Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Στάθης Καλύβας σχολιάζει τις εξελίξεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε άρθρο του με τίτλο: «Κλιμάκωση των συγκρούσεων».
Ο Στάθης Καλύβας ξεκινά το συλλογισμό του αναφέροντας: «Είναι κάπως σαν ο Ντόναλντ Τραμπ να έβαλε τη χώρα του, και άρα όλους μας, μέσα σε έναν επιταχυντή. Σχεδόν όλες οι πολιτικές αντιστοιχούν σε ουσιαστικά προβλήματα. Ισχύει, για παράδειγμα, ότι η πολιτική των δασμών συνδέεται με το τεράστιο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, ενώ η παράνομη μετανάστευση έχει δημιουργήσει μεγάλες πιέσεις και αντιδράσεις. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται, όμως, με ένα μείγμα ακραίου ερασιτεχνισμού, που οδηγεί σε όχι πάντοτε σαφείς, αλλά σίγουρα αποσταθεροποιητικές και ενίοτε αυταρχικές αποφάσεις, με συνέπειες που όσο περνάει ο χρόνος θα είναι δύσκολα αναστρέψιμες. Όλα αυτά συμβαίνουν ταυτόχρονα και με μεγάλη ταχύτητα, μέσα σε ένα κλίμα αυξανόμενης αβεβαιότητας, που ροκανίζει τα θεμέλια των Ηνωμένων Πολιτειών και του παγκόσμιου συστήματος που βασίστηκε πάνω τους. Αυτά είναι συνήθως συστατικά επαναστάσεων».
Ο κ. Καλύβας συνεχίζει λέγοντας ότι «ίσως αυτός, λοιπόν, να είναι και ο καταλληλότερος όρος για να περιγραφεί αυτό που συμβαίνει στις ΗΠΑ τώρα: επανάσταση. Και όπως συμβαίνει με τις περισσότερες επαναστάσεις, η έκβασή της είναι αδύνατον να προβλεφθεί με βάση τα αρχικά χαρακτηριστικά της. Στο εσωτερικό της χώρας ο κρατικός μηχανισμός βρίσκεται σε διαδικασία αποδρομής, με ολόκληρους τομείς να καταργούνται και άλλους να ροκανίζονται. Παράλληλα έχει ήδη δρομολογηθεί μια μετωπική σύγκρουση με τη δικαστική εξουσία, καθώς πολλές από τις εκτελεστικές πράξεις της κυβέρνησης έχουν ήδη προσβληθεί. Σε μία περίπτωση, μάλιστα, το Ανώτατο Δικαστήριο, με ομόφωνη απόφασή του, απαίτησε την επιστροφή ενός μετανάστη που απελάθηκε και κρατείται σε φυλακές του Ελ Σαλβαδόρ με στοιχεία που η αρμόδια υπηρεσία παραδέχθηκε πως ήταν λανθασμένα. Η κυβέρνηση αγνόησε επιδεικτικά αυτή την απόφαση, με αποτέλεσμα ένας ομοσπονδιακός δικαστής να την απειλεί με δίωξη για μη συμμόρφωση – διαδικασία που δρομολογεί συνταγματική κρίση. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση κλιμακώνει τη σύγκρουση με τα πανεπιστήμια. Έπειτα από μια πρώτη φάση στην οποία κάποια πανεπιστήμια συμμορφώθηκαν με τις κυβερνητικές πιέσεις, το Χάρβαρντ απέρριψε ένα μακρύ κατάλογο με εντελώς απαράδεκτες απαιτήσεις. Η κυβέρνηση απάντησε «παγώνοντας» ομοσπονδιακές χρηματοδοτήσεις ύψους 2,2 δισ. δολαρίων. Το Χάρβαρντ είναι το πιο πλούσιο πανεπιστήμιο του κόσμου και χαίρει ευρείας στήριξης στους πιο μορφωμένους κύκλους της χώρας. Η αντίδρασή του έχει εμπνεύσει τα υπόλοιπα πανεπιστήμια, όμως λίγα έχουν αντίστοιχους πόρους. Και το Χάρβαρντ εύκολα μπορεί να στοχοθετηθεί ως σύμβολο των ελίτ που πρέπει να υποταχθούν στους «νέους κανόνες».
Ταυτόχρονα, ο εμπορικός πόλεμος που κήρυξε ο Τραμπ, αρχικά εναντίον ολόκληρου του υπόλοιπου κόσμου και, μετά τις πρόσφατες υποχωρήσεις του, εναντίον της Κίνας, οδηγεί την παγκόσμια οικονομία σε τροχιά πληθωρισμού και ύφεσης. Οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές προσπαθούν να συνέλθουν από ένα σοκ που ήδη μετράει απώλειες τρισεκατομμυρίων, ενώ οι επενδύσεις «παγώνουν». Τα αμερικανικά ομόλογα υπέστησαν μια πρωτοφανή αύξηση των επιτοκίων τους, γεγονός που δείχνει πως η τυφλή, σχεδόν, εμπιστοσύνη που έδειχναν οι παγκόσμιες αγορές στις ΗΠΑ, ουσιαστικά το θεμέλιο της παγκόσμιας οικονομίας, έχει αρχίσει να διαβρώνεται. Καθώς βρισκόμαστε στον επιταχυντή, τείνουμε να ξεχνάμε πως οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει μια διαδικασία αποδόμησης των παραδοσιακών τους συμμαχιών τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία. Η πολυδιαφημισμένη ανακωχή στη Γάζα έχει καταρρεύσει εδώ και καιρό με τραγικά αποτελέσματα, ενώ η περίφημη κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας που θα πετύχαινε ο Τραμπ σε 24 ώρες δείχνει όλο και πιο μακριά».
Και καταλήγει ο καθηγητής: «Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως ανοίγοντας τόσα μέτωπα, ο Τραμπ ακολουθεί μια ορθολογική στρατηγική. Ενώ στην αρχή είχε τη δυνατότητα να επιτίθεται σε μεμονωμένους αντιπάλους του και να εκμεταλλεύεται τη γενική παράλυση, τώρα τους συσπειρώνει εναντίον του. Η εμπειρία, όμως, των επαναστάσεων δείχνει πως η κλιμάκωση των συγκρούσεων μπορεί τελικά να ευνοήσει τους επαναστάτες. Το πολιτικό τους όφελος αντιστοιχεί προφανώς σε τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος, οδηγώντας παράλληλα στον αυταρχισμό».
Η ανάρτησή του
