Ο Ευάγγελος Αποστολάκης, Τομεάρχης Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, μιλά στο dailypost.gr και στον Θανάση Χιούση, για όλα τα επίμαχα ζητήματα που αφορούν την άμυνα και τον εξοπλιστικό προγραμματισμό της χώρας.
Ο Ευάγγελος Αποστολάκης σχολιάζει πως η αγορά των F-35 προσφέρουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα στην θωράκιση της χώρας, που όμως δεν θα πρέπει να λειτουργεί σε βάρος της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας. Τονίζει εκ νέου την ανάγκη εμπλοκής της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας στα εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων ενώ εκφράζει την επιφυλακτικότητα του στην περίοδο σιγής της Τουρκίας, η οποία εξυπηρετούσε την δημιουργία θετικών εντυπώσεων, σημειώνοντας πως ο εξ ανατολών γείτονας συνεχίζει σταθερά την αμφισβήτηση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Ευ. Αποστολάκη:
ΕΡ: Η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα της περιοχής μετά το Ισραήλ που θα αποκτήσει τα υπερσύγχρονα μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35. Λαμβάνοντας υπ ‘όψιν και τα αναβαθμισμένα F-16, τις φρεγάτες Belhara και τα Rafale, η αμυντική θωράκιση της Ελλάδας είναι πραγματικά σε ικανοποιητικό επίπεδο; Αλλάζουν όντως τα δεδομένα στην περιοχή με την προσχώρηση των F-35 στον ελληνικό εξοπλισμό, όπως σημειώνει η κυβέρνηση;
ΑΠ: Ως προς το πρώτο σκέλος του ερωτήματος θέλω να σας πω ότι η διαδικασία για την προμήθεια των F35 βρίσκεται ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο, συγκεκριμένα σε ένα στάδιο έγκρισης και διαπραγμάτευσης. Δεν έχουμε δει ακόμα τι θα περιλαμβάνει η τελική συμφωνία ποια ακριβώς συστήματα θα φέρουν πάνω τους τα F35 αλλά και ποιο θα είναι το τελικό κόστος . Όσον αφορά στην αμυντική θωράκιση της χώρας, θεωρώ ότι το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων είναι πάντα υψηλό, δεδομένων όμως τα ταχύτατων γεωπολιτικών μεταβολών και των τεχνολογικών αλμάτων, είναι αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων, με σκοπό την εξασφάλιση της μέγιστης αποτρεπτικής ισχύος. Υπάρχει ένα ζήτημα που πρέπει να μελετηθεί από το Υπουργείο και αυτό είναι εάν η αύξηση της πολυτυπίας αεροσκαφών είναι προς την σωστή κατεύθυνση, μπορούμε να υποστηρίξουμε τόσο υλικά όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό τόσο διαφορετικούς τύπους αεροσκαφών; Σίγουρα τα F35 δίνουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα που όμως μένει να εξετασθεί, εάν θα έχει διάρκεια και φυσικά το πλεονέκτημα αυτό που επιδιώκουμε να αποκτήσουμε δεν θα πρέπει να βαίνει εις βάρος της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας.
ΕΡ: Ταυτόχρονα, η Τουρκία εξασφάλισε συμφωνία για τα F-16 από τις ΗΠΑ. Ακόμη μια προσθήκη για τους γείτονες, η οποία σε συνολικό επίπεδο κυρίως λόγω των υπαρχόντων πληροφοριακών συστημάτων που διαθέτουν, διατηρεί την Τουρκία σε εξέχουσα θέση. Πέραν των αριθμών και της άριστης εκπαίδευσης του προσωπικού μας, εμείς διαθέτουμε την τεχνολογική επάρκεια που απαιτείται στις μέρες μας;
ΑΠ: Όπως προανέφερα, το αξιόμαχο και οι επιχειρησιακές δυνατότητες των Ενόπλων Δυνάμεων είναι πάντα σε υψηλό επίπεδο και το ανθρώπινο δυναμικό είναι ο πολλαπλασιαστής ισχύος αυτής της δυναμικής. Στο τεχνολογικό γίγνεσθαι, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και σίγουρα επηρεάζουν και τον εκάστοτε αμυντικό σχεδιασμό, θεωρώ λοιπόν ότι θα πρέπει κατά την εξέταση των νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων και προμηθειών να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η εμπέδωση των νέων τεχνολογικών εξελίξεων γενικότερα αλλά και ειδικότερα η εφαρμογή της τεχνολογίας όπως την είδαμε στις πρόσφατες στρατιωτικές συγκρούσεις ούτως ώστε να εξασφαλίσουμε ότι όποιες νέες προσθήκες γίνουν θα παρέχουν αυτό το ποιοτικό πλεονέκτημα που είναι απαραίτητο.
