Θετικό μήνυμα έστειλε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξή του λίγες ώρες πριν ξεκινήσει το νέο lockdown για την Αττική: «Βλέπουμε το τέλος του τούνελ» είπε χαρακτηριστικά, προμηνύοντας ότι το Πάσχα τα πράγματα θα είναι καλύτερα.
Οι κυριότερες δηλώσεις του Πρωθυπουργού στη συνέντευξη στον ΣΚΑΙ.
Αναφορικά με τους εμβολιασμούς τόνισε: «Από τον Απρίλιο δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα με τα εμβόλια. Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι τις πιο πολλές φορές τα ημίμετρα δεν λειτούργησαν ουσιαστικά. Πρέπει να περάσουμε και από αυτή τη δοκιμασία. Εύχομαι να είναι σύντομη. Δεν βλέπουμε απλά το φως στην άκρη του τούνελ. Βλέπουμε το τέλος του τούνελ. Το Πάσχα τα πράγματα θα είναι καλύτερα».
Ο κ. Μητσοτάκης παραδέχτηκε ότι σκέφτηκε τη διμερή συμφωνία με φαρμακευτικές εταιρείες για την προμήθεια εμβολίων, αλλά τελικά «η ζημιά θα ήταν μεγαλύτερη από το όφελος». «Από τον Απρίλιο και μετά δεν θα έχουμε πρόβλημα εφοδιασμού» υπογράμμισε.
Για τον ρυθμό στους εμβολιασμούς τόνισε: «Μέχρι στιγμής έχουν εμβολιαστεί 500.000 συμπολίτες μας και μέχρι το τέλος Μαρτίου θα έχουν εμβολιαστεί 1 εκατομμύριο. Δεν υπάρχει κανείς που να έχει τη μαγική λύση για να αντιμετωπιστεί αυτός ο ιός. Κάνουμε πολύ περισσότερα τεστ. Να ενθαρρύνω τους πολίτες, υπάρχουν δωρεάν τεστ. Ο βαθμός θετικότητας είναι χαμηλός, έχουμε προσθέσει πολλά κρεβάτια εντατικής. Είμαστε σε καλύτερη θέση από ότι ήμασταν πριν από κάποιους μήνες. Δεν νομίζω ότι και μετά την πανδημία θα ξαναμπούμε εύκολα σε νοσοκομείο χωρίς μάσκα»
Επίσης, πρόσθεσε: «Πρέπει να επιβάλουμε κυρώσεις σε όποιον δεν τηρεί τα μέτρα. Θα εξετάσουμε αύριο με τους ειδικούς τη Θεσσαλονίκη».
Τέλος, για τα σχολεία σημείωσε: «Μακάρι να μπορούσαμε να τα κρατήσουμε ανοικτά «Κάθε εβδομάδα στο σχολείο είναι κέρδος για τα παιδιά. Μακάρι να μπορούσαμε να κρατήσουμε τα παιδιά στο σχολείο στην Αττική. Η τηλεκπαίδευση είναι μια μεγάλη επιτυχία της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. ‘Αλλες χώρες όπως η Πορτογαλία, δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα».
Αναλυτικά όσα είπε ο Πρωθυπουργός για την πανδημία
Αλέξης Παπαχελάς: Κύριε Πρόεδρε καλησπέρα, ευχαριστώ για την ευκαιρία να κάνουμε αυτή τη συζήτηση. Ήθελα να σας ρωτήσω πρώτα απ’ όλα τι είναι αυτό που σας τρόμαξε και πάμε σε ένα τρίτο lockdown.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Παπαχελά, αυτό το οποίο μας ανησύχησε ιδιαίτερα ήταν η αύξηση των νοσηλειών στην Αττική, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα μεταλλαγμένα στελέχη του ιού -που έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην Ελλάδα- γνωρίζουμε ότι έχουν μεγαλύτερη μεταδοτικότητα. Αυτή είναι η εικόνα των νοσηλειών στην Αττική και παρότι τα νούμερα, σε απόλυτο επίπεδο, εξακολουθούν να μην είναι ανησυχητικά, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι αυτή η επιδημία έχει την τάση να ξεφεύγει από τον έλεγχο πολύ γρήγορα. Προτίμησα, λοιπόν, να πάρουμε δραστικά μέτρα νωρίτερα για να μπορέσουμε να απαλλαγούμε από τα μέτρα αυτά πάλι μια ώρα αρχύτερα.
Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι τις πιο πολλές φορές τα ημίμετρα δεν λειτούργησαν ουσιαστικά και η εμπειρία του Ιανουαρίου απέδειξε επίσης ότι ένα αυστηρό lockdown, όπως αυτό που κάναμε τις πρώτες 15 μέρες του Ιανουαρίου, μπορεί να συνοδεύεται στη συνέχεια με την πλήρη λειτουργία της αγοράς και των σχολείων. Και ενδεχομένως αυτός ο κύκλος να πρέπει να επαναληφθεί, τουλάχιστον ακόμα μία φορά.
Είπαμε, από την πρώτη στιγμή, ότι δεν θα διακινδυνεύσουμε ανθρώπινες ζωές. Εδώ είναι ο επιδημιολογικός χάρτης του ECDC, του ευρωπαϊκού οργανισμού νοσημάτων, της περασμένης Πέμπτης, που εξακολουθεί να δείχνει την Ελλάδα σε πολύ καλύτερη θέση από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Δεν υπάρχει λοιπόν καμία αμφιβολία ότι αν κάνουμε τη συνολική αξιολόγηση της πανδημίας τα έχουμε πάει πολύ καλύτερα. Πρέπει να περάσουμε και από αυτή τη δοκιμασία. Εύχομαι να είναι σύντομη, αλλά είμαι εξαιρετικά αισιόδοξος ότι δεν βλέπουμε απλά το φως στην άκρη του τούνελ, βλέπουμε το τέλος του τούνελ.
Αλέξης Παπαχελάς: Θα πάμε σε αυτό, γιατί αυτό είναι και το σημαντικό, αλλά θέλω να σας ρωτήσω αν ήταν λάθος αυτό που είδαμε μετά το Νοέμβριο, να χαλαρώνει η αστυνόμευση των μέτρων. Δηλαδή, από εκεί που κάποιος περίμενε να τον σταματήσουν στο δρόμο και να τον ρωτήσουν που πάει, αυτό σχεδόν σταμάτησε μετά το Νοέμβριο. Αυτό έγινε επίτηδες; Ήταν λάθος;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε πει πολλές φορές ότι δεν είναι δυνατόν να έχουμε -αλλά και να μπορούσαμε να το κάνουμε μάλλον δεν θα το επιδιώκαμε- να έχουμε έναν αστυνομικό δίπλα σε κάθε πολίτη. Υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρξει αστυνόμευση. Πρέπει απλά να είναι πολύ πιο στοχευμένη. Γνωρίζουμε, επίσης, ότι εκ των πραγμάτων υπήρχε μία κατάχρηση στα μηνύματα τα οποία εστάλησαν. Γι’ αυτό και κάνω έκκληση και πάλι στους πολίτες, ότι πρέπει όλοι μαζί να αναλογιστούμε ότι έχουμε τη δυνατότητα να βγούμε από αυτήν την περιπέτεια μία ώρα αρχύτερα.
Ξέρουμε πια πώς να κάνουμε πιο στοχευμένους ελέγχους. Αναφέρομαι παραδείγματος χάρη στο γεγονός ότι πρέπει να ελέγχουμε καλύτερα τι γίνεται στους χώρους εργασίας. Έχουμε συγκεκριμένα ποσοστά τηλεργασίας τα οποία έχουμε επιβάλλει. Εάν αυτά δεν τηρούνται, πρέπει να υπάρχουν κυρώσεις. Είναι κάτι το οποίο θα το αντιμετωπίσουμε με μεγαλύτερη αυστηρότητα. Αλλά η αστυνόμευση και αυτή, όπως το ξέρετε καλά, έχει τα όρια της και καταλαβαίνω απόλυτα ότι υπάρχει και μία κόπωση, υπάρχει μία κούραση του κόσμου, την οποία πρέπει με κάποιο τρόπο όλοι να διαχειριστούμε.
