Οι κινεζικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου όπως το Shein, το Temu και το TikTok Shop εξελίσσονται ραγδαία σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι πωλήσεις στο Yiheng Battery παρέμειναν στάσιμες το φθινόπωρο του 2022. Η εταιρεία με έδρα την πόλη Yiwu της ανατολικής Κίνας πουλούσε για 30 χρόνια μπαταρίες με κουμπιά που χρησιμοποιούνται σε ρολόγια και άλλες μικρές συσκευές σε πελάτες στο εργοστάσιό της και στην κινεζική πλατφόρμα αγορών 1688.
Η πανδημία του Covid-19 έφερε αρνητικές επιδόσεις στην εταρεία. «Η [κινεζική] οικονομία δεν πήγαινε καλά και οι άνθρωποι δεν ξόδευαν», εξηγεί στο Rest of World η Huang Qianqian, οι γονείς της οποίας είναι ιδιοκτήτες του εργοστασίου. Tον Οκτώβριο εκείνο, η Huang, 28 ετών, παράτησε τη δουλειά της για να βοηθήσει την οικογενειακή επιχείρηση.
Μετά από παρότρυνση από κάποιους φίλους της, η Huang έπεισε τους γονείς της να δοκιμάσουν μια νέα πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου, το Temu, που είχε μόλις κυκλοφορήσει στις Η.Π.Α.
Θα μπορούσε να είναι μια ευκαιρία η μετάβαση σε μια διεθνή επιχείρηση, σκέφτηκε. «Πολλοί ιδιοκτήτες εργοστασίων δεύτερης γενιάς όπως εγώ θα προσπαθήσουν να ανοίξουν νέους δρόμους όταν αρχίσουν να αναλαμβάνουν την οικογενειακή επιχείρηση», είπε. «Η εκτόξευση του Temu έγινε την κατάλληλη στιγμή». Η Yiheng Battery εντάχθηκε στην πλατφόρμα τον Δεκέμβριο.
Οι πλατφόρμες έχουν αναδιαμορφώσει το παγκόσμιο ηλεκτρονικό εμπόριο, τόσο στους πελάτες όσο και στους πωλητές. Στο Yiwu, οι προσπάθειες της Huang να μεταφέρει την οικογενειακή της επιχείρηση στο Temu οδήγησαν σε περίπου 100 παραγγελίες την ημέρα, αν και είπε ότι έχουν πολύ μικρό κέρδος από την πλατφόρμα, λόγω της υψηλής τιμολόγησης.
Σε κάθε περίπτωση, η Huang κοιτάζει ήδη το επόμενο εγχείρημά της: την πώληση προϊόντων για κατοικίδια στο TikTok Shop. «Άκουσα ότι μια ομάδα δύο έως τριών ατόμων που διευθύνει ένα κατάστημα στο TikTok μπορεί εύκολα να κερδίσει εκατομμύρια γιουάν το χρόνο», είπε.
Πως η Κίνα έγινε η απόλυτη δύναμη στις online αγορές
Η Κίνα είναι το «εργοστάσιο του κόσμου» εδώ και δεκαετίες, με τα προϊόντα που είναι κατασκευασμένα στην Κίνα να φτάνουν σε καταναλωτές απ΄όλο τον κόσμο μέσω ξένων εμπορικών σημάτων, καταστημάτων ή τοποθεσιών όπως η Amazon.
Πρόσφατα, οι πλατφόρμες αγορών που ανήκουν στην Κίνα άρχισαν να κοιτάζουν πέρα από τα σύνορα της Κίνας. Το Temu, που ενώνεται με την πλατφόρμα fast fashion Shein και τη λειτουργία αγορών TikTok Shop του TikTok, προαναγγέλλουν μια νέα εποχή, τόσο για το κινεζικό, όσο και για το παγκόσμιο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023, περίπου ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του, το Temu είχε περισσότερους από 61 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες στις Η.Π.Α. Τα προϊόντα του πωλούνται σε 48 χώρες σε όλο τον κόσμο. Το Shein είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες fast fashion στον κόσμο, ενώ έχει αναπτυχθεί και στην πώληση άλλων προϊόντων, όπως οικιακά είδη και ηλεκτρονικά είδη. Ήταν, μάλιστα, η κορυφαία εφαρμογή αγορών στο Google Play store σε 115 χώρες. Παράλληλα, το TikTok Shop γνώρισε γρήγορη ανάπτυξη στη Νοτιοανατολική Ασία και κυκλοφόρησε στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Σεπτέμβριο.
