ΑρχικήΘυμάσαι τότε που…25/9/1949: Γεννιέται ο Πέδρο Αλμοδόβαρ- «Όλα για τον Ισπανό σκηνοθέτη»

25/9/1949: Γεννιέται ο Πέδρο Αλμοδόβαρ- «Όλα για τον Ισπανό σκηνοθέτη»

Στις 25 Σεπτεμβρίου 1949, γεννιέται ο Πέδρο Αλμοδόβαρ. Το χαρακτηριστικό κινηματογραφικό ύφος με τα σκληρά θέματα που σχεδόν πάντα διαδραματίζονται σε cult σκηνικά τον έχουν εδραιώσει για 4 δεκαετίες στην κορυφή, αφού θεωρείται ο πιο επιτυχημένος Ισπανός σκηνοθέτης στην ιστορία του σινεμά.

Εάν έπρεπε να χαρακτηρίσουμε το έργο του Αλμοδόβαρ με τρεις λέξεις, αυτές σίγουρα θα ήταν: μελόδραμα, χρώμα, γυναίκες!

Οι επιθυμίες, η κοινότητα LGBTQ, το πάθος, η οικογένεια, η γυναικεία ψυχοσύνθεση, η μητρότητα και η σεξουαλική ταυτότητα είναι τα κύρια θέματα που διερευνά ο Αλμοδόβαρ στις ταινίες του. 

Τα πρώτα χρόνια

Όταν ο Αλμοδόβαρ ήταν οκτώ ετών, η οικογένειά του τον έστειλε να σπουδάσει σε ένα θρησκευτικό οικοτροφείο, όπου κακοποιήθηκε σεξουαλικά (Οι εμπειρίες του από το σχολείο αυτό αποτέλεσαν την έμπνευση για την ταινία του «Κακή Εκπαίδευση»).

Παρά τις επιθυμίες των γονιών του, ο Αλμοδόβαρ μετακόμισε στη Μαδρίτη το 1967 για να γίνει σκηνοθέτης. Όταν ο Ισπανός δικτάτορας, Francisco Franco, έκλεισε την Εθνική Σχολή Κινηματογράφου στη Μαδρίτη, ο Αλμοδόβαρ συνέχισε να ασχολείται με τον κινηματογράφο μόνος του. Για να συντηρήσει τον εαυτό του, εργάστηκε ως πωλητής μεταχειρισμένων αντικειμένων στη διάσημη υπαίθρια αγορά της Μαδρίτης El Rastro και ως διοικητικός βοηθός στην ισπανική τηλεφωνική εταιρεία Telefónica. Έτσι, κατάφερε να αγοράσει την πρώτη του κάμερα, μια Super 8.

Από την Movida Madrileña στα διεθνή βραβεία

Η καριέρα του Αλμοδόβαρ αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της La Movida Madrileña, μιας πολιτιστικής αναγέννησης που ακολούθησε το τέλος της Φρανκιστικής Ισπανίας.

Η La Movida Madrileña, γνωστή και ως La Movida, ήταν ένα αντιπολιτισμικό κίνημα που έλαβε χώρα κυρίως στη Μαδρίτη κατά τη διάρκεια της ισπανικής μετάβασης στη δημοκρατία μετά το θάνατο του δικτάτορα Francisco Franco το 1975. Το κίνημα συνέπεσε με την οικονομική ανάπτυξη στην Ισπανία και με μια ευρεία επιθυμία για την ανάπτυξη μιας μεταφρανκιστικής ταυτότητας. Το κίνημα χαρακτηρίστηκε από την άνοδο της punk rock και της synth-pop μουσικής, την απελευθέρωση όσον αφορά τη σεξουαλική έκφραση και τη χρήση ναρκωτικών ουσιών. Αυτό το ηδονιστικό πολιτιστικό κύμα ξεκίνησε στη Μαδρίτη πριν εμφανιστεί σε άλλες ισπανικές πόλεις όπως η Βαρκελώνη και το Μπιλμπάο.

Η αίσθηση της σεξουαλικής και πολιτικής ελευθερίας της περιόδου της La Movida αποτέλεσε πηγή έμνευσης για τον Αλμοδόβαρ στις πρώτες του ταινίες.

Η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους με τίτλο: «Η Πέπη, η Λούσι, η Μπομ και τα άλλα κορίτσια της γειτονιάς» (1980) θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν ένα εύθυμο ερωτικό φωτορομάντζο με μοιραίες ηρωίδες ή εν δυνάμει μοιραίες. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Σεμπαστιάν το 1980 και, παρά τις αρνητικές γνώμες των συντηρητικών κριτικών, λατρεύτηκε στην Ισπανία.

