Δύο Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δήλωσαν σήμερα στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι προσεγγίστηκαν για να βοηθήσουν το Ισραήλ να εντοπίσει τα λείψανα του διάσημου κατασκόπου Έλι Κοέν και ενός Ισραηλινού στρατιώτη στη Συρία που αγνοείται από το 1982.
«Μας προσέγγισαν, μέσω διαμεσολαβητών, ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε να βρεθούν τα λείψανα ενός Ισραηλινού στρατιώτη που αγνοείται από το 1982», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας αξιωματούχος με έδρα τη Δαμασκό.
Σύμφωνα με αυτή την πηγή, η οποία ζήτησε να μην κατονομαστεί λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος, «βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη επαφές για τον προσδιορισμό της τοποθεσίας ταφής του Ισραηλινού πράκτορα Έλι Κοέν».
Ένας άλλος Παλαιστίνιος αξιωματούχος, που έχει την έδρα του εκτός Συρίας και ζήτησε επίσης να διατηρήσει την ανωνυμία του, είπε ότι η διαμεσολάβηση γίνεται μέσω Ρώσων και Παλαιστίνιων αξιωματούχων που εδρεύουν στο εξωτερικό.
Το Ισραήλ προσπαθεί εδώ και χρόνια να βρει και να επαναπατρίσει τα λείψανα του θρυλικού κατασκόπου Έλι Κοέν, που κρεμάστηκε σε μια δημόσια πλατεία στη Συρία το 1965. Είχε καταφέρει να διεισδύσει σε ανώτερους κύκλους της εξουσίας στη Δαμασκό, πριν οι συριακές αρχές ανακαλύψουν την αληθινή του ταυτότητα.
Το καλοκαίρι του 2018, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες επιβεβαίωσαν ότι ανέσυραν σε μια «εχθρική χώρα» το ρολόι που φορούσε ο Έλι Κοέν.
Επιπρόσθετα, είχαν προκύψει πληροφορίες για διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Ρωσίας, συμμάχου του Μπασάρ αλ Άσαντ, που ανατράπηκε στις 8 Δεκεμβρίου, για την επιστροφή στο Ισραήλ άλλων προσωπικών αντικειμένων, ακόμη και των λειψάνων του κατασκόπου.
Τον Απρίλιο του 2019, το Ισραήλ ανακοίνωσε την επιστροφή των λειψάνων του στρατιώτη Ζαχάρι Μπαουμέλ, που ήταν αγνοούμενος μετά την ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο το 1982. Τα λείψανα του στρατιώτη βρέθηκαν από τον ρωσικό και τον συριακό στρατό, είχε δηλώσει ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. Ως αντάλλαγμα για την επιστροφή των λειψάνων, το Ισραήλ απελευθέρωσε δύο αιχμαλώτους.
Δύο άλλοι στρατιώτες, ο Γιεχούντα Κατς και ο Τζβι Φέλνταμ παραμένουν αγνοούμενοι μετά τις μάχες μεταξύ των ισραηλινών και συριακών δυνάμεων στο Σουλτάν Γιακούμπ του Λιβάνου, στις 11 Ιουνίου 1982, ημέρα κατά την οποία σκοτώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν πολλοί Ισραηλινοί στρατιώτες.
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι ρωσικές δυνάμεις είχαν κάνει εκταφές στο νεκροταφείο του καταυλισμού Παλαιστινίων προσφύγων της Γιαρμούκ, νότια της Δαμασκού, αναζητώντας τα λείψανα των δύο Ισραηλινών στρατιωτών και του Έλι Κοέν.
Ποιος ήταν ο Έλι Κοέν
Ο Έλι Κοέν, ένας από τους πιο θρυλικούς κατασκόπους στην ιστορία, αποτελεί εθνικό ήρωα για το Ισραήλ, χάρη στη συμβολή του στην εθνική ασφάλεια και στις στρατηγικές επιτυχίες της χώρας. Η ζωή και η δράση του έχουν εμπνεύσει γενιές, ενώ το όνομά του παραμένει συνώνυμο της αφοσίωσης και της αυτοθυσίας.
Ο Έλι Κοέν γεννήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 1924 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, σε εβραϊκή οικογένεια συριακής καταγωγής. Μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948, η οικογένειά του μετανάστευσε εκεί, ενώ ο ίδιος ξεκίνησε τη ζωή του ως ένας ανεξάρτητος επιχειρηματίας.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Κοέν στρατολογήθηκε από τη Μοσάντ, την ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών. Το 1961 ανέλαβε την πιο επικίνδυνη αποστολή της ζωής του, ταξιδεύοντας στη Συρία με την ταυτότητα του Καμάλ Αμίν Θαάμπετ, ενός πλούσιου Σύρου επιχειρηματία που είχε επιστρέψει από τη Νότια Αμερική.
Ο Κοέν κατάφερε να διεισδύσει στα ανώτατα κλιμάκια της συριακής κυβέρνησης και στρατού, αποκτώντας στενές σχέσεις με υψηλόβαθμους αξιωματούχους. Παρείχε πληροφορίες υψίστης σημασίας στο Ισραήλ, οι οποίες συνέβαλαν στην κατάληψη των Υψιπέδων του Γκολάν κατά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967.
Σύλληψη και Εκτέλεση
Το 1965, η δράση του Κοέν τερματίστηκε όταν οι συριακές αρχές τον συνέλαβαν, με τη βοήθεια σοβιετικής τεχνολογίας που εντόπισε τα ραδιοσήματα που χρησιμοποιούσε για να μεταφέρει πληροφορίες.
Μετά τη σύλληψή του, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Η εκτέλεσή του με απαγχονισμό στις 18 Μαΐου 1965 στη Δαμασκό ήταν δημόσια και προκάλεσε παγκόσμια συγκίνηση.
Η ζωή και η δράση του έχουν τιμηθεί με μνημεία, δρόμους και πάρκα στο Ισραήλ, ενώ η ιστορία του έχει εμπνεύσει βιβλία και ταινίες. Το 2019, η μίνι σειρά του Netflix “The Spy”, με τον Σάσα Μπάρον Κόεν στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ανέδειξε την προσωπική και επαγγελματική του ζωή σε ένα ευρύτερο κοινό.
