Σε μια φορτισμένη παραδοχή που φαίνεται να επιβεβαιώνει και τις ασφυκτικές πιέσεις που δέχεται η Ουκρανία προκειμένου να αποδεχθεί το αμερικανικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι η Ουκρανία βρίσκεται «σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας της» και ότι η χώρα βρίσκεται προ του διλήμματος είτε να χάσει τον βασικό της σύμμαχο ή να χάσει την αξιοπρέπειά της. «Η επόμενη εβδομάδα θα είναι πολύ δύσκολη για την Ουκρανία», είπε ακόμη ο Ζελένσκι και κάλεσε τους Ουκρανούς να είναι ενωμένοι.
Οι δηλώσεις Ζελένσκι γίνονται εν μέσω έντονων πληροφοριών ότι οι ΗΠΑ έχουν απειλήσει να διακόψουν τη ροή εμπιστευτικών πληροφοριών καθώς και την χορήγηση οπλικών συστημάτων προς την Ουκρανία, ως μοχλό πίεσης προκειμένου το Κίεβο να συμφωνήσει στην ειρηνευτική πρόταση Τραμπ και μάλιστα να απαντήσει μέχρι την Πέμπτη 27.11.2025.
O πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς με επίκεντρο το αμερικανικό σχέδιο που στοχεύει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, έγινε γνωστό από μια πηγή της ουκρανικής προεδρίας.
«Η τηλεφωνική επικοινωνία ολοκληρώθηκε πριν από περίπου μισή ώρα», είπε αυτή η πηγή, που δεν θέλησε να κατονομαστεί, σε μία ομάδα δημοσιογράφων, μεταξύ άλλων από το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).
Αναλυτικά τα 28 σημεία της πρότασης Τραμπ
Το Reuters δημοσίευσε επίσης το κείμενο προσχεδίου της ειρηνευτικής πρότασης 28 σημείων, αντίγραφο του οποίου είδε.
1. Επαναβεβαίωση της κυριαρχίας της Ουκρανίας.
2. Πλήρης και ολοκληρωμένη συμφωνία μη επίθεσης μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και Ευρώπης. Όλες οι ασάφειες των τελευταίων 30 ετών θα θεωρηθούν ότι έχουν διευθετηθεί.
3. Επέκταση της προσδοκίας ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλλει στους γείτονές της και ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω.
4. Διάλογος Ρωσίας και ΝΑΤΟ με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες ασφαλείας και να δημιουργήσει ένα περιβάλλον αποκλιμάκωσης, ώστε να διασφαλιστεί η παγκόσμια ασφάλεια και να αυξηθούν οι δυνατότητες συνδεσιμότητας και μελλοντικών οικονομικών ευκαιριών.
5. Ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία.
6. Το μέγεθος των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας θα περιοριστεί σε ανώτατο όριο 600.000 στρατιωτών.
7. Η Ουκρανία συμφωνεί να κατοχυρώσει στο Σύνταγμά της ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, και το ΝΑΤΟ συμφωνεί να τροποποιήσει τους κανονισμούς του ώστε να μην αποδεχτεί την Ουκρανία σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή στο μέλλον.
8. Το ΝΑΤΟ συμφωνεί να μην σταθμεύσει στρατεύματα στην Ουκρανία.
9. Ευρωπαϊκά μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύσουν στην Πολωνία.
10. Οι εγγυήσεις των ΗΠΑ:
α. Οι ΗΠΑ θα λάβουν αποζημίωση για την παροχή της εγγύησης.
β. Αν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία, χάνουν την εγγύηση.
γ. Αν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, πέρα από μια ισχυρή, συντονισμένη στρατιωτική απάντηση, όλες οι παγκόσμιες κυρώσεις θα επανέλθουν και η αναγνώριση νέων εδαφών καθώς και όλα τα άλλα οφέλη από αυτή τη συμφωνία θα αποσυρθούν.
δ. Αν η Ουκρανία εκτοξεύσει πύραυλο προς τη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη, τότε η εγγύηση ασφαλείας θα θεωρείται άκυρη.
