Ανάμεσα στις χώρες που βγήκαν από την πανδημία οικονομικά ισχυρότερες και πλουσιότερες συγκαταλέγεται η Ελλάδα, σύμφωνα με νέα ανάλυση της S&P Global Ratings. Όπως επισημαίνει ο διεθνής οίκος αξιολόγησης, μετά την περίοδο 2020-2022 παρατηρείται έντονη απόκλιση στις μακροοικονομικές επιδόσεις των ευρωπαϊκών κρατών, με την Ελλάδα να ξεχωρίζει θετικά.
Παρά τις προκλήσεις, το σοκ του κορωνοϊού δεν είχε αρνητικό αντίκτυπο σε όλα τα ευρωπαϊκά δημόσια οικονομικά. Αντιθέτως, χώρες όπως η Ελλάδα, η Κροατία, η Κύπρος, η Ιταλία και η Πορτογαλία είδαν τις πιστοληπτικές τους αξιολογήσεις να αναβαθμίζονται.
Ισχυρότερες υπηρεσίες, πιο ανθεκτικές οικονομίες
Όπως σημειώνεται στην έκθεση της S&P, οι περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες που στηρίζονται στον τομέα των υπηρεσιών όχι μόνο ανέκαμψαν, αλλά βγήκαν από την πανδημία με ενισχυμένη εγχώρια ζήτηση, διαφοροποιημένη παραγωγή και πιο σταθερά ισοζύγια πληρωμών.
Πιερρακάκης: «Η Ελλάδα πιο ισχυρή από ποτέ»
Σχολιάζοντας τα στοιχεία, ο υπουργός Επικρατείας Κυριάκος Πιερρακάκης υπογράμμισε πως «ως Ελλάδα είμαστε ισχυρότεροι από ποτέ, με εξέλιξη και δημοσιονομική σταθερότητα».
Η ανάλυση της S&P βασίζεται στη μεταβολή του ονομαστικού ΑΕΠ σε σχέση με την αντίστοιχη μεταβολή του δημόσιου χρέους, κατά την περίοδο 2019 (προ πανδημίας) έως το 2024.
Το ΑΕΠ «έτρεξε» πολύ πιο γρήγορα από το χρέος
Αν και μέρος της αύξησης στο ονομαστικό ΑΕΠ οφείλεται στον υψηλό πληθωρισμό των τελευταίων ετών, το γεγονός ότι σε αρκετές χώρες –συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας– η άνοδος του ΑΕΠ ξεπέρασε κατά πολύ την αύξηση του χρέους, ενίσχυσε τις δημοσιονομικές τους θέσεις.
Ειδικότερα για την Ελλάδα, η διαφορά φτάνει τις 21,7 ποσοστιαίες μονάδες: το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε την περίοδο 2019–2024 κατά 28,3%, ενώ το χρέος μόνο κατά 6,6%.
Η S&P αναφέρει ότι η θετική αυτή εικόνα εντοπίζεται κυρίως σε οικονομίες προσανατολισμένες στις υπηρεσίες, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Δανία. Μάλιστα, για την Ελλάδα σημειώνεται ότι «ως μεγάλος εξαγωγέας τουρισμού, η χώρα αναβαθμίστηκε φέτος, καθώς το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε τέσσερις φορές ταχύτερα από το δημόσιο χρέος».
Οι «χαμένοι» της εξίσωσης
Αντίθετα, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες βρέθηκαν αντιμέτωπες με αντίθετη τάση. Η Γαλλία, για παράδειγμα, είδε το χρέος της να αυξάνεται υπερδιπλάσια σε σχέση με το ΑΕΠ της. Σε παρόμοια μοίρα βρίσκονται επίσης η Σλοβακία, η Φινλανδία, η Λετονία, η Μάλτα, η Αυστρία, η Γερμανία, το Βέλγιο και η Ισπανία.
Οι αμυντικές δαπάνες ως νέα πρόκληση
Ένα νέο δημοσιονομικό βάρος για την επόμενη δεκαετία θα αποτελέσει, σύμφωνα με τη S&P, η δέσμευση των ευρωπαϊκών μελών του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις βασικές αμυντικές δαπάνες στο 3,5% του ΑΕΠ έως το 2035.
Ο οίκος εκτιμά ότι αυτό το μέτρο, το οποίο δεν περιλαμβάνει την Ελλάδα στην παρούσα ανάλυση, ενδέχεται να αυξήσει τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ κατά μέσο όρο κατά 6,7 ποσοστιαίες μονάδες. Για τρεις χώρες –Ιταλία, Ισπανία και Βέλγιο– η επιβάρυνση ίσως ξεπεράσει το 10%, εάν δεν ληφθούν αντισταθμιστικά μέτρα ή δεν επιτευχθεί ταχύτερη ανάπτυξη.
Προβλέψεις για την ελληνική οικονομία
Η S&P προβλέπει ανάπτυξη 2,3% για την ελληνική οικονομία το 2025, ενώ για τα επόμενα έτη αναμένει ρυθμούς 2,5% το 2026, 2,3% το 2027 και 2,1% το 2028.
Η χώρα αξιολογείται με BBB και σταθερές προοπτικές. Σύμφωνα με την έκθεση, η αξιολόγηση θα μπορούσε να αναβαθμιστεί εφόσον μειωθούν οι εξωτερικές ανισορροπίες, όπως η εξάρτηση από τις εισαγωγές ή αν υπάρξει ουσιαστική μείωση του εξωτερικού χρέους – μεγάλο μέρος του οποίου είναι δημόσιο.
Αντίθετα, πιθανή σημαντική επιδείνωση των δημοσιονομικών επιδόσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποβάθμιση.
