Αντιδράσεις φέρνει το άνοιγμα του “κουτιού” των Pandora Papers καθώς στις αποκαλύψεις που δημοσιεύουν από χθες πολλά κορυφαία ΜΜΕ εμπλέκονται πολλοί πολιτικοί, επιχειρηματίες και επώνυμοι, οι οποίοι, όπως υποστηρίζεται, καταφεύγουν σε υπεράκτιες εταιρείες για να γλυτώσουν φόρους.
Ειδικότερα, η δημοσιογραφική έρευνα για τα Pandora Papers αποκαλύπτει ότι 35 νυν και πρώην ηγέτες, μεταξύ αυτών ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, ο μονάρχης της Ιορδανίας Χουσείν και ο πρόεδρος της Κένυας Ουχούρου Κενιάτα, έχουν καταφύγει σε υπεράκτιες εταιρείες.
Όσον αφορά την Κύπρο, τα Pandora Papers κάνουν αναφορά και στο πρώην δικηγορικό γραφείο του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη σε σχέση με απόκρυψη της πραγματικής ταυτότητας ιδιοκτήτη εταιρειών offshore, ενός αμφιλεγόμενου Ρώσου πολιτικού, κάτι που το δικηγορικό γραφείο αρνείται.
Η απάντηση του Αναστασιάδη στην Guardian
Η εταιρεία Anastasiades & Partners, από την πλευρά της, απορρίπτει με δήλωση προς την εφημερίδα την κατηγορία. Με δήλωσή του στον Guardian και το BBC και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τονίζει ότι υπήρξε κάτοχος μετοχών σε αυτήν την εταιρεία μέχρι την εκλογή του ενώ δεν είχε κανέναν ενεργό ρόλο στη νομική εταιρεία από όταν έγινε ηγέτης της αντιπολίτευσης το 1997.
«Δεν έχω γνώση και θα ήταν αδύνατο για μένα να γνωρίζω και να είμαι σε θέση να απαντήσω σε οποιαδήποτε κατηγορία αφορά το χειρισμό των υποθέσεων της πρώην εταιρείας μου», σημειώνεται στη δήλωση του Προέδρου Αναστασιάδη προς την εφημερίδα. Προσθέτει ότι η σχέση του με τον κ. Λεμπεντεφ ήταν «εγκάρδια» αλλά ποτέ σχέση δικηγόρου-πελάτη.
Ο Guardian σχολιάζει πως δεν υπάρχει υπόνοια περί ανάμειξης του Προέδρου στις δραστηριότητες του νομικού γραφείο, αλλά αμφισβητεί τη σύνεση της απόφασης να επιτρέψει στο γραφείο να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το όνομά του, «την ώρα που προφανώς δεν είχε ούτε επίβλεψη, ούτε έλεγχο».
Το νομικό γραφείο από την πλευρά του διευκρινίζει προς τον Guardian πως οι τρεις υπάλληλοί του που κατά την Alcogal είχαν δηλωθεί ως ωφελούμενοι ιδιοκτήτες των υπεράκτιων εταιρειών δεν είχαν ποτέ δηλωθεί ως τέτοιοι, αλλά ως διαχειριστές εκ μέρους του ιδιοκτήτη, σε απόλυτη συμφωνία με τον κυπριακό νόμο. Η δήλωση της εταιρείας προς τον Guardian επίσης τονίζει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει καμία ενεργή εμπλοκή στις δραστηριότητες του νομικού γραφείου από το 1997.
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, τόσο το νομικό γραφείο όσο και ο ιδρυτής του είχαν ξεχωριστές σχέσεις με τον κ. Λεμπέντεφ, ενώ του παρείχαν συμβουλές ώστε να αποκτήσει την κυπριακή υπηκοότητα, κάτι που έγινε το 2011.
Εκτός από τον Νίκο Αναστασιάδη και των προαναφερώμενων ηγετών, στη λίστα των ονομάτων που φέρεται να εμπλέκονται σε υποθέσεις μαύρου χρήματος είναι επίσης εκείνα των Βλαντιμίρ Πούτιν, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και της Σακίρα.
Την ίδια επιλογή έχουν κάνει 330 υψηλόβαθμοι κρατικοί αξιωματούχοι. Δεσμούς με υπεράκτιες εταιρείες έχουν οι υπουργοί Οικονομικών της Ολλανδίας, της Βραζιλίας και του Πακιστάν, καθώς και πρώην υπουργοί Οικονομικών της Γαλλίας και της Μάλτας. Το ίδιο ισχύει για τον πρώην επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Ντομινίκ Στρος Καν.
Συνήθως στις εταιρείες αυτές διακινούνται μεγάλα ποσά, με αποτέλεσμα ο δικαιούχος να αποκρύπτει την πραγματική του περιουσιακή κατάσταση από τις φορολογικές αρχές της χώρας του. Σε πολλές χώρες η λειτουργία των offshore εταιρειών δεν είναι παράνομη, αλλά οι συναλλαγές αυτές των πλούσιων και ισχυρών ασφαλώς προκαλούν πολλά ερωτήματα περί του «νόμιμου και ηθικού».
Στην έρευνα, που διενήργησε το διεθνές δίκτυο International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) συμμετείχαν δημοσιογράφοι από 150 μέσα ενημέρωσης ανά τον κόσμο – μεταξύ αυτών και η τουρκική σύνταξη της Deutsche Welle.
Σύμφωνα με το διεθνές δημοσιογραφικό δίκτυο ICIJ τα Pandora Papers δείχνουν ότι είναι πολλοί οι ισχυροί που, αντί να καταπολεμούν το σύστημα των offshore εταιρειών, προσπαθούν και οι ίδιοι να επωφεληθούν από αυτό.
