοκίνητα και αυτοί δεν εμπιστεύονταν καμία από τις κινεζικές μάρκες», δήλωσε ο Tu Le, διευθύνων σύμβουλος της Sino Auto Insights, μιας εταιρείας συμβούλων.
«Τώρα αγοραστές είναι τα παιδιά τους, που μεγάλωσαν αγοράζοντας πράγματα στο Alibaba και στο JD.com και χρησιμοποιώντας WeChat, οπότε η σκέψη να αγοράσουν μια κινεζική μάρκα δεν έχει την αρνητική σημασία του παρελθόντος», σχολίασε στο CNN. .
Οι καθιερωμένες αυτοκινητοβιομηχανίες σοκαρίστηκαν από την απότομη στροφή προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Κίνα. Το χρονοδιάγραμμα έκανε τα πράγματα χειρότερα: Μήνες αφότου η Tesla ξεκίνησε τη ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα, η Κίνα μπήκε σε ένα πολυετές lockdown για τον κορωνοϊό.
«Τα στελέχη της αυτοκινητοβιομηχανίας δεν μπορούσαν να επισκέπτονται την Κίνα κάθε χρόνο για να δουν τι συνέβαινε», είπε ο Le.
Όταν τελικά αντιλήφθηκαν πόσο πίσω είχαν μείνει οι εταιρείες τους σε οτιδήποτε, από το λογισμικό οχημάτων και την ταχύτητα παραγωγής μέχρι την τεχνολογία μπαταριών και τον έλεγχο των αλυσίδων εφοδιασμού που είναι καθοριστικής σημασίας για την κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ήταν σχεδόν πολύ αργά για να ανακτήσουν το χαμένο έδαφος.
Πέρυσι, η BYD πούλησε ένα ρεκόρ 3,02 εκατομμυρίων οχημάτων παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των plug-in υβριδικών, αύξηση 62% από το 2022. Συγκριτικά, η Volkswagen παρέδωσε 1,02 εκατομμύρια ηλεκτρικά και plug-in υβριδικά οχήματα, αυξημένα κατά 26% σε σχέση με το 2022. Εν τω μεταξύ, η Tesla, η οποία κατασκευάζει μόνο πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα, πούλησε 1,8 εκατομμύρια.
«Σχεδόν κάθε μη κινεζική εταιρεία… αισθάνεται σοκαρισμένη καθώς παρακολουθεί τα μερίδια αγοράς της να εξαφανίζονται».
Το νέο κέντρο του κόσμου για τα αυτοκίνητα
Και οι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων της Κίνας δεν είναι ικανοποιημένοι μόνο με την εγχώρια επιτυχία.
Οι εξαγωγές επιβατικών αυτοκινήτων της χώρας εκτινάσσονται στα ύψη: Εκτινάχθηκαν περισσότερο από 60% πέρυσι σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας τα 4 εκατομμύρια. Με ορισμένα μέτρα, αυτό έκανε την Κίνα τον μεγαλύτερο εξαγωγέα αυτοκινήτων στον κόσμο, μπροστά από την Ιαπωνία και τη Γερμανία. Πάνω από το ένα τέταρτο αυτών των εξαγωγών ήταν ηλεκτρικά οχήματα, σύμφωνα με την CPCA.
Μέχρι το 2030, οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες θα μπορούσαν να δουν το μερίδιό τους στην παγκόσμια αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων να διπλασιάζεται, προβλέπει η UBS, με τις ευρωπαϊκές εταιρείες να υφίστανται τη μεγαλύτερη απώλεια μεριδίου αγοράς.
Η απειλή για τις φημισμένες αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής έχει πυροδοτήσει ένα κύμα αυξήσεων των δασμών στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα. Αλλά δεν είναι σαφές εάν οι υψηλότεροι δασμοί θα είναι αρκετοί για να σταματήσουν την κινεζική επέλαση.
Πηγή: CNN