11. Η Ουκρανία είναι επιλέξιμη για ένταξη στην ΕΕ και θα λάβει βραχυπρόθεσμη προτιμησιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, όσο αξιολογείται το ζήτημα αυτό.
12. Ισχυρό Παγκόσμιο Πακέτο Ανασυγκρότησης για την Ουκρανία, που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
α. Δημιουργία Ταμείου Ανάπτυξης Ουκρανίας για επενδύσεις σε ταχέως αναπτυσσόμενους κλάδους, όπως τεχνολογία, data centers και έργα τεχνητής νοημοσύνης.
β. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με την Ουκρανία για την από κοινού αποκατάσταση, ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και λειτουργία της ουκρανικής υποδομής φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων αγωγών και εγκαταστάσεων αποθήκευσης.
γ. Κοινή προσπάθεια ανοικοδόμησης των περιοχών που επλήγησαν από τον πόλεμο, αποκατάσταση, ανασυγκρότηση και εκσυγχρονισμός πόλεων και οικιστικών περιοχών.
δ. Ανάπτυξη υποδομών.
ε. Εξόρυξη ορυκτών και φυσικών πόρων.
στ. Η Παγκόσμια Τράπεζα θα αναπτύξει ειδικό χρηματοδοτικό πακέτο για την επιτάχυνση αυτών των δράσεων.
13. Η Ρωσία θα επανενταχθεί στην παγκόσμια οικονομία:
α. Η άρση των κυρώσεων θα συζητείται και θα συμφωνείται σταδιακά και κατά περίπτωση.
β. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνάψουν μακροπρόθεσμη Συμφωνία Οικονομικής Συνεργασίας με τη Ρωσία για την από κοινού ανάπτυξη στους τομείς της ενέργειας, των φυσικών πόρων, των υποδομών, της τεχνητής νοημοσύνης, των data centers, των έργων σπάνιων γαιών στην Αρκτική, καθώς και άλλων αμοιβαία επωφελών εταιρικών ευκαιριών.
γ. Η Ρωσία θα προσκληθεί να επιστρέψει στην Ομάδα των Οκτώ (G8).
14. Η χρήση των δεσμευμένων (παγωμένων) ρωσικών κεφαλαίων θα γίνει ως εξής:
-100 δισ. δολάρια από τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια θα επενδυθούν σε μια πρωτοβουλία ανοικοδόμησης και επενδύσεων στην Ουκρανία υπό αμερικανική ηγεσία.
-Οι ΗΠΑ θα λαμβάνουν το 50% των κερδών από αυτή την επένδυση.
-Η Ευρώπη θα συνεισφέρει επιπλέον 100 δισ. δολάρια, ώστε να αυξηθούν τα διαθέσιμα κεφάλαια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
-Τα ευρωπαϊκά δεσμευμένα κεφάλαια της Ρωσίας θα αποδεσμευτούν.
-Το υπόλοιπο των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων θα επενδυθεί σε ένα ξεχωριστό κοινό επενδυτικό σχήμα ΗΠΑ-Ρωσίας, το οποίο θα υλοποιεί κοινά έργα σε τομείς που θα καθοριστούν. Στόχος είναι η ενίσχυση των σχέσεων και η δημιουργία κοινών συμφερόντων που θα λειτουργούν αποτρεπτικά για μελλοντικές συγκρούσεις.
15. Θα δημιουργηθεί κοινή Ομάδα Ασφαλείας ΗΠΑ-Ρωσίας για την προώθηση και επιβολή της συμμόρφωσης με όλες τις πρόνοιες της συμφωνίας.
16. Η Ρωσία θα θεσπίσει νομοθετικά πολιτική μη επιθετικότητας προς την Ευρώπη και την Ουκρανία.
17. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία θα συμφωνήσουν στην επέκταση των συνθηκών ελέγχου πυρηνικής μη διάδοσης, συμπεριλαμβανομένης της Συνθήκης START I.
18. Η Ουκρανία συμφωνεί να παραμείνει μη πυρηνικό κράτος στο πλαίσιο της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT).
