Η επιλογή του Ντόναλντ Τραμπ να ορίσει στη θέση του αντιπροέδρου τον Τζέι Ντι Βανς έχει αναζωπυρώσει τους φόβους στην Ευρώπη ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια εξωτερική πολιτική «πρώτα η Αμερική».
Και αυτό να καταλήξει σε πίεση από την πλευρά των ΗΠΑ, ώστε η Ουκρανία να συναινέσει σε ειρήνη με τον Βλάντιμιρ Πούτιν και την Ρωσία.
«Είναι κακό για εμάς, αλλά είναι τρομερά νέα για την Ουκρανία», δήλωσε ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης στην Ουάσιγκτον. «Ο Βανς δεν είναι σύμμαχός μας».
Ξένοι διπλωμάτες και παρατηρητές έχουν συχνά αποκαλέσει τις πραγματικές πολιτικές του Τραμπ «μαύρο κουτί», λέγοντας ότι είναι αδύνατο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα τι θα έκανε ο απρόβλεπτος ηγέτης όταν αναλάβει την εξουσία.
Κάποιοι καθησυχάζονται όταν σκέφτονται τα ονόματα που προτάθηκαν για κορυφαίες θέσεις, όπως ο πρώην επικεφαλής Εθνικής Ασφάλειας Ρόμπερτ Ο’ Μπράιεν, θα διατηρούσαν ένα status quo εξωτερικής πολιτικής, ενώ ο Τραμπ θα εστίαζε στις εσωτερικές υποθέσεις.
Αλλά, σύμφωνα με τον Guardian, μια μελλοντική κυβέρνηση Τραμπ έχει τώρα έναν άνθρωπο που θα τροφοδοτήσει τον σκεπτικισμό του Τραμπ προς την Ουκρανία και την Ευρώπη, ενώ θα προτρέπει στην επιθετική εμπορική και εξωτερική πολιτική του κόμματος σε άλλα μέρη του κόσμου.
«Ο γερουσιαστής Βανς ήταν ένας από τους κύριους αντιπάλους του νέου πακέτου βοήθειας προς την Ουκρανία την περασμένη άνοιξη και εξέφρασε αδιαφορία για το τι συμβαίνει σε αυτόν τον πόλεμο», δήλωσε ο Μάικλ ΜακΦόλ, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σπουδών Freeman Spogli και πρώην πρεσβευτής στη Ρωσία. «Επιλέγοντας τον Βανς ως αντιπρόεδρό του, ο Τραμπ ξεκαθάρισε μια πολύ σαφή επιλογή για τους Αμερικανούς ψηφοφόρους τον Νοέμβριο σχετικά με την εξωτερική πολιτική».
«Η στρατηγική εξωτερικής πολιτικής του Προέδρου Μπάιντεν έρχεται σε ριζική αντίθεση με την προσέγγιση του Τραμπ», είπε. «Ο Μπάιντεν και η Χάρις έχουν προωθήσει τη δημοκρατία και έχουν αντισταθεί στις αυταρχικές φωνές. Ο Τραμπ και ο Βανς δεν έχουν δώσει καμία σημασία στην προώθηση της δημοκρατίας στο εξωτερικό».
Δημόσια, ο Βανς επέκρινε τα πακέτα βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία και πίεσε για διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, αν και η Ουκρανία έχει δηλώσει ότι δεν επιθυμεί να πραγματοποιήσει συνομιλίες. Κατηγόρησε την κυβέρνηση Μπάιντεν ότι «μικροδιαχειρίζεται» τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και είπε ότι η Αμερική πρέπει να «επιτρέψει στο Ισραήλ να ολοκληρώσει πραγματικά τη δουλειά».
Υποστήριξε τον περιορισμό της Κίνας, λέγοντας ότι η Αμερική είναι «πολύ αδύναμη» στην Ευρώπη και πιέζει για επιθετικούς εμπορικούς περιορισμούς και προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας κατά της Κίνας.