Παρά ταύτα, εάν συγκρίνετε την Ελλάδα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα έλεγα ότι ο βαθμός συμμόρφωσης των πολιτών είναι πολύ καλύτερος. Δεν έχουμε δει ακραία επεισόδια βίας κατά των μέτρων, κινήματα κατά της μάσκας. Δεν έχουμε δει ούτε καν ισχυρό αντιεμβολιαστικό κίνημα στην Ελλάδα και αυτό νομίζω κάτι μας λέει για την ωριμότητα της ελληνικής κοινωνίας.
Αλέξης Παπαχελάς: Ήταν λάθος να ανοίξουν τα σχολεία και το λιανεμπόριο τόσο κοντά το ένα στο άλλο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατά την άποψή μου όχι, διότι τα επιδημιολογικά δεδομένα εκείνη την εποχή το επέτρεπαν. Το πιο δύσκολο πράγμα αυτή τη στιγμή, είναι να βάζει κανείς προτεραιότητες μεταξύ εκπαίδευσης από τη μία και οικονομίας από την άλλη. Δεν είναι εύκολο αυτό. Έχουμε κρατήσει τα παιδιά αρκετές εβδομάδες εκτός σχολείων. Κάθε εβδομάδα στο σχολείο είναι κέρδος. Για τα παιδιά είναι πιο δύσκολο το «άνοιξε-κλείσε». Για το λιανεμπόριο μπορεί να είναι πιο εύκολο. Μακάρι να μπορούσαμε να καταφέρουμε να κρατήσουμε τα παιδιά στην Αττική στο σχολείο, οι ειδικοί μας υπέδειξαν ότι αυτό δεν θα ήταν το ενδεδειγμένο. Αλλά σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας, ευτυχώς, τα σχολεία λειτουργούν ακόμα κανονικά.
Και θέλω επίσης να τονίσω ότι τα σχολεία είναι κλειστά ως προς τη φυσική παρουσία των παιδιών, η τηλεκπαίδευση όμως στο σύνολό της -και αυτό οφείλεται και στους μαθητές, αλλά και στους καθηγητές- είναι μία μεγάλη επιτυχία της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Θέλω να θυμίσω ότι άλλες χώρες, όπως η Πορτογαλία, δεν έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν καθολική τηλεκπαίδευση σε όλους τους μαθητές.
Αλέξης Παπαχελάς: Άρα το θέμα αυτό, που συζητήθηκε στη Γερμανία ή σε άλλες χώρες, να επαναληφθεί ένα εξάμηνο ή ολόκληρη χρονιά για τα σχολεία, δεν το βλέπετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν το βλέπω. Σίγουρα έχω ζητήσει από την Υπουργό Παιδείας να γίνουν προσαρμογές στο πρόγραμμα και θα υπάρξουν προτάσεις προκειμένου να κερδίσουμε ό,τι περισσότερο μπορούμε. Όμως ο στόχος μας παραμένει: Οι πανελλήνιες εξετάσεις να γίνουν κανονικά με μειωμένη ύλη, όπως έγινε και πέρυσι. Και αυτό είναι το σωστό. Οι μαθητές ήδη γνωρίζουν ποια θα είναι αυτή η μειωμένη ύλη. Και να καλύψουμε την ύλη με όσο το δυνατόν πιο καλό τρόπο.
Τονίζω, όμως, ότι εάν δεν είχαμε στη διάθεσή μας το εργαλείο της τηλεκπαίδευσης πιθανώς να σας έδινα μία διαφορετική απάντηση. Αλλά θα γίνουν κάποιες προσαρμογές και νομίζω το καταλαβαίνουν όλοι. Ενδεχόμενη επέκταση του διδακτικού έτους, κάποιος περιορισμός των διακοπών του Πάσχα. Νομίζω ότι όλα αυτά είναι πράγματα τα οποία είναι αναμενόμενα.