Το πρώτο μεγάλο κύμα με το οποίο άρχισε να φαίνεται η επερχόμενη κυριαρχία της Κίνας ήρθε πριν από 14 χρόνια. Στις 11 Νοεμβρίου 2009, ο κινεζικός γίγαντας ηλεκτρονικού εμπορίου Alibaba εγκαινίασε ένα φεστιβάλ αγορών που έκτοτε έχει γίνει η πιο σημαντική ημερομηνία για τον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου της χώρας: Singles Day, ή Double 11. Στην εναρκτήρια χρονιά του, απέφερε 7,8 εκατομμύρια δολάρια σε πωλήσεις.
Ο αριθμός αυτός ανέβαινε χρόνο με τον χρόνο. Μέχρι το 2019, η Ημέρα των Singles είχε γίνει μια εκδήλωση γεμάτη αστέρια: η Kim Kardashian φώναζε για την Ημέρα των Singles σε μια ειδική ζωντανή ροή. Η Taylor Swift έκανε μια βραδινή συναυλία στη Σαγκάη πριν ξεκινήσουν οι μεγάλες εκπτώσεις τα μεσάνυχτα. Εκείνη τη χρονιά, η Alibaba έφτασε το πρώτο της δισεκατομμύριο δολάρια σε πωλήσεις σε μόλις ένα λεπτό και οκτώ δευτερόλεπτα. Εικοσιτέσσερις ώρες αργότερα, ο μετρητής διαμορφώθηκε στα 38,4 δισεκατομμύρια δολάρια, ένα ακόμη ρεκόρ.
Τότε άρχισαν τα προβλήματα. Το 2020, η κινεζική κυβέρνηση άρχισε να πιέζει τον τεχνολογικό τομέα της χώρας. Ο ιδρυτής της Alibaba είχε κάνει σχόλια σχετικά με τους οικονομικούς κανονισμούς της Κίνας, προκαλώντας ιδιαίτερη οργή από τους αξιωματούχους. Μια σειρά από αυστηρά lockdown σε όλη την πόλη κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 ακολουθήθηκαν από μια ταλαντευόμενη οικονομική ανάκαμψη. Το 2022, η Alibaba κράτησε μυστικούς τους αριθμούς πωλήσεων Double 11 για πρώτη φορά.
Ο Lin Zhang, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του New Hampshire που μελετά το ηλεκτρονικό εμπόριο, είπε στο Rest of World ότι ο κορεσμός της εγχώριας αγοράς κίνησε το ενδιαφέρον για πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. «Έχουν τα λεφτά. Έχουν την εμπειρία. Γνωρίζουν ότι υπάρχει ένα κενό εκεί έξω στη διεθνή αγορά», είπε ο Zhang. «Και είναι τόσο δύσκολο στο εσωτερικό. Γιατί λοιπόν δεν πάμε [στο εξωτερικό];»
Το Shein ήταν ένας από τους πρώτους κινητήριους παράγοντες στην ανάδειξη της κινεζικής διαδικτυακής αγοράς σε όλο τον κόσμο. Ιδρύθηκε το 2008 στο Nanjing και απευθυνόταν αποκλειστικά σε διεθνείς πελάτες από την αρχή. Οι πωλήσεις ανέβηκαν στη δεκαετία του 2010, αλλά χρειάστηκε η πανδημία για να γίνει το Shein πραγματικά viral.
Η στρατηγική της εταιρείας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έκανε δημοφιλή τα βίντεο #sheinhaul, στα οποία οι δημιουργοί μερικές φορές δοκίμαζαν περισσότερα από 100 αντικείμενα με μία κίνηση. Οι παγκόσμιες πωλήσεις της εφαρμογής αυξήθηκαν από 4 δισεκατομμύρια δολάρια που αναφέρθηκαν το 2019 σε 23 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022.
Το 2023, το Shein ξεκίνησε μια αγορά παρόμοια με την Amazon για Κινέζους και διεθνείς πωλητές για να αποθηκεύουν προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρονικών ειδών, εργαλείων DIY και συσκευών.
