ΑρχικήΕκλογική ΣκακιέραΗ Λιζ που ήθελε να τη φωνάζουν Μάγκι

Η Λιζ που ήθελε να τη φωνάζουν Μάγκι

Από την προεκλογική εκστρατεία για την αρχηγία των Τόρις και την πρωθυπουργία είχε γίνει σε όλους εμφανές πως η Λιζ Τρας έχει στο μυαλό της πως είναι μια σύγχρονη Θάτσερ. Οι αναφορές, όχι μόνο λεκτικές, στη σιδηρά κυρία ήταν αρκετές. Έτσι, από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την Πρωθυπουργία προσπάθησε να περάσει το δικό της σχέδιο για το Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν αρκεί όμως να θέλεις να δείχνεις δυναμική. Πρέπει αυτό να έχει και ουσία. Στην περίπτωση της Τρας το κύριο πρόβλημα ήταν στο σχέδιο αλλά και στον τρόπο με τον οποίο επιχείρησε να το περάσει. Μέσα σε δέκα ημέρες κατάλαβε πως δεν είναι και δε μπορεί να γίνει Θάτσερ και αναδιπλώθηκε μετά από 1) τις κατραπακιές αγορών 2) την κατανόηση πως αυτό που ήθελε δεν υπήρχε περίπτωση να περάσει από τη Βουλή (ειδικά μέσα σε μια περίοδο κρίσης που οδηγεί τις οικονομίες σε ύφεση) και 3) το ράπισμα των δημοσκοπήσεων που δείχνουν τους Τόρις να βρίσκονται σε κάθετη πτώση, να πλησιάζουν το 20% και να χανουν τα 2/3 των βουλευτών τους εάν οι εκλογές γινόταν την επόμενη Κυριακή. 

 

Τι λάθη όμως έκανε η Τρας; Πρώτον, όταν ένας Πρωθυπουργός αποφασίζει να προχωρήσει στην εφαρμογή μιας πολιτικής που γνωρίζει πως δεν τη θέλουν οι αγορές θα πρέπει να έχει την υποστήριξη του «λαού» και μέσω αυτού της κοινοβουλευτικής ομάδας για να καταφέρει να έχει επιχειρήματα και να σταθεί στο εσωτερικό. Αυτό για παράδειγμα έγινε το πρώτο εξάμηνο του 2015 στην Ελλάδα. Μπορεί οι πολιτικές Τσίπρα να αντιμετώπιζαν την αγανάκτηση Ευρωπαίων εταίρων και αγορών αλλά στο εσωτερικό της χώρας και του κόμματος ήταν ο ηγέτης που υπερασπίζεται το λαό (να υπενθυμίσω πως το Φεβρουάριο μετά την εκλογή του έφτασε σε δημοφιλία το 82%). Από την άλλη, όταν ένας Πρωθυπουργός γνωρίζει πως μια πολιτική δεν είναι δημοφιλής στο εσωτερικό θα πρέπει να έχει την κάλυψη των αγορών ή και των συνθηκών (να είναι δηλαδή το περιβάλλον διαμορφωμένο έτσι ώστε οι πολιτικές αυτές να δίνουν λύση σε ένα πρόβλημα). Αυτό είχε η Θάτσερ όταν μόνη της τράβηξε το αργοκίνητο κάρο των Τόρις και με αντιδημοφιλείς αλλά αναγκαίες πολιτικές κατάφερε να δώσει λύσεις στα προβλήματα της οικονομίας, να ξεκολλήσει το Ηνωμένο Βασίλειο από τις λάσπες και να το οδηγήσει στη νέα εποχή. 

 

Η Λιζ Τρας δεν έκανε τίποτα από τα δύο. Προσπάθησε να περάσει μια πολιτική (μείωση της φορολογίας στην υψηλότερη κλίμακα) η οποία 1) δεν έλυνε κάποιο πρόβλημα, 2) για την οποία οι αγορές προειδοποιούσαν πως θα έχει επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας και 3) την ιδια στιγμή οι ψηφοφόροι (και των Τόρις) ήταν στα κάγκελα διότι δε μπορούσαν να κατανοήσουν πως σε μια εποχή ανασφάλειας, σε μια εποχή κρίσης του διαθεσίμου εισοδήματος κατά την οποία χρειάζονται οι ίδιοι οικονομικό δίχτυ προστασίας η πρωθυπουργός τους αποφάσισε να δώσει μάχη για τη μείωση της φορολογίας στους πλουσίους. Η Τρας δεν έλαβε δηλαδή υποψιν της ούτε το μίκρο περιβάλλον αλλά ούτε και το μάκρο περιβάλλον πριν λάβει την απόφαση να προχωρήσει με τη συγκεκριμένη πολιτική. Πρόκειται απλά για μια κίνηση με την οποία ήθελε να δείξει δυναμισμό (στα πρότυπα της Θάτσερ) αλλά αυτό που είδαν όλοι είναι μια πολιτικό να παίρνει φόρα και να χτυπά με το κεφάλι στον τοίχο δίχως καμιά αιτία. 

 

Το γεγονός πως η νέα πολιτική κρίση στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι καθαρά κρίση του κυβερνώντος κόμματος και σε πολύ μεγάλο βαθμό δική της το επιβεβαιώνουν οι δημοσκοπήσεις. Οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν τους συντηρητικούς ψάχνωντας κυβερνητική εναλλακτική και τη βρίσκουν όχι σε κάποιο άλλο αντισυστημικό δεξιό κόμμα άλλα στους συστημικούς εργατικούς. Δηλαδή, υπάρχουν ψηφοφόροι που παραμερίζουν την ιδεολογία, τις τοποθετήσεις τους σε άλλα ζητήματα και ζητούν ουσιαστικά από τον Στάρμερ να τους κυβερνήσει όχι διότι ξαφνικά τον αγάπησαν αλλά επειδή έχει χαθεί κάθε εμπιστοσύνη στην Λιζ Τρας. Έτσι φτάσαμε σε δημοσκοπήσεις που δείχνουν διαφορά 25% και 30%. Η πτώση δηλαδή των Τόρις είναι ειδική περίπτωση και δεν έχει σχέση με την πτώση συμβατικών και την άνοδο των αντισυμβατικών κομμάτων στην Ευρώπη. Δεν αποτελεί συστημική κρίση. Και η αιτία της έχει όνομα: Λιζ Τρας.