Αλέξης Παπαχελάς: Χθες μιλήσατε για «βεντάλια». Αυτό που καταλάβαμε όλοι είναι ότι θα πάμε σε ένα μοντέλο για τουλάχιστον δύο μήνες που μάλλον θα κλείνουν όλα για δύο εβδομάδες και θα ανοίγουν μετά πάλι για δύο εβδομάδες. Το καταλάβαμε σωστά;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το καταλάβατε σωστά. Μακάρι να μην χρειαστεί να ξανακλείσουμε. Και εύχομαι τα επιδημιολογικά δεδομένα να είναι τέτοια ώστε οι 2,5 εβδομάδες για την Αττική να είναι αρκετές. Τονίζω, μιλάμε μόνο για την Αττική, γιατί μία άλλη περιοχή μπορεί σε μια εβδομάδα, σε δύο εβδομάδες, να δείξει άλλα επιδημιολογικά δεδομένα.
Αλέξης Παπαχελάς: Απ’ ότι καταλαβαίνω και η Πάτρα και η Θεσσαλονίκη είναι πολύ κοντά σε ένα συνολικό lockdown.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Πάτρα είναι ήδη κλειστή, η Θεσσαλονίκη δεν είμαστε ακόμα ακριβώς εκεί. Θα περιμένουμε όμως να συζητήσουμε με τους ειδικούς αύριο, να εξετάσουμε τα στοιχεία. Έχουμε και μια τραυματική εμπειρία από τη Θεσσαλονίκη που σε καμία περίπτωση δεν θα θέλαμε να επαναληφθεί.
Όμως αυτό το οποίο είδαμε, τουλάχιστον ως προς τη λειτουργία της οικονομίας, είναι ότι και αυτές οι τρεις εβδομάδες σχεδόν που λειτούργησε το λιανεμπόριο ήταν πάρα πολύ σημαντικές. Και από το να έχεις το λιανεμπόριο να λειτουργεί τέσσερις εβδομάδες με click away, να ημιλειτουγεί, σίγουρα και οι έμποροι που μας ακούν θα προτιμήσουν να είναι δύο εβδομάδες ανοιχτοί και ενδεχομένως δύο εβδομάδες κλειστοί, αν αυτό πάλι είναι απαραίτητο.
Αποδεικνύεται ότι χρειαζόμαστε περιόδους αποσυμπίεσης. Αυτό το οποίο κάναμε μετά τα Χριστούγεννα ήταν αυτό που μας επέτρεψε να ανοίξουμε το λιανεμπόριο και να κερδίσουμε τουλάχιστον ένα μεγάλο κομμάτι του τζίρου του Ιανουαρίου.
Δεν υπάρχει κανείς ο οποίος να έχει τη μαγική λύση για το πώς θα αντιμετωπιστεί αυτός ο ιός. Αντιμετωπίζουμε και εμείς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Έχουμε όμως περισσότερες δυνατότητες πια στη διάθεσή μας, καταλαβαίνουμε καλύτερα τα μοντέλα διασποράς, κάνουμε πολλά περισσότερα τεστ. Και θέλω και σήμερα να ενθαρρύνω τους πολίτες, υπάρχουν δωρεάν τεστ που προσφέρονται στην πλατφόρμα testing.gov.gr, επειδή ακούω συχνά να μας ασκείται κριτική. Τα τεστ είναι εκεί, είναι διαθέσιμα, αλλά πρέπει και οι πολίτες να είναι διατεθειμένοι να τα κάνουν.
Ο βαθμός θετικότητας εξακολουθεί να είναι χαμηλός. Έχουμε προσθέσει πάρα πολλά κρεβάτια Εντατικής και στην Αττική. Είχα δώσει μια δέσμευση ότι θα διπλασιάσουμε τα κρεβάτια Εντατικής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Την τήρησα αυτή τη δέσμευση και θέλω να ευχαριστήσω και τους ιδιώτες χορηγούς και δωρητές που μας βοήθησαν σε αυτή την προσπάθεια. Είμαστε σε καλύτερη θέση από ό,τι ήμασταν και πριν από κάποιους μήνες.