ΕΡ: Εσείς έχετε επανειλημμένα μιλήσει για ανάγκη στήριξης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, ώστε η Ελλάδα να διατηρήσει κάποια αυτονομία στην συντήρηση και ανάπτυξη των οπλικών της συστημάτων. Μπορεί η εγχώρια βιομηχανία, όμως, να συνεισφέρει αρκετά στην Ελλάδα; Σε τι κατάσταση βρίσκεται αυτή τη στιγμή;
ΑΠ: Βασική παράμετρος στις προτάσεις μου για την Εθνική Άμυνα είναι η, κατά το δυνατό μεγαλύτερη, εμπλοκή της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας στα εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων και αυτό γιατί με αυτό το τρόπο θα μπορούμε να εξασφαλίσουμε την υποστήριξη των συστημάτων άμυνας και παράλληλα θα δημιουργείται προστιθέμενη αξία για την χώρα και οικονομικά και αμυντικά και δεν θα καθίστανται οι Ένοπλες Δυνάμεις απλός πελάτης των ξένων αμυντικών βιομηχανιών. Είδαμε πρόσφατα μια προσπάθεια αναδιοργάνωσης της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας, με την τοποθέτηση νέου Διοικητικού Συμβουλίου που ελπίζω να ευοδώσει καθώς αυτό θα έχει μεγάλη ωφέλεια και για τις Ένοπλες Δυνάμεις και για την Χώρα. Ως προς τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα θεωρώ ότι υπάρχει δρόμος ακόμα που θα πρέπει να περπατηθεί και αυτό γιατί εκκρεμεί ακόμα το αναλυτικό σχέδιο για την μετεγκατάσταση των γραμμών παραγωγής του Εργοστασίου Υμηττού που είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι των δυνατοτήτων των Ε.Α.Σ. Θα ήθελα επίσης να σημειώσω ότι το προσωπικό που απασχολείται στην εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία διαθέτει εξειδικευμένη γνώση και τεχνογνωσία που πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να διασωθεί και να αξιοποιηθεί κατάλληλα.
ΕΡ: Πιστεύετε πως η Τουρκία έχει πραγματικά συνετιστεί, περιορίζοντας σε μεγάλο βαθμό τις παραβιάσεις που πραγματοποιούσε στο παρελθόν ή όλο αυτό αποτελεί μια πρόσκαιρη παύση εν αναμονή των εξελίξεων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου;
ΑΠ: Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορούμε να πούμε ότι χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη μιας βαλβίδας συμπίεσης και αποσυμπίεσης, βλέπουμε μια τάση για κλιμάκωση και αποκλιμάκωση. Μπορεί να μετριάστηκε ο αριθμός των υπερπτήσεων , όμως παραμένουν οι προκλήσεις στην θάλασσα. Παρατηρούμε ότι η Τουρκία συνεχίζει σταθερά την αμφισβήτηση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο εκδίδοντας NAVTEX και ΑNTINAVTEX και ΝΟΤΑΜ, γεγονότα τα οποία δεν μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι η Τουρκία άλλαξε, παρά τα όσα ρηματικά διατυπώθηκαν στην Διακήρυξη των Αθηνών της 7ης Δεκεμβρίου 2023. Η Τουρκία δεν έχει αλλάξει στρατηγική, συνεχίζει να λειτουργεί κατά πως την συμφέρει. Η μετριοπαθής στάση της το προηγούμενο διάστημα εξυπηρετούσε συγκεκριμένες ανάγκες και σκοπούς , που όπως είδαμε ευοδώθηκαν καθώς από αμερικανικής πλευράς άνοιξε ο δρόμος της προμήθειας 40 νέων F16 Block 70 Viper και της παραχώρησης των kits για την αναβάθμιση άλλων 79 F16 σε Viper. Σύμφωνα δε με της ανακοινώσεις της Αμερικανίδας αναπληρώτριας ΥΠΕΞ Victoria Nuland είναι πιθανό το καλωσόρισμα (ξανά) της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F35, εάν και εφόσον προκύψουν συγκεκριμένοι όροι.