Η πρώτη σημαντική κριτική και εμπορική επιτυχία του Αλμοδόβαρ διεθνώς ήρθε με την κυκλοφορία της ταινίας «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης» (1988), που έκανε το ντεμπούτο της στο 45ο Φεστιβάλ Βενετίας. Αυτή η φεμινιστική κωμωδία έδωσε μάλιστα στον Ισπανό σκηνοθέτη τον ανεπίσημο τίτλο του «σκηνοθέτη των γυναικών».

Έντεκα χρόνια μετά τις «Γυναίκες στα Πρόθυρα Νευρικής Κρίσης», ο Αλμοδόβαρ επέστρεψε με μια αριστουργηματική ταινία, η οποία ασχολείται με το AIDS, τον επαναπροσδιορισμό φύλου, την αναζήτηση σεξουαλικής ταυτότητας, την θρησκεία, την πίστη και την ύπαρξη, σχολιάζοντάς τα με κωμικοτραγικό τρόπο και έντονη αίσθηση μαύρου χιούμορ. Το «Όλα για τη μητέρα μου» (τίτλος που εμπνεύστηκε από το «Όλα για την Εύα», ταινία του 1950 με την Μπέτι Ντέιβις) άνοιξε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών το 1999, όπου ο Αλμοδόβαρ απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας, ενώ κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Έχει διακριθεί επίσης με Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, BAFTA Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και Σκηνοθεσίας και 7 βραβεία Goya.

Μετά την επιτυχία του «Όλα για τη μητέρα μου», ο Αλμοδόβαρ έκανε ένα διάλειμμα από τη δημιουργία ταινιών για να επικεντρωθεί στην εταιρεία παραγωγής του, El Deseo. Κατά τη διάρκεια αυτού του διαλείμματος, του ήρθε η ιδέα για το «Μίλα της» (2002), μια ταινία για δύο άντρες, οι οποίοι γίνονται φίλοι ενώ φροντίζουν τις αγαπημένες τους, οι οποίες βρίσκονται σε κωματώδη κατάσταση. Συνδυάζοντας στοιχεία μοντέρνου χορού και βωβού κινηματογράφου με μια αφήγηση που αγκαλιάζει τη σύμπτωση και τη μοίρα, ο Αλμοδόβαρ σχεδιάζει τις ζωές των χαρακτήρων του, οι οποίοι, ενωμένοι από αφάνταστα κακή τύχη, οδηγούνται σε ένα απροσδόκητο τέλος. Η γενική απήχηση της ταινίας ήταν θετική, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, όπου απέσπασε σημαντικά βραβεία όπως το Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου, την Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας και το BAFTA καλύτερης μη αγγλόφωνης ταινίας. Θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες ταινίες του 21ου αιώνα.

Το «Γύρνα Πίσω» (2006), ένα μείγμα κωμωδίας, οικογενειακού δράματος και ιστορίας φαντασμάτων, διαδραματίζεται εν μέρει στη Λα Μάντσα (η περιοχή καταγωγής του σκηνοθέτη) και ακολουθεί την ιστορία τριών γενεών γυναικών της ίδιας οικογένειας που επιβιώνουν ακόμα κι απ’ τον θάνατο. Η ταινία-ωδή στη γυναικεία ανθεκτικότητα έχει σημαντική επιρροή από τη ζωή του σκηνοθέτη, καθώς χρησιμοποιεί στοιχεία της παιδικής του ηλικίας για να διαμορφώσει μέρη της ιστορίας. Κόντρα στο πολύχρωμο σκηνικό, η ταινία αναφέρεται σε πολλά σκληρα ζητήματα, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, η θλίψη και ο θάνατος. Το «Γύρνα Πίσω» χάρισε στον Αλμοδόβαρ το βραβείο καλύτερου σεναρίου στο Φεστιβάλ των Καννών το 2006, ενώ η Πενέλοπε Κρουζ, που ήταν υποψήφια για Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου έγινε η πρώτη Ισπανίδα που προτάθηκε ποτέ σε αυτή την κατηγορία.

Τα τελευταία χρόνια ο Αλμοδόβαρ γύρισε διαφορετικές μεταξύ τους ταινίες. Από το θρίλερ «Το δέρμα που κατοικώ» (2011), την κωμωδία «Δεν κρατιέμαι» (2013), το μελόδραμα «Τζουλιέτα»(2016), ταινία-πορτρέτο μιας μητέρας που κρύβει ένα βαρύ μυστικό. Προκειμένου να εξηγήσει το νέο αυτό βάρος που περιέχουν οι ταινίες του, επικαλείται συχνά την προσωπική του ζωή, το γεγονός ότι γερνάει και είναι μόνος, ζώντας όπως λέει, με γάτες και «φαντάσματα».

Η τελευταία ταινία του Ισπανού σκηνοθέτη, το «The Room Next Door» είναι η πρώτη αγγλόφωνη δουλειά του, με πρωταγωνίστριες τις Τζούλιαν Μουρ και Τίλντα Σουίντον και θα κάνει πρεμιέρα στη χώρα μας στις 14 Νοεμβρίου. 

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