Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για το Ισραήλ και τη Μέση Ανατολή, καθώς ολοκληρώνεται η πρώτη φάση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ για τη Γάζα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης αναμένεται να μεταβούν την ερχόμενη Δευτέρα στην Ιερουσαλήμ, σε μια επίσκεψη με έντονο γεωπολιτικό και στρατηγικό αποτύπωμα.
Μεταξύ των βασικών θεμάτων που θα τεθούν στις συνομιλίες περιλαμβάνεται και το ενδεχόμενο συμμετοχής Ελλάδας και Κύπρου στη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης, η οποία προβλέπεται στη δεύτερη φάση του αμερικανικού σχεδίου. Τη γενική κατεύθυνση της ελληνικής στάσης έχει ήδη περιγράψει ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης από τη Ντόχα, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να συμβάλει τόσο στο ανθρωπιστικό σκέλος, όσο και στην ανοικοδόμηση της Γάζας και —υπό προϋποθέσεις— στις δυνάμεις σταθεροποίησης.
Παράλληλα, ο κ. Γεραπετρίτης επανέλαβε το στρατηγικό όραμα της Αθήνας για τη Μέση Ανατολή, τονίζοντας ότι η Ελλάδα επιδιώκει ένα Ισραήλ που θα ζει με ειρήνη και ασφάλεια δίπλα σε ένα παλαιστινιακό κράτος, επισημαίνοντας πως η χώρα μας αποτελεί στρατηγικό σύμμαχο του Ισραήλ, διατηρώντας ταυτόχρονα στενές και αδελφικές σχέσεις με τα αραβικά κράτη της περιοχής.
Σε συνέντευξή του στο parapolitika.gr, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας Δημήτρης Καιρίδης επισημαίνει ότι η ελληνική πολιτική μπορεί να ισορροπεί ανάμεσα στις δύο πλευρές. Όπως αναφέρει, «η Ελλάδα μπορεί να έχει άριστες σχέσεις με το Ισραήλ και ταυτόχρονα να υποστηρίζει επί της αρχής τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους», διευκρινίζοντας ωστόσο ότι αυτό θα πρέπει να αποτελεί το τέλος μιας πολιτικής διαδρομής και όχι την αφετηρία της. Ο ίδιος τονίζει την ανάγκη για εκλογικές διαδικασίες τόσο στο Ισραήλ —εντός του 2026— όσο και στην Παλαιστινιακή Αρχή, όπου δεν έχουν διεξαχθεί εκλογές εδώ και δύο δεκαετίες.
Ενέργεια και γεωστρατηγική συνεργασία
Ιδιαίτερο βάρος αναμένεται να δοθεί και στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ στον τομέα της ενέργειας, η οποία παραμένει στην κορυφή της ατζέντας. Οι τρεις χώρες έχουν ήδη καταλήξει σε σχέδιο Τριμερούς Μνημονίου Συνεργασίας που αφορά τη διαχείριση υδάτινων πόρων, τη διοχέτευση φυσικού αερίου στις διεθνείς αγορές και τη μεταφορά του από τη Μεσόγειο προς την Ευρώπη.
Σε ένα περιβάλλον αυξημένης αστάθειας στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, με την Τουρκία να επαναφέρει συστηματικά το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», η συνεργασία των τριών χωρών επεκτείνεται και στον αμυντικό τομέα, κυρίως μέσω προμηθειών και συνεργασιών σε εξοπλιστικά και αμυντικά συστήματα για Ελλάδα και Κύπρο.
Ο Δημήτρης Καιρίδης αναφέρθηκε, επίσης, στις εξελίξεις που θεωρεί ευνοϊκές για τα ελληνικά και κυπριακά συμφέροντα, όπως η αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ, εξέλιξη που άνοιξε τον δρόμο για την υπογραφή συμφωνίας ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου. Όπως υπογραμμίζει, το Ισραήλ έχει πλέον άμεσο εθνικό συμφέρον στη διατήρηση μιας ισχυρής και ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας, γεγονός που συχνά προκαλεί την έντονη αντίδραση της Τουρκίας.
«Η ελεύθερη Κύπρος είναι ζωτικής σημασίας για το Ισραήλ. Δεν επιθυμεί να περικυκλωθεί από μουσουλμανικές χώρες και κυρίως από την Τουρκία. Θέλει την Κυπριακή Δημοκρατία ισχυρή και σταθερή, ακόμη και στρατιωτικά», σημειώνει, προσθέτοντας ότι παρότι Ισραήλ και Τουρκία δύσκολα θα οδηγηθούν σε πλήρη ρήξη, η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ τους είναι δεδομένη και οι σχέσεις τους παραμένουν εξαιρετικά προβληματικές.
Τέλος, σύμφωνα με πληροφορίες, το περιορισμένο πρόγραμμα της επίσκεψης του πρωθυπουργού δεν αναμένεται να επιτρέψει συνάντηση με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο. Ο Πατριάρχης φέρεται να έχει αποστασιοποιηθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και να διατηρεί τακτική επικοινωνία με το Πατριαρχείο Μόσχας, εξέλιξη που έχει προκαλέσει προβληματισμό και ενόχληση σε εκκλησιαστικούς και διπλωματικούς κύκλους.
