Από τον Θανάση Χιούση
Με αφορμή τις κινητοποιήσεις των μελισσοκόμων, πήρε διάσταση το ζήτημα του νοθευμένου μελιού, που οι καταναλωτές πληρώνουν ως ελληνικό.
-Άρση των περιοριστικών Πυροσβεστικών διατάξεων που επιβάλλουν απαγόρευση εισόδου και δραστηριοποίησης των μελισσοκόμων σε δασικές περιοχές.
-Άμεση οικονομική ενίσχυση των μελισσοκόμων.
1) Οι μελισσοκόμοι βάσει των απαγορεύσεων της Πυροσβεστικής απαγορεύεται να εργάζονται στα δάση καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς. Οι διατάξεις αφορούν την απαγόρευση εισόδου σε συγκεκριμένα σημεία των δασών αλλά κυρίως την απαγόρευση εργασίας κατά την αντιπυρική περίοδο. Όπως τόνισε στο Dailypost.gr o Πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης κ. Χίτογλου, οι μελισσοκόμοι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις μελισσοκομικές εργασίες τους και δεν θα διακινδύνευαν την καταστροφή του δασικού περιβάλλοντος, καθώς αποτελεί πηγή βιωσιμότητας για το επάγγελμα τους. «Το προϊόν μας, είναι απόλυτα φυσικό και το 90% του ελληνικού παραγόμενου προϊόντος του μελιού είναι από τα δάση. Οι μελισσοκόμοι ζητούν να μπορούν να εργαστούν το καλοκαίρι και κατά την αντιπυρική περίοδο, καθώς εκείνη είναι και η περίοδος που παράγεται το μέλι. Οι μελισσοκόμοι είναι άνθρωποι της φύσης και την υπηρετούν με σθένος, κάτι που επιβεβαιώνεται και στατιστικά καθώς οι περιπτώσεις ακούσιου εμπρησμού από μελισσοκομική δραστηριότητα είναι μηδενική», τονίζει.
2) Οι παράνομες ελληνοποιήσεις αποτελούν τον πυρήνα των αιτημάτων των παραγωγών μελιού. Πρόκειται, όπως σημειώνει ο κ. Χίτογλου, όχι μόνο για ένα ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού που πλήττει άμεσα την επαγγελματική επιβίωση του μελισσοκόμου, αλλά αποτελεί και θέμα διαφάνειας στην αγορά καθώς και ζήτημα υγείας. Τα μέλια νοθεύονται από γλυκαντικές ουσίες αμφιβόλου ποιότητας και προελεύσεως που εισέρχονται στην ελληνική αγορά και «βαφτίζονται» ελληνικά.
Οι μελισσοκόμοι, λοιπόν, ζητούν να γίνεται πλήρης ιχνηλασιμότητα της πορείας του εισαγόμενου μελιού και θεσμοθέτηση γυροσκοπικής εξέτασης ως εργαστηριακός έλεγχος. «Το ζήτημα δεν είναι ελληνικό αλλά πανευρωπαϊκό», τονίζει ο κ. Χίτογλου. Όπως σημείωσε, το 2023, η ΕΕ διεξήγαγε δειγματοληπτικούς ελέγχους σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές 18 χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Κατά τη δράση αυτή. διαπιστώθηκε ότι 133 επιχειρήσεις (70 εισαγωγείς και 63 εξαγωγείς) εμπλέκονταν σε αποστολές μελιού για τις οποίες υπάρχουν υπόνοιες ότι ήταν νοθευμένο.