Αλέξης Παπαχελάς: Αν μου επιτρέπετε σε αυτό το σημείο, μια κριτική που ακούω από ανθρώπους στο Σύστημα Υγείας, που δεν το κάνουν για πολιτικούς λόγους, εν πάση περιπτώσει, είναι ότι από το Μάρτιο και μετά κυρίως στην επαρχία αυτά τα κρεβάτια ΜΕΘ που έχουν φτιαχτεί δεν είναι πραγματικές ΜΕΘ. Ότι είναι κάτι που έγινε πάρα πολύ γρήγορα και χωρίς τον ανάλογο επαγγελματισμό. Και, επίσης, στην Αθήνα αυτό που ακούω είναι ότι οι καινούργιες ΜΕΘ δεν έχουν επανδρωθεί από νέα άτομα, με αποτέλεσμα να παίρνουν από διάφορα νοσοκομεία και να τους στέλνουν εκεί.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν μπορούμε να ανακαλύψουμε ή να δημιουργήσουμε ή να «γεννήσουμε» πρόσθετους νοσηλευτές, γιατρούς, αναισθησιολόγους, εντατικολόγους πέραν αυτών που έχουμε. Όποιος είναι διαθέσιμος σας διαβεβαιώνω ότι αξιοποιείται. Τα κρεβάτια ΜΕΘ που ανοίγουν, ανοίγουν πλήρως στελεχωμένα. Και έχουμε καταφέρει να κρατήσουμε τη δυνατότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε πολύ ικανοποιητική κατάσταση για να καλύψει και τα υπόλοιπα περιστατικά. Αυτή τη στιγμή έχουμε πολλά κρεβάτια κενά. Σε αντίστοιχη τέτοια εποχή στο παρελθόν, μια απλή επιδημία γρίπης και θα είχε 50 με 60 άτομα στην αναμονή για να μπουν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Απλά δεν τα συζητούσαμε τότε, δεν ήταν ευρέως γνωστά. Άρα, είμαστε αυτή τη στιγμή σε πολύ καλύτερη κατάσταση.
Υπάρχει πράγματι, και το εντόπισα κι εγώ, ένα ζήτημα στα περιφερειακά νοσοκομεία. Δεν ήμασταν μόνο εμείς που αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα αυτό, αλλά και πολλές άλλες χώρες. Τα νοσοκομεία αυτά δεν σχεδιάστηκαν ποτέ, κ. Παπαχελά, για να αντιμετωπίσουν μια τέτοια απότομη αύξηση των κρουσμάτων. Κάναμε ό,τι περνούσε από το χέρι μας για να τα υποστηρίξουμε, αλλά προφανώς είναι δύσκολο για ένα περιφερειακό νοσοκομείο να έχει τον βαθμό της εξειδίκευσης που μπορεί να έχει ένα μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας. Αυτό είναι σίγουρα ένα μάθημα για την επόμενη μέρα.
Όπως μάθημα για την επόμενη μέρα και δέσμευσή μας αποτελεί η ενίσχυση του Πρωτοβάθμιου Συστήματος Υγείας, το οποίο ήταν για πολλά χρόνια ο παραμελημένος «ασθενής» του Εθνικού Συστήματος Υγείας, όπως φυσικά και οι πολιτικές δημόσιας υγείας. Δεν νομίζω, ας πούμε, ότι και μετά την πανδημία θα ξαναμπούμε εύκολα σε νοσοκομεία χωρίς μάσκα. Όλα αυτά είναι χρήσιμες συνήθειες που θα μας συνοδεύουν για πολύ καιρό, για το καλό μας.
Μητσοτάκης: «Μέχρι το Πάσχα θα έχουν εμβολιαστεί οι περισσότεροι άνω των 60 ετών»
