Τελική πρόταση Τραμπ για ειρήνη στην Ουκρανία: Αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής και παραχωρήσεις σε αντάλλαγμα κατάπαυσης πυρός.
Η Ουάσινγκτον αναμένει σήμερα την επίσημη απάντηση της Ουκρανίας σχετικά με ένα νέο πλαίσιο ειρήνης, το οποίο φέρεται να περιλαμβάνει αναγνώριση από τις ΗΠΑ της Κριμαίας ως ρωσικής, καθώς και άτυπη αποδοχή της ρωσικής κυριαρχίας σε περιοχές που καταλήφθηκαν μετά το 2022, όπως αποκαλύπτει το Axios.
Το σχέδιο, το οποίο παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα σε Ουκρανούς αξιωματούχους στο Παρίσι, περιλαμβάνεται σε έγγραφο μιας σελίδας και χαρακτηρίζεται από την αμερικανική πλευρά ως «τελική πρόταση» του Προέδρου Τραμπ. Ο Λευκός Οίκος έχει ξεκαθαρίσει πως είναι έτοιμος να αποσυρθεί από τις συνομιλίες αν δεν υπάρξει συμφωνία σύντομα.
Η πρόταση απαιτεί σημαντικές παραχωρήσεις από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος στο παρελθόν έχει απορρίψει κάθε ενδεχόμενο αναγνώρισης της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία και σε περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας.
Παρότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν φέρεται διατεθειμένος να παγώσει τις γραμμές του μετώπου, έχει ήδη απορρίψει σημεία της πρότασης των ΗΠΑ, όπως η παρουσία ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης στην Ουκρανία.
Ουκρανική πηγή που μίλησε στο Axios χαρακτήρισε την πρόταση «ιδιαίτερα ευνοϊκή για τη Ρωσία», προσθέτοντας: «Περιγράφει με ακρίβεια τα οφέλη για τη Μόσχα, ενώ για την Ουκρανία μιλά με γενικότητες».
Τι προβλέπει η πρόταση – Τι κερδίζει η Ρωσία και τι η Ουκρανία
Για τη Ρωσία:
Επίσημη αναγνώριση της κυριαρχίας της στην Κριμαία από τις ΗΠΑ.
Άτυπη αναγνώριση της κατοχής σχεδόν ολόκληρης της περιφέρειας Λουχάνσκ, καθώς και κατεχόμενων περιοχών σε Ντονέτσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια.
Υπόσχεση μη ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, με την ένταξη στην ΕΕ να παραμένει ανοιχτό ενδεχόμενο.
Άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά το 2014.
Ενίσχυση οικονομικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, κυρίως σε ενέργεια και βιομηχανία.
Για την Ουκρανία:
Εγγυήσεις ασφαλείας από ομάδα ευρωπαϊκών (και πιθανώς και μη ευρωπαϊκών) χωρών – χωρίς να προσδιορίζεται ο ρόλος των ΗΠΑ.
Επιστροφή μικρής περιοχής της περιφέρειας Χάρκοβο.
Ελεύθερη ναυσιπλοΐα στον ποταμό Δνείπερο, που χωρίζει τα μέτωπα στη νότια Ουκρανία.
Αποζημιώσεις και βοήθεια για ανασυγκρότηση, χωρίς όμως σαφή προσδιορισμό της πηγής χρηματοδότησης.
Επιπλέον σημεία – Ο ρόλος των ΗΠΑ και του Πούτιν
Το σχέδιο προβλέπει ότι ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια θα παραμείνει ουκρανικός, αλλά θα λειτουργεί από τις ΗΠΑ, με διανομή ρεύματος και προς Ουκρανία και προς Ρωσία.
Αναφέρεται επίσης συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για εξορυκτικά κοιτάσματα, την οποία ο Τραμπ σκοπεύει να υπογράψει την Πέμπτη.
Το πλαίσιο διαμορφώθηκε έπειτα από τετράωρη συνάντηση του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Πούτιν. Μετά την παρουσίαση της πρότασης, ο Ρώσος πρόεδρος φέρεται να πρότεινε αναστολή στρατιωτικών επιχειρήσεων στα σημερινά σύνορα, ως ένδειξη βούλησης για ειρήνη. Ωστόσο, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραμένουν επιφυλακτικοί.
Οι επόμενες κινήσεις – Τι ακολουθεί στις διαπραγματεύσεις
Ο Στιβ Γουίτκοφ αναμένεται να επιστρέψει αυτή την εβδομάδα στη Μόσχα, για τέταρτη συνάντηση με τον Πούτιν, ωστόσο τόσο ο ίδιος όσο και ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δεν θα συμμετάσχουν στις συνομιλίες του Λονδίνου την Τετάρτη, όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί.
Επικεφαλής της αμερικανικής αντιπροσωπείας θα είναι ο Κιθ Κέλογκ, ο οποίος θα παρουσιάσει το πλαίσιο στις συνομιλίες με Ουκρανούς, Γάλλους, Γερμανούς και Βρετανούς αξιωματούχους.
Σύμφωνα με αμερικανική πηγή, ΗΠΑ και Ουκρανία εξετάζουν πλέον το ενδεχόμενο 30ήμερης κατάπαυσης του πυρός, ως μεταβατικό βήμα αντί για πλήρη ειρηνευτική συμφωνία με βάση το σχέδιο Τραμπ.
Ο Ρούμπιο έγραψε στο Twitter ότι είχε «παραγωγική» συνομιλία με τον Βρετανό ομόλογό του και ότι αναμένει τη συνέχιση των διαβουλεύσεων μετά το Λονδίνο.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε:
«Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται και ελπίζουμε ότι βρισκόμαστε στη σωστή κατεύθυνση».
