ΑρχικήΕκλογική ΣκακιέραΧριστούγεννα 1918 - Τα τελευταία ενός παλιού κόσμου. Τα πρώτα ενός καινούριου

Χριστούγεννα 1918 – Τα τελευταία ενός παλιού κόσμου. Τα πρώτα ενός καινούριου

Στις 11 Νοεμβρίου 1918 υπεγράφη η ανακωχή που σήμαινε το τέλος του Α’ Πακοσμίου πολέμου. Τρεις ημέρες μετά στο Ηνωμένο Βασίλειο ανακοινώθηκαν εκλογές για τις 14 Δεκεμβρίου. Θα ήταν οι πρώτες εκλογές μετά από 8 χρόνια,καθώς εξαιτίας του πολέμου η Βουλή που προήλθε από τις εκλογές του 1910 παρέμενε μέχρι το τέλος του. Παρά το ότι οι εκλογές διεξήχθησαν στις 14 Δεκεμβρίου, η καταμέτρηση καθυστέρησε μέχρι τις 28 Δεκεμβρίου ώστε να καταμετρηθούν και οι ψήφοι των στρατιωτών που βρισκόταν εκτός χώρας. Έτσι οι ψηφοφόροι βρέθηκαν να γιορτάζουν τα πρώτα μεταπολεμικά Χριστούγεννα ανάμεσα στην ψηφοφορία και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων αυτής. Η εκλογική αυτή αναμέτρηση όμως έχει και κάποια άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

 

Πρώτον, ήταν οι πρώτες εκλογές στις οποίες όλοι οι ψηφοφόροι ψήφισαν την ίδια μέρα. Για παράδειγμα, οι προηγούμενες εκλογές (1910) ειχαν διεξαχθεί μεταξύ 3 και 19 Δεκεμβρίου. Ήταν επίσης οι πρώτες εκλογές οι οποίες διεξαγόταν μετά την ψήφιση του “Representation of the People Act” του 1918. Αυτό σημαινε πως μπορούσαν να ψηφίσουν όλοι οι άνδρες ηλικίας 21 και άνω, είτε κατείχαν γη είτε όχι, και οι γυναίκες ηλικίας 30 και άνω που διαμένουν ή έχουν γη (η ίδια ή ο σύζυγος) αξίας άνω των 5 λιρών σε μια περιφέρεια. Έτσι το εκλογικό σώμα πολλαπλασιάστηκε και άλλαξε χαρακτηριστικά. Ένας νέος κόσμος, νέες νοοτροπίες εντάχθηκαν σε αυτό. Ταυτόχροναόμως, ήταν οι πρώτες εκλογές στις οποίες γυναίκες άνω των 21 ετών θα μπορούσαν να είναι υποψήφιες.

 

Μια ακόμα ιδιαιτερότητα των εκλογών του 1918 ήταν το ότι ο πρωθυπουργός από το 1916 Λόιντ Τζόρτζ ήταν σε μάχη με τον εκλεγέντα με 44% το 1910 Ασκουιθ για την κυριαρχία στους Φιλελεύθερους (ο Άσκουιθ ήταν πρωθυπουργός από το 1910 μέχρι και το 1916 όταν και η Βουλή έχασε την εμπιστοσύνη σε αυτόν και τον αντικατέστησε με τον Λόιντ Τζόρτζ. Έπειτα πέρασε στην αντιπολίτευση). Ο Λόιντ Τζορτζ κατέβηκε στις εκλογές ξεχωριστά, με τους «coalition liberals» αφού ουσιαστικά συμμάχησε με τους συντηρητικό κόμμα του Μποναρ Λο. Μάλιστα, γράμμα με τις υπογραφές και των δύο εστάλη σε όλους του κοινούς υποψηφίους όπου τους ανακοίνωναν τη στήριξή τους. Η συμμαχία θριάμβευσε στις εκλογές καθώς οι Συντηρητικοί έλαβαν 379 έδρες ενώ το κόμμα του Λόιντ Τζορτζ 127 σε σύνολο 707. Ο Άσκουιθ, ο οποίος θεωρούσε τη θέση του σίγουρη και περασε στην περιφέρειά του μόλις 2 ημέρες προεκλογικά, δεν κατάφερε να εκλεγεί. Το άλλοτε κραταιό κόμμα των Φιλελευθέρων δε θα καταφέρει ποτέ να ξαναβρεί τη λάμψη και τα ποσοστά που λάμβανε. Πάλεψε για ένα διάστημα αλλά αντικαταστάθηκε στην εναλλαγή της εξουσίας με τους συντηρητικούς από το εργατικό κόμμα.

 

Τέλος, σημαντικό στοιχείο αυτών των εκλογών είναι πως ήταν οι τελευταίες με όλο το νησί της Ιρλανδίας να ψηφίζει. Τα γεγονότα που είχαν προηγηθεί μετά την εξέγερση του Πάσχα το 1916 και την εκτέλεση πολλών ηγετών αυτής και όσα ακολούθησαν οδήγησαν στην απομάκρυνση των καθολικών Ιρλανδών από το Ηνωμένο Βασίλειο. Το Σινν Φέινμ υπό την ηγεσία του Ίμον ντε Βαλέρα, εναν από τους ελάχιστους ηγέτες της εξέγερσης του 1916 που δεν εκτελέστηκε, εξέλεξε 73 βουλευτές (και σάρωσε σε όλη την Ιρλανδία πλην του Βορείου κομματιού, που είναι το μόνο που έμεινε στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τώρα). Ανάμεσα στος εκλεγμένους η πρώτη εκλεγμένη γυναίκα βουλευτής, η Κονστανς Μαρκεβιτζ. Κανείς εξ αυτών δε δέχθηκε να πάρει τη θέση στη Βουλή του Γουεστμίνστερ. Αντίθετα, δημιούργησαν την επαναστατική Βουλή μέχρι το 1922 όταν και υπογράφτηκε η Αγγλο-Ιρλανδική συνθήκη.

 

Όπως έχω γράψει αρκετές φορές σημαντικά γεγονότα αλλάζουν την κοινωνία (το εκλογικό σώμα δηλαδή). Αλλάζουν τον τρόπο σκέψης, τις προτεραιότητες του, τον τρόπο ζωής. Αυτό αναπόφευκτα οδηγεί και σε αλλαγή της εκλογικής συμπεριφοράς.  Αυτό έγινε και στις εκλογές του 1918, όπου οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου ψήφισαν πριν τα Χριστούγεννα και έμαθαν τα αποτελέσματα μετά από αυτά. Ήταν ίσως τα τελευταία Χριστουγεννα ενός παλιού κόσμου και τα πρώτα ενός καινούριου.