Φαντάζομαι έχετε ακούσει πολλές φορές το γνωστό “το κέντρο βγάζει κυβερνήσεις”.
Αυτό ισχύει σε ομαλούς καιρούς. Σε περιόδους αναταράξεων και κρίσεων για το ποια κυβέρνηση θα σχηματιστεί αποφασίζουν τα λεγόμενα “άκρα” του πολιτικού συστήματος (αν και δεν μου αρέσει ο όρος καθώς δε θεωρώ το πολιτικό σκηνικό γραμμικό και σε έναν άξονα). Δεν έβγαλε κυβέρνηση το κέντρο στην Ιταλία. Ούτε στη Σουηδία. Ούτε στη Φινλανδία. Δεν είναι το κέντρο που έχει τη δύναμη στη Γαλλία. Έτσι, στην Ελλάδα, έχει καιρό που το λέω, ο χώρος που θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό το μετεκλογικό σκηνικό είναι αυτός στα δεξιά της ΝΔ. Αυτή η προσέγγιση βασίζεται σε τέσσερα δεδομένα.
Πρώτον, όλο το υπόλοιπο εκλογικό σκηνικό μοιάζει σχετικά στέρεο. Δεν περιμένουμε δηλαδή κάποιες αλλαγές από κέντρο ή αριστερά που θα αλλάξουν σημαντικά το σκηνικό μέσα στο προεκλογικό πλαίσιο. Δεύτερον, η μετατόπιση της ΝΔ σε ένα στυλ κεντρώου κόμματος που κοιτά προς εκλογικά κοινά πέρα του πραγματικού κέντρου, των οποίων τα θέλω έρχονται σε αντίθεση με τα θέλω συντηρητικών ψηφοφόρων της βάσης της. Αυτό δημιουργεί δυσαρέσκεια στους τελευταίους με κάποιους εξ αυτών να αποφασίζουν να μην ψηφίσουν ΝΔ στις επερχόμενες εκλογές (θα ήταν σίγουρα περισσότεροι εάν κυβερνητική εναλλακτική δεν ήταν το κόκκινο πανί για τους συντηρητικούς που ακούει στο όνομα Αλέξης Τσίπρας).
Έτσι το 7,37% της κάλπης του Ιουλίου του 2019 στα δεξιά της ΝΔ έγινε δημοσκοπικά 12%. Τρίτον, διότι ο χώρος αυτός είναι κατακερματισμένος. Υπάρχει ένα κόμμα το οποίο είναι εντός Βουλής και παλεύει ξανά για την είσοδό του και μέχρι χθες υπήρχε ένα ακόμα με ποσοστά άνω του 3%. Τέταρτο, και τελευταίο, δεδομένο είναι τα όσα συνέβησαν την τελευταία εβδομάδα σε αυτόν το χώρο.
Η απαγόρευση του Αρείου Πάγου στα κόμματα Κασιδιάρη, Μπογδάνου – Εμφιετζόγλου και Λατινοπούλου στο να συμμετάσχουν στις εκλογές του Μαΐου έχει κόψει την πρώτη επιλογή στους μισούς, εάν όχι περισσότερους, από αυτό το 12%. Σε ορισμένους μάλιστα έχει κόψει και την εναλλακτική τους επιλογή. Επίσης, οι εσωτερικές διαμάχες στο κόμμα Βελόπουλου ενδεχομένως να πιέσουν το κόμμα της Ελληνικής Λύσης σε ποσοστά κοντά στο 3%. Από τις πολλές εναλλακτικές που είχε ένας ψηφοφόρους του χώρου πλέον έμειναν το ΕΑΝ του Κανελλόπουλου, η Νίκη, το Κίνημα 21, η Εθνική Δημιουργία (η οποία δηλώνει πως θα δώσει ψήφο ανοχής σε κυβέρνηση ΝΔ) και η Ελληνική Λύση, που όπως αναφέρθηκε βρίσκεται σε αναταραχή. Το ερώτημα είναι λοιπόν: Τι ποσοστό απο το 12% θα εκπροσωπηθεί στη Βουλή και από πόσα κόμματα; Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι ίσως η σημαντικότερη των εκλογών καθώς θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό εάν θα υπάρξει συνδυασμός κομμάτων (που μπορούν να συγκυβερνήσουν) που θα φτάσει τις 151 έδρες στην πρώτη κάλπη και εάν θα υπάρξει αυτοδυναμία στη δεύτερη (εάν υπάρξει δεύτερη κάλπη).