Παράλληλα, απαίτησε από τις ευρωπαϊκές χώρες να πληρώσουν μεγαλύτερο μερίδιο του ΑΕΠ τους στο ΝΑΤΟ, γράφοντας φέτος: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρείχαν μια κουβέρτα ασφάλειας στην Ευρώπη για πάρα πολύ καιρό».
«Πιστεύω ότι ο Βανς επιλέχθηκε τουλάχιστον εν μέρει για την εξωτερική του πολιτική και για την εμπορική του πολιτική», αναφέρει η Έμα Άσφορντ, ανώτερη συνεργάτιδα στο πρόγραμμα Reimagining US Grand Strategy στο Stimson Center Washington.
«Ο Βανς είναι πολύ αντιπροσωπευτικός αυτής της νέας δεξιάς πτέρυγας που αναπτύσσεται στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Είναι πολύ πιο εθνικιστές, κάπως προστατευτικοί, κατά της μετανάστευσης… Ο Τραμπ ήταν που ξεκίνησε σε μεγάλο βαθμό αυτό το 2016 και ο Βανς έγινε ένας από τους ηγέτες του Κογκρέσου».
Οι κορυφαίοι δωρητές φέρεται να άσκησαν έντονες πιέσεις, ώστε να εξασφαλίσουν την υποψηφιότητα Βανς τις τελευταίες ώρες. Σύμφωνα με το Axios, σε αυτούς περιλαμβάνονται οι Έλον Μασκ, ο Τάκερ Κάρλσον και ο Ντέιβιντ Σακς. Και οι τρεις ήταν δύσπιστοι για την υποστήριξη του Τζο Μπάιντεν στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Σακς ανέφερε στο εθνικό συνέδριο των Ρεπουμπλικανών ότι ο Μπάιντεν «προκάλεσε, ναι προκάλεσε, τους Ρώσους να εισβάλουν στην Ουκρανία μιλώντας για επέκταση του ΝΑΤΟ».
Συνδέονται επίσης με ένα μεγαλύτερο δίκτυο δισεκατομμυριούχων της Silicon Valley, συμπεριλαμβανομένου του υποστηρικτή του Βανς, Πίτερ Θίελ, οι οποίοι δηλώνουν ανοικτά ότι είναι κατά της Κίνας.
Εν τω μεταξύ, η επιλογή έχει σκανδαλίσει ορισμένους παραδοσιακούς Ρεπουμπλικάνους.
«Αυτός [ο Βανς] θα συνθηκολογούσε με τη Ρωσία και θα θυσίαζε την ελευθερία των συμμάχων μας στην Ουκρανία», έγραψε η πρώην βουλευτής Λιζ Τσένι, η οποία επικρίνει ανοικτά τον Τραμπ. «Το κόμμα του Τραμπ δεν είναι πλέον το κόμμα του Λίνκολν, του Ρίγκαν ή του Συντάγματος».
Ο Τραμπ λέγεται ότι τον επέλεξε για τον παρασκηνιακό του ρόλο και τη σκηνική παρουσία του όσο και για τις πολιτικές του. Αλλά και επειδή θεωρείται κορυφαίος επικριτής της βοήθειας προς την Ουκρανία.
«Πιστεύω ότι είναι γελοίο που εστιάζουμε σε αυτά τα σύνορα στην Ουκρανία», είπε ο Βανς σε μια συνέντευξη στο podcast του Steve Bannon War Room το 2022. «Πρέπει να είμαι ειλικρινής μαζί σας: δεν με νοιάζει πραγματικά τι συμβαίνει στην Ουκρανία με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο.»
Στη διάσκεψη για την ασφάλεια του Μονάχου τον Φεβρουάριο, απηύθυνε μία «κλήση αφύπνισης» στην Ευρώπη, κατά την οποία υποβάθμισε την απειλή του Πούτιν ενώ είπε ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να κατασκευάσουν τα όπλα που απαιτούνται για την προμήθεια της Ουκρανίας, ώστε να συνεχίσει τον πόλεμο.
