ΑρχικήΕκλογική ΣκακιέραΗ πολιτική κρίση στη Γερμανία και η Βάγκενκνεχτ

Η πολιτική κρίση στη Γερμανία και η Βάγκενκνεχτ

Η Γερμανία, η λεγόμενη και ατμομηχανή της Ευρώπης, βρίσκεται σε κρίση. Δεν είναι μόνο το οικονομικό κομμάτι στο οποίο υπάρχει σοβαρό ζήτημα (αναμένεται να κλείσει τη χρονιά με ύφεση), αλλά η δυσαρέσκεια από τις πολιτικές σε διάφορους τομείς (πχ οικονομία, μεταναστευτικό) φέρνει την κρίση στο πολιτικό σύστημα της χώρας.

Και η κρίση αυτή είναι βαθιά, με τα στοιχεία που δείχνουν οι δημοσκοπήσεις να φανερώνουν πως το εκλογικό σώμα της χώρας βρίσκεται προς αναζήτηση εναλλακτικών. 

Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2021, τις πρώτες έπειτα από 16 χρόνια κυριαρχίας της Μέρκελ, το πολιτικό σκηνικό ήταν ρευστό. Ένα χαχανητό του Λάσετ μπροστά στους πλημμυροπαθείς, κάποιες λάθος κινήσεις της Μπέρμποκ και μία δυνατή καμπάνια από τον Σολτς και το SPD έδωσε στο τελευταίο την ώθηση που χρειαζόταν και από το 15% των δημοσκοπήσεων λίγους μήνες πριν τις εκλογές βρέθηκε πρώτο κόμμα με ποσοστό 25,7%. Το Union (CDU + CSU) έλαβε 24,1% ενώ οι Πράσινοι 14,8%. Το FDP ευνοήθηκε από την πτώση του Union και έφτασε το 11,5% ενώ το AfD έλαβε το 10,3% των ψήφων και το αριστερό Linke βρέθηκε στο 4,9%. Κυβέρνηση συνεργασίας δημιούργησαν το SPD, οι Πράσινοι και το FDP με καγκελάριο τον Σολτς. Εν τω μεταξύ το CDU άλλαξε αρχηγό και από τον εκλεκτό της Μέρκελ Λάσετ περάσαμε σε έναν πιο δεξιό πολιτικό, τον Μερζ. 

Στην αρχή της θητείας του ο Σολτς είχε τη στήριξη σημαντικής μερίδας του εκλογικού σώματος αφού στην ερώτηση “ποιον προτιμάτε για καγκελάριο” είχε ποσοστά μεταξύ 35% και 40%. Ταυτόχρονα ο Χάμπεκ των Πρασίνων έφτανε κοντά στο 30% ενώ ο Μερζ προσπαθούσε να βρει τα πατήματά του. Από τον Σεπτέμβριο του 2022 όμως και έπειτα παρατηρείται μια σημαντική κάμψη των ποσοστών και των δύο πρώτων. Ο Μερζ οφελείται σε μικρό βαθμό όμως αυτός του οποίου τα ποσοστά γιγαντώνουν είναι ο “κανένας”. Έτσι έχουμε φτάσει το Σεπτέμβριο του 2023 οι τρεις τους να βρίσκοντα κοντά στο 20% ο καθένας, με τον κανένα να βρίσκεται σταθερά πάνω από το 40%. 

Από τη στιγμή της αρχής της πτώσης και έπειτα βλέπουμε τα ποσοστά του AfD που είχαν για καιρό λιμνάσει μεταξύ 10% και 12% να “ξεκολλάνε” και να καταγράφουν συνεχή άνοδο. Πλέον είναι με διαφορά το δεύτερο κόμμα με ποσοστά άνω του 20% (22%-23% στις περισσότερες δημοσκοπήσεις). Η ψήφος στο AfD είναι σε σημαντικό βαθμό ψήφος διαμαρτυρίας. Την ίδια περίοδο το Union φλέρτάρει με το 30% ενώ τα κυβερνητικά κόμματα βρίσκονται στο 16% (SPD), 13% (Πράσινοι) και 5% (FDP). Δηλαδή από το 52% που έλαβαν στις εκλογές του 2021 έχουν χάσει μέσα σε 2 χρόνια κοντά 20 ποσοστιαίες μονάδες. 

Όλα αυτά μέχρι χθες καθώς μπήκες νέος παίκτης στο παιχνίδι μετά την πολυαναμενόμενη ανακοίνωση της πρόθεσης δημιουργίας νέου κόμματος από την Ζάρα Βάγκενκνεχτ, η οποία έχει την τοποθέτηση που απαιτούν οι καιροί στους οποίους ζούμε από την αριστερά. Από το 2009 είναι μέλος της Βουλής με το Linke. Από το 2015 έως το 2019 ήταν μάλιστα συμπρόεδρος του κόμματος. Η τοποθέτηση της Βάγκενκνεχτ στην οικονομία είναι σταθερά σοσιαλιστική όμως αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η σκληρή τοποθέτησή της στο μεταναστευτικό. Έχει καλέσει να περιοριστούς οι ροές των προσφύγων και έχει δηλώσει πως υπάρχουν όρια στην εσωμάτωση μεταναστών σε μια κοινωνία. Κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την πολιτική των ανοιχτών συνόρων του Linke αλλά ταιριάζει με τα θέλω της μεγάλης πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος. Επίσης ενώ για χρόνια ήταν υπέρ του Πούτιν και την Ρωσίας μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αναγνώρισε το λάθος της και έγινε υπέρμαχος των κυρώσεων. 

Έρευνες κοινής γνώμης δείχνουν πως 20% του γερμανικού εκλογικού σώματος θα έβλεπε θετικά μια ψήφο προς το κόμμα της Βάγκενκνεχτ (το ποσοστό στην ανατολική Γερμανία είναι 32%). Όπως είναι λογικό από τις θέσεις της το κόμμα που απειλείται περισσότερο από αυτήν είναι το AfD. Στην πρώτη δημοσκόπηση μετά την ανακοίνωση πρόθεσης ίδρυσης κόμματος (χθες) το νέο κόμμα φτάνει με το καλημέρα το 12% λαμβάνοντας κυρίως από το AfD και την αποχή. Έτσι έχουμε τα εξής ποσοστά: Union 26,5%, AfD 18%, SPD 15.5%, Πράσινοι 12,5%, Νέο Κόμμα 12%, FDP 5,5%, Linke 4%. Αυτό είναι η αρχή της νέας πολιτικής περιόδου στη Γερμανία και μένει να δούμε τι ισορροπίες θα βρεθούν. Το σίγουρο είναι πως η Βάγκενκνεχτ δείχνει το δρόμο για την τοποθέτηση που πρέπει να έχει ένα αριστερό κόμμα εάν δεν θέλει να καταστεί αδιάφορο μέσα σε ένα μακροπεριβάλλον που ενισχύει τη ζήτηση για ασφάλεια από τους πολίτες.