Η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να υπογράψουν τη συμφωνία για τα ορυκτά εντός των επόμενων 24 ωρών, αφού καθορισθούν οι τελευταίες λεπτομέρειες, δήλωσε σήμερα ο Ουκρανός πρωθυπουργός.
Η αναδιατυπωμένη συμφωνία έχει γίνει μια «πραγματική συμφωνία εταιρικής σχέσης», η οποία θα μπορούσε να εξετάσει τη μελλοντική αμερικανική βοήθεια ως μέρος των συνεισφορών στο ταμείο επενδύσεων, δήλωσε ο πρωθυπουργός Ντενίς Σμιχάλ σε τηλεοπτικές του δηλώσεις.
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός επιβεβαίωσε, ότι στη συνέχεια «θα υπογραφούν δύο ακόμη εκτελεστικές τεχνικές συμφωνίες για την άμεση δημιουργία του Επενδυτικού ταμείου και τη χρηματοδότηση του».
Στις 17 Απριλίου η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν μνημόνιο προθέσεων για την «οριστικοποίηση μιας επίσημης συμφωνίας για ένα ταμείο οικονομικής εταιρικής σχέσης και αποκατάστασης των επενδύσεων».
Αμερικανική πηγή επιβεβαιώνει στο πρακτορείο Bloomberg ότι η συμφωνία επικυρώνεται εντός της ημέρας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει την επίτευξη συμφωνίας για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, ιδίως των πολύτιμων σπάνιων γαιών, ως αποζημίωση για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που χορηγήθηκε στο Κίεβο από τον προκάτοχό του στον Λευκό Οίκο, τον Τζο Μπάιντεν, από την έναρξη της ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022.
Η συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τα ορυκτά δεν διευκρινίζει αν η Ουάσινγκτον θα επωφεληθεί
Η συμφωνία που αναμένεται να υπογραφεί αργότερα σήμερα, δίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες προνομιακή πρόσβαση σε νέες συμφωνίες για τους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας, αλλά δεν παραχωρεί αυτόματα στην Ουάσιγκτον μερίδιο του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας ή κάποια από τις υποδομές φυσικού αερίου της, σύμφωνα με σχέδιο που είδε το Reuters.
Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός κοινού αμερικανο-ουκρανικού ταμείου για την ανασυγκρότηση, το οποίο θα λαμβάνει το 50% των κερδών και των δικαιωμάτων που θα εισρέουν στο ουκρανικό κράτος από τις νέες άδειες εκμετάλλευσης φυσικών πόρων στην Ουκρανία.
Αναφέρει ότι οποιαδήποτε μελλοντική στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα προσμετράται στην αμερικανική συνεισφορά στο κοινό ταμείο.
Ωστόσο το σχέδιο δεν διευκρινίζει με ποιο τρόπο θα δαπανώνται τα έσοδα του κοινού ταμείου, ποιος ωφελείται , ή ποιος ελέγχει τις αποφάσεις σχετικά με τις δαπάνες.
Σύμφωνα με το σχέδιο, οι Ηνωμένες Πολιτείες ή άλλες οντότητες που θα ορίσουν, θα έχουν προνομιακή – αλλά όχι αποκλειστική – πρόσβαση στις νέες άδειες, εγκρίσεις και επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα των φυσικών πόρων της Ουκρανίας.
Οι προηγούμενες προσεγγίσεις της συμφωνίας κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων ανέφεραν ότι θα περιελάμβανε τις υποδομές φυσικού αερίου της Ουκρανίας, που συνιστούν ένα από τα πιο πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία της, είχαν δηλώσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα πηγές με γνώση του θέματος.
Οι υποδομές φυσικού αερίου δεν καλύπτονται από το σχέδιο που είδε το Reuters σήμερα.
Οι προηγούμενες προσεγγίσεις ανέφεραν επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ελέγχουν τον τρόπο με τον οποίο θα δαπανώνται τα έσοδα του κοινού ταμείου και, ως εκ τούτου, θα μπορούν να έχουν δικαιώματα και κέρδη από τους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας, ανέφεραν προηγουμένως οι πηγές.
Ωστόσο, αυτό απουσίαζε από το σχέδιο συμφωνίας που είδε το Reuters και το οποίο επρόκειτο να υπογραφεί σήμερα.
Ποια κρίσιμα ορυκτά διαθέτει η Ουκρανία;
Σύμφωνα με την Ένωση Γεωλόγων της Ουκρανίας, η χώρα κατέχει περίπου το 5% των παγκόσμιων ορυκτών πόρων, παρά το ότι καλύπτει μόλις το 0,4% της επιφάνειας του πλανήτη. Διαθέτει κοιτάσματα 22 από τα 34 κρίσιμα ορυκτά που έχει αναγνωρίσει η ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων σπάνιων γαιών όπως το λανθάνιο, το νεοδύμιο και το υττρίο.
Πριν από τον πόλεμο, η Ουκρανία ήταν βασικός προμηθευτής τιτανίου, παράγοντας περίπου το 7% της παγκόσμιας παραγωγής το 2019. Επιπλέον, διέθετε 500.000 τόνους αποθεμάτων λιθίου και περίπου το 20% των παγκόσμιων αποθεμάτων γραφίτη.
Ωστόσο, με τη Ρωσία να ελέγχει περίπου το 20% της Ουκρανίας, μεγάλο μέρος αυτών των πόρων έχει χαθεί. Υπολογίζεται ότι έως και το 40% των μεταλλευτικών πόρων της χώρας βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή, ενώ ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν τουλάχιστον δύο από τα κοιτάσματα λιθίου της Ουκρανίας.