«Δεν νομίζω ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν αποτελεί υπαρξιακή απειλή για την Ευρώπη, και στο βαθμό που είναι, αυτό υποδηλώνει και πάλι ότι η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει έναν πιο επιθετικό ρόλο στη δική της ασφάλεια», είπε ο Βανς.
Ο Βανς είπε επίσης ότι πιστεύει ότι ο πόλεμος της Ουκρανίας «θα τελειώσει με μια ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων», μια άποψη που φάνηκε να υποστηρίζεται την Τρίτη από τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος πήγε για μια – όπως την αποκάλεσε – «ειρηνευτική αποστολή» στη Μόσχα, ενώ έγραψε ότι ο Τραμπ μετά τις εκλογές θα αρχίσει να ενεργεί αμέσως ως «μεσίτης της ειρήνης», ακόμη και πριν από την ορκωμοσία του.
«Ναι, ο Τραμπ θα καθορίσει τελικά την πολιτική της Ουκρανίας», έγραψε ο Serhiy Kudelia, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Baylor, στο X. «Αλλά η επιλογή του Βανς μας λέει όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για το πώς θέλει να προσεγγίσει την Ουκρανία όταν γίνει πρόεδρος: καμία ένταξη στο ΝΑΤΟ για την Ουκρανία, περικοπή της στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας και εξαναγκασμός του Ζελένσκι να καθίσει σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων με τον Πούτιν».
Σε εκείνη την ομιλία, ο Βανς είπε επίσης ότι δεν πιστεύει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να αποχωρήσουν από το ΝΑΤΟ ή να «εγκαταλείψουν την Ευρώπη», αλλά ότι η Ουάσιγκτον πρέπει να στραφεί προς την Ασία, δηλαδή προς μια πιο επιθετική πολιτική για τον περιορισμό της Κίνας.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να επικεντρωθούν περισσότερο στην Ανατολική Ασία», είπε. «Αυτό θα είναι το μέλλον της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής για τα επόμενα 40 χρόνια και η Ευρώπη πρέπει να ξυπνήσει με αυτό το γεγονός».
Το επιτυχημένο βιβλίο και η ταινία στο Netflix
Το 2016, ο Βανς έγραψε ένα επιτυχημένο βιβλίο με τα απομνημονεύματά του, το «Hillbilly Elegy», το οποίο έγινε ταινία στο Netflix.
Το «Hillbilly Elegy» περιγράφει τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές επιπτώσεις της παρακμής της βιομηχανίας στην πόλη του Οχάιο, όπου μεγάλωσε.
«Θα είμαι ο πρώτος που θα παραδεχτεί ότι δεν έχω καταφέρει τίποτα σπουδαίο στη ζωή μου», έγραψε ο Βανς στην εισαγωγή του Hillbilly Elegy.
«Πίστευα ότι η ιδέα ότι θα μπορούσα να γράψω ένα σημαντικό βιβλίο ήταν κάπως αλαζονική. Αλλά μετά άρχισα να γράφω μικρά πράγματα εδώ και εκεί», έχει πει.
Σε μια κριτική, οι New York Times χαρακτήρισαν το βιβλίο «μια συμπονετική, διορατική κοινωνιολογική ανάλυση της λευκής υποτάξης που συνέβαλε στην πολιτική της εξέγερσης, ιδίως στην άνοδο του Τραμπ».
Τον Νοέμβριο του 2020, μια εβδομάδα μετά τις προεδρικές εκλογές, το Netflix κυκλοφόρησε την κινηματογραφική μεταφορά του Hillbilly Elegy, σε σκηνοθεσία του Ρον Χάουαρντ και με πρωταγωνιστές τον Γκάμπριελ Μπάσο ως Βανς, την Γκλεν Κλόουζ ως γιαγιά του και την Έιμι Άνταμς ως Μπεβ Βανς.
Πηγή: Guardian
