Όταν οι Έλληνες πυροσβέστες ερεύνησαν τα αίτια μιας φονικής πυρκαγιάς κοντά στην Αθηναϊκή Ριβιέρα τον Αύγουστο, βρήκαν έναν γνώριμο ένοχο: ένα χαλαρό καλώδιο ηλεκτροδότησης, από το οποίο πετάχτηκαν σπινθήρες που μεταφέρθηκαν από τον άνεμο σε ξερό χορτάρι.
Η έκθεση των ερευνητών, την οποία είδε το Reuters, ανέφερε ότι το καλώδιο κοντά στην Κερατέα έφερε σημάδια οξείδωσης και ελλιπούς συντήρησης. Μέσα σε λίγες ώρες, η πυρκαγιά είχε σκοτώσει έναν άνθρωπο και είχε κάψει 4.000 στρέμματα (16 τετραγωνικά χλμ.) γης, δίπλα σε τουριστικές παραλίες νότια της πρωτεύουσας.
«Ήταν αστραπιαία», δήλωσε ο κάτοικος Κερατέας, Μανώλης Παλαιολούγκας, δείχνοντας μια καμένη περιοχή λίγο έξω από την πόλη, όπου ξεκίνησε η φωτιά.
Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της Πυροσβεστικής που είδε αποκλειστικά το Reuters, τα ελαττωματικά καλώδια ηλεκτροδότησης αποτέλεσαν την κύρια αιτία μεγάλων πυρκαγιών αυτό το καλοκαίρι, επισκιάζοντας εμπρησμούς και αμέλεια. Από τις 41 μεγάλες πυρκαγιές που διερευνήθηκαν, οι 15 αποδόθηκαν πιθανότατα στο δίκτυο ηλεκτροδότησης, καίγοντας 51.000 στρέμματα γης.
Ο αριθμός είναι αυξημένος σε σχέση με πέρυσι και συνδέεται με τα χρόνια υποεπένδυσης στο δίκτυο κατά την περίοδο της ελληνικής κρίσης χρέους 2009-2018. Σε αυτό προστίθενται και η κλιματική αλλαγή που καθιστά τα καλοκαίρια πιο ζεστά και ξηρά, με τις πυρκαγιές πιο καταστροφικές, κοστίζοντας δισεκατομμύρια ευρώ στο κράτος.
«Εδώ και πολλά χρόνια, εγώ και άλλοι συνάδελφοι έχουμε αναδείξει το πρόβλημα με τις πυρκαγιές που προκαλούνται από τα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας», είπε ο Παλαιολόγος Παλαιολόγου, επίκουρος καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Δεν πρέπει να κρύβουμε το ζήτημα κάτω από το χαλί».
Ο ΔΕΔΔΗΕ υπερασπίζεται το έργο του
Δεύτερη έκθεση της Πυροσβεστικής που είδε το Reuters ανέφερε ότι το 2024 εννέα μεγάλες πυρκαγιές προκλήθηκαν πιθανότατα από το δίκτυο ηλεκτροδότησης, μεταξύ αυτών και μία που εξαπλώθηκε βόρεια της Αθήνας, καταστρέφοντας 1 εκατ. στρέμματα – μια έκταση όσο το Παρίσι.
Στην Ελλάδα, οι λεπτομέρειες για τα αίτια των πυρκαγιών σπάνια δημοσιοποιούνται. Ο εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής, Βασίλης Βαθρακογιάννης, αρνήθηκε να σχολιάσει τα στοιχεία καθώς δεν είναι δημόσια.
Ο ΔΕΔΔΗΕ δήλωσε ότι πραγματοποιεί τακτική συντήρηση και αύξησε τις σχετικές δαπάνες στα 165 εκατ. ευρώ το 2024 από 122 εκατ. ευρώ το 2019. Στις δράσεις του περιλαμβάνονται αποψιλώσεις, κλαδέματα και έλεγχοι ασφαλείας, ενώ δίνει προτεραιότητα στην υπογειοποίηση καλωδίων για τη μείωση του κινδύνου πυρκαγιάς. Από το 2012 έχει καταδικαστεί μόνο σε τρεις περιπτώσεις σχετιζόμενες με πυρκαγιές, από περίπου 122.000 περιστατικά που έχουν καταγραφεί, προσέθεσε.
Η κυβέρνηση κατηγορεί την κρίση χρέους για το έλλειμμα επενδύσεων
Η κυβέρνηση αποδίδει το πρόβλημα στην έλλειψη επενδύσεων κατά την κρίση χρέους, πριν αναλάβει την εξουσία το 2019.
Αυτό «συνολικά άφησε ένα τεράστιο κενό που τώρα πρέπει να καλύψουμε», δήλωσε ο υφυπουργός Ενέργειας Νίκος Τσάφος στη Βουλή αυτόν τον μήνα.
Στο μεταξύ, οι τοπικές αρχές χάνουν την υπομονή τους. Ο Δημήτρης Παπαχρήστου, δήμαρχος παραλιακών περιοχών που επλήγησαν από τη φωτιά του Αυγούστου, είπε ότι θα μηνύσει τον ΔΕΔΔΗΕ για αμέλεια αυτόν τον μήνα, για τουλάχιστον δύο μεγάλες πυρκαγιές που προκλήθηκαν από καλώδια το φετινό καλοκαίρι.
«Βλέπουμε το ίδιο έργο κάθε χρόνο, σε όλη την Ελλάδα», είπε στο Reuters. «Έχουμε φτάσει στα όριά μας».
Ο ΔΕΔΔΗΕ απάντησε ότι δεν βρήκε καμία σύνδεση ανάμεσα στη φωτιά του Αυγούστου και το δίκτυο ηλεκτροδότησης. Είχε πραγματοποιήσει συντήρηση στην Κερατέα στις 14 Μαΐου και είχε καθαρίσει, όπως προβλέπει ο νόμος, κύκλο τεσσάρων μέτρων γύρω από την κολόνα.
Δίκτυο δεκαετιών σε «κόκκινες» ζώνες πυρκαγιών
Η πρόκληση της ανανέωσης του γερασμένου δικτύου είναι τεράστια, καθώς περίπου 4,5 εκατομμύρια κολώνες βρίσκονται σε δασικές περιοχές που αποτελούν πλέον εστίες υψηλού κινδύνου.
Χωριά σχεδόν ερημωμένα στην ύπαιθρο εξακολουθούν να εξυπηρετούνται από αμέτρητες γραμμές. Στην Κερατέα, τα καλώδια διασταυρώνονται παντού, μερικά κρεμασμένα τόσο χαμηλά που οι κάτοικοι αστειεύονται πως μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για απλώστρα.
Για να μειωθεί ο κίνδυνος, τα καλώδια πρέπει να απομακρυνθούν από τις επικίνδυνες περιοχές, να ανανεωθούν ή να τοποθετηθούν υπόγεια όπου είναι εφικτό, τόνισε ο κ. Παλαιολόγου.
Ο κ. Τσάφος είπε στη Βουλή ότι περίπου 1.800 χλμ. καλωδίων υπογειοποιούνται κάθε χρόνο. Με αυτούς τους ρυθμούς, το έργο μπορεί να χρειαστεί δεκαετίες για να ολοκληρωθεί.
«Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας», σημείωσε.
Πηγή: Reuters