Όταν το Temu κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2022, προσέλκυσε επίσης κόσμο με χαμηλές τιμές. Τον Φεβρουάριο, μετέδωσε μια διαφήμιση κατά τη διάρκεια του Super Bowl που ενθαρρύνει τους θεατές να «ψωνίσουν σαν δισεκατομμυριούχοι» και να γεμίσουν τα εικονικά τους καρότσια χωρίς να χρειάζεται να ανησυχούν για το κόστος. Εκείνο το Σαββατοκύριακο, το Temu συγκέντρωσε 426.000 λήψεις εφαρμογών στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την εταιρεία ψηφιακής ανάλυσης Sensor Tower.
Το TikTok Shop είχε ξεκινήσει στην Ινδονησία τον Απρίλιο του 2021, συγκεντρώνοντας πωλήσεις αξίας 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στον πρώτο χρόνο του και στη συνέχεια λανσαρίστηκε στη Σιγκαπούρη, τη Μαλαισία, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και την Ταϊλάνδη.
Το TikTok Shop προσπαθεί να επαναλάβει αυτήν την επιτυχία εκτός Κίνας, με αρχική εστίαση στη Νοτιοανατολική Ασία. Τον Αύγουστο, η ερευνητική εταιρεία Momentum Works ανέφερε ότι οι πωλήσεις της εφαρμογής στην περιοχή ήταν σε καλό δρόμο να αυξηθούν από 4,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 σε τιμή στόχο 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2023.
Η χαμηλότερη τιμή κερδίζει
Βασικός παράγοντας της επιτυχίας που σημειώνουν οι κινεζικές πλατφόρμες δεν είναι, βέβαια, άλλος από το χαμηλό κόστος. «Η χαμηλότερη τιμή κερδίζει πάντα», είπε στο Rest of World η Queenie Zhang, η οποία διευθύνει μια επιχείρηση με έδρα το Shenzhen που πωλεί οικιακά προϊόντα σε διάφορες πλατφόρμες.
Έγινε μέλος του Temu, αλλά ταλαιπωρήθηκε από την εμπειρία και τα παράτησε. «Για ένα προϊόν που μας κοστίζει 12,30 δολάρια η κατασκευή, η [Temu] προσφέρεται να πληρώσει 11,30 δολάρια», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον Ιούλιο. «Δεν μπορούσαμε να το δεχτούμε αυτό και μπορούσαμε μόνο να εγκαταλείψουμε την πώληση αυτού του προϊόντος».
Δεν είναι σαφές το για πόσο καιρό μπορεί να διατηρήσει το Temu τις χαμηλές τιμές του. Στην προσπάθειά της να προσελκύσει πελάτες, η εταιρεία επιδοτεί μέχρι και τη ναυτιλία ενώ παράλληλα δαπανά για το επιθετικό μάρκετινγκ. Η κινεζική τεχνολογική έκδοση 36Kr υπολόγισε ότι ο Temu χάνει 40 $ για κάθε 100 $ που κερδίζει από πωλήσεις, επικαλούμενη πηγές που γνωρίζουν το θέμα.
Το Temu χρησιμοποιεί μικρά είδη σε χαμηλές τιμές για να αυξήσει γρήγορα τη βάση των χρηστών του και αναμένει ότι η εταιρεία θα συνεχίσει να περιορίζει την πολιτική της για δωρεάν αποστολή.
Προς το παρόν, αυτή η στρατηγική συνεχίζει να τροφοδοτεί την ανάπτυξη της εταιρείας. Καθώς το βόρειο ημισφαίριο προετοιμάζεται για την περίοδο των χειμερινών διακοπών του, οι πλατφόρμες μάχονται για την προσοχή τόσο των πελατών όσο και των πωλητών διπλασιάζοντας την εστίασή τους στις τιμές ευκαιρίας.
Το Shein, εν τω μεταξύ, ξεκίνησε ένα «φεστιβάλ αγορών 11.11» – τη δική της άποψη για την Ημέρα των Singles της Κίνας. «Ο αυτοέλεγχος μπορεί να περιμένει, περνάμε μια στιγμή αυτοφροντίδας», έγραψε η εταιρεία στο Instagram.
