Από χθες μαίνεται η μεγάλη πυρκαγιά στη Ζάκυνθο, με τις πυροσβεστικές δυνάμεις να έχουν περιορίσει ορισμένα από τα μέτωπα, ενώ σε άλλες περιοχές οι φλόγες συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο.
Στην περιοχή του Αγαλά καταγράφονται συνεχείς αναζωπυρώσεις και ήδη έχουν προκληθεί σοβαρές ζημιές από τη φωτιά. Από τον Αγαλά έως και το Κερί εκκενώθηκαν ξενοδοχειακές μονάδες για προληπτικούς λόγους, ενώ σήμερα οι κάτοικοι ξεκίνησαν σταδιακά να επιστρέφουν στα σπίτια τους.
«Αντιπύρ» στο Κερί: Πώς σώθηκε το χωριό
Εθελοντής πυροσβέστης που συμμετείχε στις επιχειρήσεις στο Κερί αποκάλυψε στην ΕΡΤ πως η φωτιά αναχαιτίστηκε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Ο Πέτρος Παράσχης ανέφερε ότι οι δυνάμεις κατάφεραν να περιορίσουν την εξάπλωση των φλογών εφαρμόζοντας τη μέθοδο του «αντιπύρ».
Τι είναι η μέθοδος «αντιπύρ»
Τη χρήση της μεθόδου του «αντιπύρ» έχουν αναλάβει οι 590 πυροσβέστες των νεοσύστατων Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων (Ε.ΜΟ.Δ.Ε), ευρύτερα γνωστοί ως «δασοκομάντος». Η μέθοδος αυτή, όπως και η ίδρυση ειδικών σωμάτων πυροσβεστών εκπαιδευμένων για να επιχειρούν εντός δασών, εντάσσονται στον ευρύτερο κυβερνητικό σχεδιασμό που εφαρμόζεται από πέρυσι, στον απόηχο των μεγάλων πυρκαγιών σε Αττική, Εύβοια, Ηλεία και άλλες περιοχές. Τον σχεδιασμό υλοποιούν ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης και ο υφυπουργός Ευάγγελος Τουρνάς.
Πώς δρουν οι δασοκομάντος – Οι δύο μέθοδοι ελεγχόμενης καύσης
Η στρατηγική προβλέπει ότι οι 590 δασοκομάντος, χωρισμένοι σε ομάδες, επιχειρούν μέσα στο δάσος και κοντά στο μέτωπο. Η μέθοδος «αντιπύρ» (ή backfire) περιλαμβάνει την ελεγχόμενη καύση προς το μέτωπο της φωτιάς, με στόχο τη συνένωση των δύο μετώπων ώστε να επιτευχθεί αυτόματη κατάσβεση ή σημαντική επιβράδυνση της εξάπλωσης.
Στην περίπτωση της «κατάκαυσης» (Burn Out), η φωτιά ανάβει ελεγχόμενα στην περίμετρο του μετώπου, ώστε να δημιουργηθεί μια προληπτική αντιπυρική ζώνη. Όπως προβλέπεται στο σχέδιο, αυτό μειώνει δραστικά την πιθανότητα υπερπήδησης της φωτιάς μέσω θερμικής ακτινοβολίας ή διάσπαρτων εστιών (κηλίδων).
Η χρήση της φωτιάς ως μέσου κατάσβεσης εφαρμόζεται μόνο όταν οι φλόγες δεν μπορούν να ελεγχθούν με άλλα μέσα, και απαιτεί έγκριση από τον επικεφαλής αξιωματικό της Πυροσβεστικής. Πριν εφαρμοστεί οποιαδήποτε από τις δύο μεθόδους, καταρτίζεται Ειδικό Σχέδιο Εφαρμογής Αντιπυρός και ενημερώνονται οι αρμόδιες αρχές: τοπική αυτοδιοίκηση, Δασική Υπηρεσία και ΕΛ.ΑΣ. Εξαίρεση γίνεται μόνο σε περίπτωση άμεσου κινδύνου για ανθρώπινες ζωές, όπου η εφαρμογή των μεθόδων μπορεί να γίνει άμεσα, χωρίς προηγούμενο σχέδιο.
Ποιοι είναι οι «δασοκομάντος» και πού επιχειρούν
Οι 590 δασοκομάντος αποτελούν νέα πεζοπόρα τμήματα του Πυροσβεστικού Σώματος, στελεχωμένα με νέους σε ηλικία πυροσβέστες που έχουν υπηρετήσει σε ειδικές δυνάμεις των Ενόπλων Δυνάμεων. Διαχωρίζονται σε έξι μονάδες με έδρες την Ελευσίνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Λαμία, Ιωάννινα και Πάτρα. Οι ομάδες επιχειρούν εντός των δασών πριν οι φλόγες πλησιάσουν οδικό δίκτυο, και μεταφέρονται με ελικόπτερα απευθείας στην καρδιά της φωτιάς.
Για τον σκοπό αυτό, το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και η Πυροσβεστική έχουν προχωρήσει στη μίσθωση 7 ελικοπτέρων μεταφοράς προσωπικού, επιδιώκοντας η πρώτη επέμβαση να γίνεται εντός 15 λεπτών, αντί για τις ώρες που απαιτούνται με επίγεια μέσα.
Εκπαίδευση στην Ισπανία και επιβραδυντικό υγρό
Οι 10 επικεφαλής των μονάδων, εκπαιδεύτηκαν στην Ισπανία στις μεθόδους του «αντιπύρ» και της χρήσης εναέριων μέσων με επιβραδυντικό υγρό, το οποίο επιβραδύνει την εξάπλωση της φωτιάς. Η Ισπανία, όπως και η Ιταλία και η Γαλλία, χρησιμοποιεί αυτές τις μεθόδους ευρέως σε επίπεδο Ε.Ε.
Η ρίψη επιβραδυντικού γίνεται από τέσσερα αεροσκάφη Air Tractors, τα οποία μισθώθηκαν και σταθμεύουν στην Ελευσίνα.
Τα υπόλοιπα 13 Air Tractors που έχουν ήδη μισθωθεί διαθέτουν πλωτήρες για ανεφοδιασμό από τη θάλασσα και έχουν τοποθετηθεί σε στρατηγικά σημεία της χώρας.
Πιλοτική εφαρμογή φέτος – Χωρίς προηγούμενη εμπειρία
Όπως επισημαίνουν στελέχη της Πυροσβεστικής, λόγω έλλειψης προηγούμενης εμπειρίας στη χώρα, τόσο η μέθοδος του αντιπυρός όσο και η χρήση επιβραδυντικού υγρού θα έχουν πιλοτικό χαρακτήρα για τη φετινή περίοδο, με στόχο την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους και την περαιτέρω βελτίωση του μηχανισμού αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών.
