ΑρχικήΠαραπολιτικάΗ πικρή ιστορία του Enfield 8000: Το ελληνικό ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο του ‘70

Η πικρή ιστορία του Enfield 8000: Το ελληνικό ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο του ‘70

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην παρουσίαση του Σχεδίου για τη Μετάβαση στην Ηλεκτροκίνηση είχε δίπλα του το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητό, το Enfield 8000.

Ένα αυτοκίνητο, όπως είπε, που δυστυχώς κατασκευάστηκε πριν την εποχή του.

Η ιστορία του 

Το 1968 οι Ανδριώτες εφοπλιστές αδελφοί Γουλανδρή (Γιάννης, Αλέξανδρος και Λεωνίδας) αγόρασαν τα ναυπηγεία στο Νεώριο.

Στα 1970-73 η επιφάνεια της εγκατάστασης υπερδιπλασιάστηκε και κατέφθασαν στο Νεώριο οι δύο πλωτές δεξαμενές ΒΙΟΛΑΝΤΩ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ και ΕΡΜΟΥΠΟΛΙΣ, που υπάρχουν και σήμερα. Παράλληλα, ανεγείρονται νέα μηχανουργεία με σύγχρονα για την εποχή μηχανήματα, επεκτείνονται οι προβλήτες και αυξάνεται σημαντικά η απασχόληση.

Λόγω της πετρελαϊκής κρίσης του 1973, ο Γιάννης Γουλανδρής ενσωμάτωσε την Ένφιλντ (εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων του Ηνωμένου Βασιλείου στην οποία ήταν επίσης ιδιοκτήτης) στην εταιρεία του Νεωρίου και μετέφερε την γραμμή παραγωγής των αυτοκινήτων (τα οποία σχεδιάζονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο από Έλληνες και Βρετανούς σχεδιαστές) στο νησί της Σύρου, δημιουργώντας έτσι μία νέα εταιρεία με την ονομασία Ένφιλντ-Νεώριον ΕΠΕ.

Έτσι, στα μέσα του 1973 τα κεντρικά γραφεία της Enfield μεταφέρθηκαν στον Πειραιά και το εργοστάσιο παραγωγής στεγάστηκε στις εγκαταστάσεις ενός παλαιού νηματουργείου στη Σύρο. Η εξέλιξη αυτή εξέπληξε τους πάντες. Τους περισσότερους μάλιστα όχι θετικά. Ιδιαίτερα ο Αδρακτός πίστευε ότι πίσω από την κίνηση του Γουλανδρή κρύβονταν ιδιοτελή συμφέροντα. Ήταν πεπεισμένος ότι ο εφοπλιστής δεν είχε ποτέ σκοπό να προωθήσει πραγματικά το ηλεκτρικό αμάξι, διότι πήγαινε κόντρα στα πετρελαϊκά συμφέροντα των πλοίων του. Εξάλλου, είχε ήδη απορρίψει μία πολλά υποσχόμενη πρόταση από τον αμερικανό κυβερνήτη της Καλιφόρνια, Ρόναλντ Ρήγκαν, να μεταφέρει τη γραμμή παραγωγής στις ΗΠΑ. Η επιμονή του Γουλανδρή να εγκαταστήσει την Enfield σε ένα μικρό ελληνικό νησί χωρίς επαρκείς υποδομές και καταρτισμένο προσωπικό έβαλαν τον Αδρακτό σε υποψίες. Έτσι, ο Έλληνας μηχανικός δεν δέχτηκε να ακολουθήσει την εταιρεία στη Σύρο και ο Γουλανδρής τον αντικατέστησε με τον Τζον Ακρόυντ.

Ο σχεδιασμός του Enfield 8000 έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο πλαίσιο ενός διαγωνισμού που διοργάνωνε η βρετανική εταιρεία ηλεκτρισμού αναζητώντας το ιδανικό ηλεκτροκίνητο όχημα. Το αμάξι έπρεπε να πληροί συγκεκριμένες προδιαγραφές, να είναι λειτουργικό, εύχρηστο και να περάσει με επιτυχία το «κρας τεστ» των ειδικών. Σε όλα αυτά τα στάνταρ υπάκουε το Enfield 8000. Σχεδιαστής του ήταν ένας Έλληνας μηχανικός ο Κωνσταντίνος Αδρακτός, ο οποίος υπό τις εντολές του Γουλανδρή και με τη βοήθεια μιας ομάδας έμπειρων Ελλήνων και Βρετανών, έφερε εις πέρας το απαιτητικό πρότζεκτ.

Παράλληλα, προσλήφθηκε στη νέα εταιρεία ένας νεαρός Έλληνας σχεδιαστής, ο Γεώργιος Μιχαήλ, ο οποίος την ίδια χρονιά παρουσίασε το μοντέλο E 8000 Bicini, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο τύπου τζιπ που λειτουργούσε με μπαταρίες, με μέγιστη τελική τα 65 χλμ/ώρα και αυτονομία 110-130 χλμ.

Ο Α. Ωνάσης σχεδίαζε την αξιοποίηση του Enfield για την Ολυμπιακή.

Παρήχθησαν παραπάνω από 100 τέτοια οχήματα, τα οποία όμως δεν μπορούσαν να πουληθούν στην Ελλάδα λόγω γραφειοκρατικών προβλημάτων. Παρόλα αυτά το σύνολο της παραγωγής εξάχθηκε στο εξωτερικό (αγοράσθηκαν αρκετά από τα Αγγλικά Ταχυδρομεία).

Η επικρατούσα άποψη μέχρι σήμερα υποστηρίζει ότι η Enfield έκλεισε γιατί δεν απέφερε κέρδη. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετές συνωμοτικές θεωρίες που με τα χρόνια έχουν διαδοθεί. Πολλοί εικάζουν ότι καίριο ρόλο στην απόφαση του Γουλανδρή έπαιξαν τα συμφέροντα των πετρελαϊκών λόμπι. Ανάμεσα σε αυτούς που υποστηρίζουν την άποψη αυτή είναι και ο πρώτος μηχανικός της Enfield, Κωνσταντίνος Αδρακτός. Φυσικά, αποδείξεις δεν υπάρχουν και οι εικασίες παραμένουν εικασίες. Όταν η εταιρεία έκλεισε αιφνιδιαστικά, οι εξηγήσεις που δόθηκαν ήταν ελάχιστες.