3) Οι μελισσοκόμοι ζητούν άμεση οικονομική ενίσχυση από το κράτος. Όπως σημείωσε και ο κ. Χίτογλου, για παραχθεί μόνο ένα κιλό μέλι, απαιτείται μεγάλο κόστος και πολύς μόχθος για τον Έλληνα μελισσοκόμο. «Η παραγωγή έχει μειωθεί κατά -80% από πέρυσι, με το κράτος να ανοίγει την πόρτα στα καρτέλ που επιχειρούν να αντικαταστήσουν τους Έλληνες παραγωγούς», καταγγέλλει. Παράλληλα, ενώ η ζήτηση για μέλι (τόσο στην ελληνική όσο και στην ευρωπαϊκή αγορά) είναι μεγαλύτερη της παραγωγής, το κράτος δεν επιχορηγεί την εγχώρια παραγωγή. Όσον αφορά το πετρέλαιο, ο Πρόεδρος του μελισσοκομικού συλλόγου, σημείωσε πως μόνο σε ένα έτος ένας μελισσοκόμος, λόγω της κίνησης στο παράπλευρο οδικό δίκτυο, ξοδεύει περίπου 25.000 έως 30.000 λίτρα πετρέλαιο, για να λάβει βοήθημα 800 ευρώ από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Πώς γίνονται οι νοθεύσεις – ελληνοποιήσεις
Όπως αποκάλυψε ο Γιώργος Χίτογλου, η νοθεία παρατηρείται στα περισσότερα είδη μελιού, με ιδιαίτερη συχνότητα στο μέλι ανθέων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γλυκαντικές ουσίες που χρησιμοποιούνται είναι φαρμακευτικές ουσίες.
Μία τέτοια περίπτωση είναι η αντιβιοτική ουσία μετρονιδαζόλη, οι οποία έχει εντοπιστεί σε ελληνικά προϊόντα μελιού, με βάση πρόσφατες ανακλήσεις του ΕΦΕΤ. Στις προσμίξεις συμπεριλαμβάνονται και ουσίες που συνεισφέρουν στον χρωματισμό και στην οσμή, όπως το καραμελόχρωμα, το σιρόπι ρυζιού ή παντζαριού κ.λπ.
Σύμφωνα με τον κ. Χίτογλου, οι παράνομες ουσίες εισέρχονται στην χώρα μας από το εξωτερικό, από την Κίνα ή την Ουκρανία για να καταλήξουν είτε απευθείας στην Ελλάδα είτε στην γειτονική Βουλγαρία, η οποία φαίνεται να παίζει ρόλο κλειδί, έναν ευρωπαϊκό σταθμό από όπου διανέμεται το νοθευμένο μέλι. Εκεί είτε το ξένο μέλι «ευρωπαϊζεται» ως βουλγάρικο μέλι, για να εισέλθει στην ελληνική αγορά ως τέτοιο αλλά σε χαμηλότερη τιμή από το ελληνικό ( 2-3 ευρώ / κιλό) είτε από εκεί ξεκινά η διαδικασία μεταφοράς των γλυκαντικών ουσιών στις ελληνικές εταιρείες για να αναλάβουν αυτές την πρόσμιξη με το κανονικό μέλι.
Σημειωτέον ότι η μετρονιδαζόλη, είναι μία ιδιαίτερα διαδεδομένη δραστική ουσία στην Ελλάδα, την οποία μπορεί κανείς να την προμηθευτεί με ευκολία από το φαρμακείο και αποτελεί βασικό συστατικό του συνταγογραφούμενου αντιβιοτικού Flagyl που χρησιμοποιείται για την θεραπεία ποικίλων βακτηριακών λοιμώξεων του ανθρώπινου οργανισμού.
Ο κ. Χίτογλου σημείωσε πως από την Κίνα δεν έρχονται παράνομες γλυκαντικές ουσίες αλλά πιθανότατα μέλι εισαγόμενο, το οποίο είναι πολύ φτηνό. «Η νοθεία ξεκινάει από τη στιγμή που αναμιγνύουμε αυτά τα δύο μέλια. Τα έντονα αρώματα των ελληνικών μελιών πολύ δύσκολα καλύπτονται την ανάμειξή τους με άλλα εισαγόμενα μέλια τα οποία δεν έχουν αρώματα», εξηγεί.
Σε μεγαλύτερης κλίμακας αγορές, το μέλι περνά οπωσδήποτε από τη διαδικασία της παστερίωσης και της διήθησης. Η υπερδιήθηση είναι το φιλτράρισμα του μελιού σε τέτοιο βαθμό που να μην υπάρχει σε αυτό κανένα ίχνος γυρεόκοκκων. Οι γυρεόκοκκοι που εμπεριέχονται σε ένα μέλι λειτουργούν σαν πυξίδα, καθώς με μία απλή ανάλυση μπορούν να υποδείξουν την ακριβή βοτανική και γεωγραφική του προέλευση. Η συγκεκριμένη τεχνική, ωστόσο, απαιτεί ειδική υλικοτεχνική υποδομή και τουλάχιστον μεσαίας κλίμακας εγκαταστάσεις.