Οι “ορφανές” ψήφοι του χώρου (οι ψηφοφόροι που έχασαν μετά τις αποφάσεις του Αρείου Πάγου την πρώτη τους επιλογή) πιθανότατα θα τριχοτομηθούν. Ένα ποσοστό θα απέχει, ένα ποσοστό θα ψηφίσει άλλα δεξιά κόμματα (ίσως το μεγαλύτερο) και ένα τρίτο θα ψηφίσει αντισυστημικά αριστερά κόμματα – πχ ΜεΡα25, Πλεύση Ελευθερίας, Ανταρσύα – (είναι αυτοί που βλέπουν το σκηνικό ως “σύστημα – αντισύστημα” και για τους οποίους το “δεξιά-αριστερά” δε έχει κανένα νόημα). Σίγουρα θα υπάρξουν και κάποιοι που θα επιλέξουν ΣΥΡΙΖΑ για να τιμωρήσουν τη ΝΔ όμως δε θεωρώ πως θα είναι πολλοί. Αυτό που μένει να φανεί είναι οι αναλογίες των ομάδων αυτών μεταξύ τους αλλά και το εάν αυτές θα αλλάξουν κάποια δεδομένα (πχ. Θα δώσουν ώθηση στον Βελόπουλο να κρατηθεί πάνω από το 3%; Θα βάλουν κι άλλο κόμμα του χώρου στη Βουλή και εάν ναι ποιο;). Εδώ όμως γεννιούνται επιπλέον ερωτήματα. Υπάρχουν ψηφοφόροι οι οποίοι έχουν σκοπό στην πρώτη κάλπη να ψηφίσουν κόμμα στα δεξιά της ΝΔ (ως μήνυμα δυσαρέσκειας) και έπειτα στη δεύτερη (εάν υπάρξει) να ψηφίσουν ΝΔ. Όσοι είδαν την επιλογή τους να κόβεται από τον Άρειο Πάγο (και άρα ή θα επιλέξουν αποχή ή ενα υποκατάστατο) τι θα κάνουν στη δεύτερη κάλπη; Θα ψηφίσουν ΝΔ ή το κόμμα που είχαν σκοπό να ψηφίσουν στην πρώτη κάλπη; Επίσης, πόσοι είναι αυτοί που θεωρούν την κυβέρνηση υπεύθυνη για το στοπ στα διάφορα κόμματα στα δεξιά της και θα θελήσουν να την τιμωρήσουν και στη δεύτερη κάλπη ενώ πριν δεν είχαν σκοπό να το κάνουν; Τέλος, το κρίσιμο ερώτημα. Όλα αυτά τα κόμματα στα δεξιά της ΝΔ θα κατέβουν μεμονωμένα στη δεύτερη κάλπη (εάν υπάρξει) ή θα έχουμε συμμαχίες ώστε να εκπροσωπηθεί όσο μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό το δημοσκοπικό 12% στη Βουλή; Όπως καταλαβαίνετε τα ερωτήματα είναι πολλά και τις απαντήσεις σε αυτά δε θα τις δώσει κανείς άλλος παρά η κάλπη. Τα όσα γίνουν μετά τις εκλογές στο χώρο θεωρώ πως θα έχουν ενδιαφέρον. Όμως για την ώρα ας εστιάσουμε στην εκλογική αναμέτρηση που έρχεται.