19. Ο Πυρηνικός Σταθμός της Ζαπορίζια θα επαναλειτουργήσει υπό επίβλεψη του IAEA, και η παραγόμενη ενέργεια θα κατανέμεται ισότιμα (50%-50%) μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
20. Οι δύο χώρες δεσμεύονται στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα σχολεία και στην κοινωνία, που θα προάγουν την κατανόηση και την ανεκτικότητα διαφορετικών πολιτισμών και θα εξαλείφουν τον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις:
α. Η Ουκρανία θα υιοθετήσει τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με τη θρησκευτική ανεκτικότητα και την προστασία των γλωσσικών μειονοτήτων.
β. Και οι δύο χώρες συμφωνούν να καταργήσουν όλα τα διακριτικά μέτρα και να εγγυηθούν τα δικαιώματα των ουκρανικών και ρωσικών ΜΜΕ και της εκπαίδευσης.
γ. Κάθε ναζιστική ιδεολογία ή δραστηριότητα θα αποκηρυχθεί και θα απαγορευτεί.
21. Εδαφικά ζητήματα:
α. Η Κριμαία, το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ θα αναγνωριστούν de facto ως ρωσικά, συμπεριλαμβανομένων από τις ΗΠΑ.
β. Οι περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια θα παγώσουν στη γραμμή επαφής, που θα σημαίνει ντε φάκτο αναγνώριση της γραμμής επαφής.
γ. Η Ρωσία θα εγκαταλείψει άλλα συμφωνημένα εδάφη που ελέγχει εκτός των πέντε συγκεκριμένων περιοχών.
δ. Οι ουκρανικές δυνάμεις θα αποσυρθούν από το τμήμα της περιφέρειας Ντονέτσκ που ελέγχουν σήμερα, και η περιοχή αυτή θα χαρακτηριστεί ουδέτερη αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, διεθνώς αναγνωρισμένη ως έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Οι ρωσικές δυνάμεις δεν θα εισέλθουν στη ζώνη αυτή.
22. Μόλις συμφωνηθούν οι μελλοντικές εδαφικές ρυθμίσεις, τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία δεσμεύονται να μην τις αλλάξουν με τη χρήση βίας. Τυχόν εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα ισχύουν σε περίπτωση παραβίασης αυτής της υποχρέωσης.
23. Η Ρωσία δεν θα παρεμποδίζει τη χρήση του ποταμού Δνείπερου από την Ουκρανία για εμπορικούς σκοπούς και θα επιτευχθούν συμφωνίες για την ελεύθερη μετακίνηση των φορτίων σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
24. Θα συσταθεί ανθρωπιστική επιτροπή για την επίλυση εκκρεμών ζητημάτων:
α. Όλοι οι εναπομείναντες αιχμάλωτοι και σοροί θα ανταλλαχθούν σύμφωνα με την αρχή «όλοι για όλους».
β. Όλοι οι πολίτες κρατούμενοι και όμηροι θα επιστραφούν, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών.
γ. Θα υπάρξει πρόγραμμα επανένωσης οικογενειών.
δ. Θα θεσπιστούν προβλέψεις για την αντιμετώπιση του πόνου και των απωλειών των θυμάτων της σύγκρουσης.
25. Η Ουκρανία θα διεξαγάγει εκλογές μέσα σε 100 ημέρες.
26. Όλα τα μέρη που εμπλέκονται στη σύγκρουση θα λάβουν πλήρη αμνηστία για ενέργειες που έγιναν κατά τη διάρκεια του πολέμου και συμφωνούν να μην εγείρουν μελλοντικές απαιτήσεις ή να επιδιώξουν περαιτέρω διευθετήσεις διαφορών.
27. Η συμφωνία αυτή θα είναι νομικά δεσμευτική. Η εφαρμογή της θα παρακολουθείται και θα διασφαλίζεται από ένα Συμβούλιο Ειρήνης, με πρόεδρο τον Ντόναλντ Τραμπ. Θα υπάρχουν κυρώσεις για τυχόν παραβίαση.
28. Μόλις όλα τα μέρη συμφωνήσουν στο μνημόνιο αυτό, η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί άμεσα σε ισχύ, με τα δύο μέρη να αποσύρονται στα συμφωνημένα σημεία ώστε να ξεκινήσει η εφαρμογή της συμφωνίας
