✍️ η Κατερίνα Δούκα
Λίγο παρατηρητικός να είναι κάποιος, θα έχει προσέξει ότι στη γειτονιά του τα τελευταία χρόνια υψώνονται πιο ψηλές πολυκατοικίες από αυτές που προϋπάρχουν.
Στις περιοχές που επιτρέπονταν τετραώροφες πολυκατοικίες, για παράδειγμα, ξαφνικά στέκονται απειλητικά δίπλα τους εξαώροφες. Στάθηκα πρόσφατα μπροστά από ένα τέτοιο θέαμα όπου δύο νέες εξαώροφες πολυκατοικίες στριμώχνουν ασφυκτικά την τετραώροφη που βρίσκεται ανάμεσα τους και η πρώτη μου σκέψη ήταν να λυπηθώ τους ιδιοκτήτες των ρετιρέ των -όχι πολύ- παλιών πολυκατοικιών, που είχαν πληρώσει ένα σκασμό λεφτά για να έχουν θέα την Πεντέλη από τον τέταρτο και πλέον αντικρίζουν μόνο έναν ωραιότατο τσιμεντένιο όγκο.
Μετά σκέφτηκα και τους ιδιοκτήτες των χαμηλότερων ορόφων, οι οποίοι επίσης έχουν χρυσοπληρώσει για να μένουν σε μια περιοχή με προαστιακό χαρακτήρα και σχετικά χαμηλή δόμηση και τελικά μένουν σε νέο Γκύζη, παρά τη θέληση τους.
Η γειτονιά έχει χάσει το οικιστικό περιβάλλον που είχε, το άνετο πάρκινγκ αποτελεί ήδη παρελθόν και η σκιά, κυριολεκτικά, έχει γίνει μεγαλύτερη.
Εξ ορισμού, είναι εξαιρετικά αντιφατικό να πλασάρεται ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός ως «φιλοπεριβαλλοντικός», όταν προσθέτει τόσο τσιμέντο και υπάρχει γενική αύξηση του οικοδομικού όγκου των κτηρίων.
Αποτελεί, δε, ντροπή ότι τον Απρίλιο του 2023, λίγο πριν κλείσει η Βουλή για τις εκλογές του Μαΐου, με τροπολογία που ψηφίστηκε, οι περιοχές της Φιλοθέης, της Εκάλης και του Παλαιού Ψυχικού εξαιρέθηκαν από αυτά τα «ευεργετήματα» του οικοδομικού κανονισμού για το μπόνους δόμησης, με πρόφαση την αστειότητα ότι οι συγκεκριμένες περιοχές είναι «κηπουπόλεις».
Ένα γρήγορο ιστορικό: Ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός δεν είναι και τόσο νέος, του 2012 είναι, ωστόσο επειδή συνέπεσε με την οικονομική κρίση δεν ήταν φανερές οι συνέπειες του μέχρι να ξεκινήσει η οικοδομική άνθιση που παρατηρείται σήμερα. Κάποιοι δήμαρχοι, όπως ο Κωνσταντέλλος της Βάρης- Βούλας- Βουλιαγμένης και ο Κονδύλης του Ελληνικού αντέδρασαν δυναμικά και νωρίς, προσπαθώντας να μπλοκάρουν τα τσιμεντένια τέρατα στις περιοχές τους και η υπόθεση βρίσκεται πλέον στο ΣτΕ.
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα οικοδομικής στρέβλωσης που οδήγησε τον δήμαρχο Αλίμου στο ΣτΕ ήταν το εξής: Στον Αλιμο, το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων είναι τα 17 μέτρα και προσφυγή του δήμου αφορούσε άδεια που αξιοποιούσε τα μπόνους του ΝΟΚ, οδηγώντας στην κατασκευή 8ώροφης οικοδομής με ύψος 26 μέτρα.
Απαντώντας στη σθεναρή αντίδραση των δημάρχων, αρχικά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προειδοποιούσε τους δημάρχους ότι δεν έχουν απολύτως κανένα δικαίωμα να «παγώσουν» την έκδοση αδειών ξεκαθαρίζοντας ότι μέχρι να αποφανθεί το ΣτΕ «εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του ΝΟΚ, ως ισχύουν».
Τελικά, πριν λίγες μέρες, το υπουργείο αναδιπλώθηκε και κατέθεσε τροπολογία με την οποία ψαλιδίζει μεν τα «κίνητρα» για έξτρα δόμηση αλλά όχι όσο θα έπρεπε ώστε να προστατευτούν οι ήδη επιβαρυμένες από το τσιμέντο πόλεις. Με λίγα λόγια, σε περιοχές με Συντελεστή Δόμησης έως και 0,8 που μέχρι σήμερα δίνει έξτρα ύψος 5,25 μέτρα το μειώνει στα 2,5 μέτρα. Άρα ένας επιπλέον όροφος αντί για δύο στις συγκεκριμένες περιοχές, ενώ για άλλες όπου ο ΣΔ είναι μεγαλύτερος μπορούν να χτίζονται και δύο επιπλέον όροφοι.
Η ρύθμιση λοιπόν θέτει έναν κλιμακωτό περιορισμό αλλά δεν ικανοποιεί επαρκώς ούτε τους δημάρχους, ούτε τους πολίτες.
Το ευ ζην, η έλλειψη στέγης στα αστικά κέντρα και η περιβαλλοντική αναβάθμιση των περιοχών δεν γίνεται και δεν λύνεται με τσιμέντο καθ’ ύψος και ένα κομματάκι πρασίνου στην πιλοτή.
Το Ε’ τμήμα του ΣτΕ έκρινε ότι μπόνους ορόφων είναι όχι μόνο αντισυνταγματικό αλλά και αντίθετο στην κοινοτική νομοθεσία να λαμβάνονται μέτρα που οδηγούν σε άκρατη ενίσχυση της δόμησης χωρίς προηγούμενη μελέτη ή εκτίμηση των επιπτώσεων.
Η τελική απόφαση θα ληφθεί από την Ολομέλεια στην οποία έχει παραπεμφθεί η υπόθεση.
