Σε μία απελπισμένη κίνηση που έχει προκαλέσει αντιδράσεις διεθνώς, η Κίνα ετοιμάζεται να επιβάλει, για πρώτη φορά μετά από τρεις δεκαετίες, φόρο στα προφυλακτικά και τα αντισυλληπτικά, έτσι ώστε να καταφέρει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της μείωσης του πληθυσμού.
Από την 1η Ιανουαρίου 2026, λοιπόν τα προφυλακτικά και τα αντισυλληπτικά θα υπάγονται σε ΦΠΑ 13%, τερματίζοντας ένα καθεστώς φοροαπαλλαγής που ίσχυε από το 1993.
Το μέτρο εντάσσεται στον νέο νόμο για τον ΦΠΑ, ο οποίος ψηφίστηκε το 2024 με στόχο τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος. Ωστόσο, δεν περνά απαρατήρητο ότι συμπίπτει με τη συνεχιζόμενη αγωνία του Πεκίνου για την πτώση των γεννήσεων και τη γήρανση του πληθυσμού.
Τα τελευταία χρόνια, μετά το τέλος της πολιτικής του ενός παιδιού και την αύξηση του ορίου στα τρία παιδιά ανά ζευγάρι, η κινεζική κυβέρνηση έχει επιστρατεύσει σειρά κινήτρων: οικονομικά επιδόματα, επιδοτούμενη εξωσωματική γονιμοποίηση, περισσότερες ημέρες άδειας γάμου και μέτρα που ενθαρρύνουν τον γάμο και τη δημιουργία οικογένειας. Ο ίδιος νόμος προβλέπει, μάλιστα, φορολογικές ελαφρύνσεις για υπηρεσίες παιδικής φροντίδας και ακόμη και για πλατφόρμες γνωριμιών.
Βέβαια η απόφαση να φορολογηθούν τα αντισυλληπτικά προκάλεσε ειρωνικά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Χρήστες του κινέζικου Weibo κάνουν λόγο για «ακραία μέτρα», εκφράζοντας την αίσθηση ότι το κράτος επιχειρεί να παρέμβει ακόμη πιο άμεσα στις προσωπικές επιλογές των πολιτών.
Οι ανησυχίες ενισχύονται από καταγγελίες γυναικών σε ορισμένες περιοχές, οι οποίες αναφέρουν τηλεφωνικές κλήσεις από τοπικούς αξιωματούχους με ερωτήσεις για τον εμμηνορροϊκό τους κύκλο και τα σχέδια τεκνοποίησης. Σε επαρχία της Γιουνάν, μάλιστα, έγινε γνωστό ότι ζητήθηκε από γυναίκες να δηλώνουν την ημερομηνία της τελευταίας τους περιόδου, με τις Αρχές να επικαλούνται λόγους δημόσιας υγείας.
Παρά τις πιέσεις και τα κίνητρα, τα αποτελέσματα παραμένουν περιορισμένα. Το 2024, το ποσοστό γεννήσεων ανήλθε σε 6,77 ανά 1.000 κατοίκους, ελαφρώς υψηλότερο από το 2023, αλλά μακριά από τα επίπεδα που θα μπορούσαν να αναστρέψουν τη δημογραφική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα.
