Σκηνικό αποτροπής και διεθνής κατακραυγή: Η επίσκεψη της Κρίστι Νόεμ στη διαβόητη φυλακή Cecot στο Ελ Σαλβαδόρ.
Σφοδρές αντιδράσεις έχει προκαλέσει η επίσκεψη της υπουργού Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ επί κυβέρνησης Τραμπ, Κρίστι Νόεμ, στη φυλακή υψίστης ασφαλείας Cecot στο Ελ Σαλβαδόρ, όπου κρατούνται εκατοντάδες άνδρες, κυρίως από τη Βενεζουέλα, οι οποίοι απελάθηκαν πρόσφατα από τις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς καμία νομική ακρόαση.
Η παρουσία της Νόεμ στη διαβόητη φυλακή – την οποία επέλεξε για να στείλει αποτρεπτικό μήνυμα ενάντια στη «παράνομη μετανάστευση» – προκάλεσε την έντονη αντίδραση οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που χαρακτήρισαν την επίσκεψη «πολιτικό θέατρο» και «επικίνδυνη επίδειξη σκληρότητας».
Φορώντας καπέλο μπέιζμπολ και ποζάροντας μπροστά από ημίγυμνους κρατούμενους στοιχισμένους σε σειρές, η Νόεμ επιχείρησε να ενισχύσει το αποτρεπτικό αφήγημα της σκληρής πολιτικής του Τραμπ στο μεταναστευτικό.
Η φυλακή Cecot, που κατασκευάστηκε το 2022 από την κυβέρνηση του προέδρου του Ελ Σαλβαδόρ Ναΐμπ Μπουκέλε στο πλαίσιο του «πολέμου κατά των συμμοριών», λειτουργεί υπό το καθεστώς «κατάστασης εξαίρεσης». Εκεί έχουν οδηγηθεί τουλάχιστον 300 πολίτες της Βενεζουέλας, οι οποίοι προηγουμένως είχαν κρατηθεί στις ΗΠΑ και στη συνέχεια απελάθηκαν χωρίς δίκη ή πρόσβαση σε νομική υπεράσπιση, υπό την κατηγορία της συμμετοχής σε εγκληματικές οργανώσεις.
Not quite sure the media is making a big enough deal how fucking sick of a visual this is.
Describe Kristi Noem in one word. pic.twitter.com/l3xOtAJvpt
— CALL TO ACTIVISM (@CalltoActivism) March 27, 2025
Η παρουσία της Νοεμ στη Cecot έγινε λίγες εβδομάδες αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ επικαλέστηκε τον νόμο περί «εχθρικών αλλοδαπών», μια σπάνια διατάξη που προβλέπεται για περιόδους πολέμου και επιτρέπει την απέλαση πολιτών χωρών που θεωρούνται «εχθρικές». Παρότι η εφαρμογή του νόμου ανεστάλη προσωρινά από ομοσπονδιακό δικαστή, πτήσεις με κρατούμενους μετανάστες κατέληξαν στο Ελ Σαλβαδόρ.
Η Βίκι Γκας, εκτελεστική διευθύντρια της οργάνωσης LAWG με έδρα την Ουάσινγκτον, χαρακτήρισε την επίσκεψη «κραυγαλέα και απάνθρωπη θεατρική πράξη» και κατηγόρησε την κυβέρνηση Τραμπ για απόλυτη περιφρόνηση της δικαιοσύνης και των δικαιωμάτων των μεταναστών.
Ακόμη πιο αιχμηρή ήταν η Ιβάνια Κρουζ, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ελ Σαλβαδόρ, η οποία παρομοίασε την επίσκεψη με «κινηματογραφική σκηνή τρόμου», σχολιάζοντας: «Ο Τραμπ χρησιμοποιεί τη Cecot ως σκηνικό αποτροπής. Η επίσκεψη ήταν σχεδιασμένη για να σπείρει φόβο, όχι για να προσφέρει λύσεις». Η ίδια τόνισε πως οι απελάσεις των Βενεζουελάνων έχουν σαφές πολιτικό υπόβαθρο, λόγω των τεταμένων σχέσεων ΗΠΑ–Καράκας.
Σύμφωνα με καταγγελίες του ΟΗΕ και ανθρωπιστικών οργανώσεων, οι συνθήκες κράτησης στη Cecot χαρακτηρίζονται απάνθρωπες: υπερπληθυσμός, έλλειψη ιατρικής περίθαλψης, πλήρης απομόνωση από δικηγόρους και οικογένειες, κακομεταχείριση που προσεγγίζει τα όρια των βασανιστηρίων.
Σε βίντεο που ανάρτησε η ίδια από τη φυλακή, η Νόεμ προειδοποιεί: «Αν έρθετε παράνομα στις ΗΠΑ, αυτή μπορεί να είναι η μοίρα σας. Η Cecot είναι εργαλείο του σχεδίου μας». Η τοποθέτησή της προκάλεσε έντονη κατακραυγή, καθώς πρόκειται για φυλακή άλλης χώρας, στην οποία κρατούνται πολίτες τρίτης χώρας, χωρίς θεσμική προστασία και δικαιώματα.
Η Διεθνής Αμνηστία και πολλές ακόμη ΜΚΟ έχουν καταγράψει επανειλημμένα σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο στη Cecot όσο και σε άλλες φυλακές του Ελ Σαλβαδόρ. Όπως σχολίασε η Άνα Μαρία Μέντες Νταρντόν από το Washington Office on Latin America:
«Η Cecot είναι απλώς η βιτρίνα. Πίσω από τις κάμερες, οι παραβιάσεις είναι βαθιές και συστηματικές».
Η επίσκεψη της Κρίστι Νόεμ δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας: πρόκειται για ένα ακόμη κεφάλαιο σε μια πολιτική αποτροπής όπου η εικόνα υπερισχύει των θεσμών, και ο φόβος αντικαθιστά τη δικαιοσύνη.