ΕΡ: Η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης μπορεί να επιφέρει αποτέλεσμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Η λογική του δουναι και λαβείν που έχει ακουστεί από κυβερνητικά στελέχη, καποιων δηλαδή αμοιβαίων υποχωρήσεων στις διαπραγματεύσεις, σας βρίσκει σύμφωνο;
ΑΠ: Είναι πάγια θέση της εξωτερικής μας πολιτικής ότι η μόνη νομική διαφορά που έχουμε με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Η οριοθέτηση αυτή, είναι μάλιστα επιταγή, που απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας και για την επίτευξη της χρειάζονται διπλωματικές ενέργειες και διαβουλεύσεις και σε περίπτωση που δεν μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε μια διεθνή συμφωνία η έτερη λύση είναι η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αυτό που εγώ διακρίνω από τη πορεία της συγκεκριμένης μακροχρόνιας πλέον διαφοράς, ας την πούμε έτσι, είναι ότι η Τουρκία προσθέτει διαρκώς στο τραπέζι του διαλόγου νέα προβλήματα και νέες διεκδικήσεις ,που παρά την έλλειψη νομικού ερείσματος δημιουργούν εντυπώσεις και προσθέτουν νέες δυσκολίες στον διάλογο μεταξύ των δύο χωρών και είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσει να ακολουθεί αυτή τη στρατηγική. Αυτό όμως μου πιστεύω μετά βεβαιότητας είναι ότι ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα θα πρέπει να συνεχιστεί από όλες τις κυβερνήσεις η υποστήριξη της πάγιας εθνικής μας θέσης ούτως ώστε αυτή να είναι σαφής σε όλους και σε περίπτωση που η διαφορά μας καταλήξει ενώπιον του Δικαστηρίου θα πρέπει να έχει γίνει η κατάλληλη προετοιμασία σε όλα τα στάδια για να μπορέσουμε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, που δεν είναι άλλο από αυτό που προβλέπεται από το Δίκαιο της Θάλασσας.
ΕΡ: Η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε την αποστολή φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα. Κατα την γνώμη σας, πού ωφελεί την Ελλάδα αυτή η επιλογή;
ΑΠ: Από την αρχή της ανακοίνωσης της πρόθεσης αποστολής φρεγάτας στην Ερυθρά θάλασσα τόνισα ότι η αποστολή αυτή θα πρέπει να μην είναι αυτόνομή αλλά να ενταχθεί υπό την αιγίδα κάποιου Διεθνούς Οργανισμού, στον οποίο είμαστε μέλη, δηλαδή είτε υπό την Ευρωπαϊκή Ένωση είτε υπό το ΝΑΤΟ. Δεδομένης της έκρυθμης κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή και η οποία προέκυψε από την διασπορά της ένοπλης σύγκρουσης στη Γάζα, θα πρέπει ως χώρα να προστατέψουμε τα ελληνόκτητα πλοία που αναγκαστικά διασχίζουν τη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή. Είναι όμως σημαντικό να γνωρίζουμε υπό ποια διοίκηση θα βρίσκεται η ελληνική φρεγάτα , ποια θα είναι η φύση της αποστολής και εάν έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες προετοιμασίες και έχουν ληφθεί όλα τα απαιτούμενα μέτρα ούτως ώστε να υπάρχει ετοιμότητα αντιμετώπισης των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν στη συγκεκριμένη περιοχή.
ΕΡ: Εσείς έχετε στηρίξει τον Στέφανο Κασσελάκη, κάτι που φάνηκε ιδιαίτερα κατά την περίοδο των αποχωρήσεων στελεχών από τον ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την δεύτερη θέση στις Ευρωεκλογές, μπορεί να σημάνει αυτό μια αλλαγή στην ηγεσία του κόμματος;
ΑΠ: Αυτή τη στιγμή οι εσωκομματικές διαδικασίες είναι σε εξέλιξη , θα ήθελα λοιπόν να σεβαστώ αυτές τις διαδικασίες. Σκοπός και στόχος είναι το κόμμα να προχωρήσει ενωμένο για να μπορέσει να εκφράσει τη φωνή του κόσμου και να δώσει λύσεις σε πολύ σοβαρά και χρονίζοντα προβλήματα.
