ΑρχικήΕκλογική ΣκακιέραΠρόωρες εκλογές - Ναι ή όχι;

Πρόωρες εκλογές – Ναι ή όχι;

Ζείτε δε ζείτε στην Ελλάδα, ασχολείστε δεν ασχολείστε με τα πολιτικά δρώμενα της χώρας σίγουρα όλο και κάπου θα έχετε ακούσει για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών αμέσως μετά το καλοκαίρι.

Πολλές κινήσεις της κυβέρνησης δείχνουν προς τα εκεί και όλοι χορεύουν πλέον σε εκλογικούς ρυθμούς. Είναι όμως σίγουρο πως η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες το αργότερο τον Οκτώβριο; Κι εάν ναι είναι δεδομένο πως θα βοηθήσει την κυβέρνηση μια τέτοια κίνηση;

Εάν στην άσκηση ληφθεί μόνο η παράμετρος της ακρίβειας τότε η εκλογική λογική λέει πως η καλύτερη περίοδος για την κυβέρνηση να ανακοινώσει και να διεξαχθούν εκλογές είναι όντως αυτή μετά το καλοκαίρι. Αυτό είναι κυρίως για τρεις λόγους. Πρώτον, πολλοί ψηφοφόροι θα είναι πιο χαλαροί. Δεύτερο, θα έχουν έρθει τα χρήματα του τουρισμού στη χώρα. Ο συνδυασμός αυτών των δύο στοιχείων είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε μείωση της έντασης των αρνητικών συναισθημάτων σε μερίδα ψηφοφόρων και άρα της επιθυμίας τους για ψήφο τιμωρίας. Τρίτον, οι εκλογές θα γίνουν πριν από έναν χειμώνα που προβλέπεται να είναι βαρύς για την οικονομία των νοικοκυριών. Άρα θα αποφευχθεί η χειροτέρευση των συναισθημάτων των ψηφοφόρων απέναντι στην κυβέρνηση μετά την πιθανή ανάσα της φθινοπωρινής περιόδου. Άρα όσοι το κοιτούν έτσι λογικά οδηγούνται στο συμπέρασμα πως οι εκλογές θα πρέπει να γίνουν Σεπτέμβριο – Οκτώβριο. Δεν είναι όμως μόνο η ακρίβεια και η αγοραστική δύναμη οι μόνες μεταβλητές στην εξίσωση.

Μια άλλη μεταβλητή που έρχεται με φόρα και μπαίνει δυναμικά στο πλαίσιο είναι τα ελληνοτουρκικά. Οι απειλές Ερντογάν και οι κινήσεις των Τούρκων δημιουργούν ανησυχία και αβεβαιότητα στους Έλληνες ψηφοφόρους. Αυτό οδηγεί, τουλάχιστον για ένα διάστημα, στο φαινόμενο “rally ‘round the flag” που σημαίνει σε μια συσπείρωση γύρω από τη «σημαία», εννοώντας τον ηγέτη της χώρας. Αυτό, κοιτώντας το στατικά, φαίνεται να ενισχύει το επιχείρημα της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Το πλεονέκτημα όμως που φαίνεται να έχει σε αυτό το πλαίσιο ο Πρωθυπουργός παύει να υπάρχει τη στιγμή που θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές.

Το γιατί είναι πολύ απλό. Διότι σε μία περίοδο αστάθειας και κρίσης (κυρίως εθνικής) η συσπείρωση γύρω από τον ηγέτη γίνεται για τη δημιουργία ενός αισθήματος σταθερότητας και μείωση της αβεβαιότητας. Τι είδους σταθερότητας θα εκπέμπει μια προκήρυξη πρόωρων εκλογών μέσα σε κρίση με την Τουρκία. Όταν μάλιστα γνωρίζουμε εξ αρχής πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να δημιουργηθεί κυβέρνηση από τις πρώτες εκλογές, άρα η χώρα σε παρατεταμένη εκλογική περίοδο 6-8 εβδομάδων. Ο ηγέτης δηλαδή από τον οποίο ζητούν σταθερότητα θα προσθέσει αστάθεια. Ειδικά εάν η κρίση δυναμώσει από μεριά Τουρκίας μέσα στην προεκλογική περίοδο θα οδηγηθούμε σε πολύ περίεργες καταστάσεις. Προσέξτε, είναι πολύ διαφορετικός ο τρόπος αντίδρασης των ψηφοφόρων σε μια κρίση μέσα σε προεκλογική περίοδο που δε μπορούσε να αποφευχθεί, τέλος θητείας, από ότι σε μια προεκλογική περίοδο για την οποία ευθύνεται αποκλειστικά ο Πρωθυπουργός (αφού ο ίδιος θα έχει επιλέξει να την προκήρυξη εκλογών στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο).

Δε θα βάλω μέσα στην εξίσωση ούτε το γεγονός πως μια πρόωρη προσφυγή στις κάλπες ανοίγει αφηγήματα όπως «δραπετεύει πριν το δύσκολο χειμώνα» (το οποίο έχουμε ήδη ακούσει από την αντιπολίτευση) ή «γιατί αυτοδύναμη κυβέρνηση 151-152 βουλευτών είναι πιο σταθερή από μια κυβέρνηση συνεργασίας 160 βουλευτών;». Ούτε το γεγονός πως μια τέτοια απόφαση θα σημαίνει ασυνέπεια λόγων-έργων του ίδιου του Πρωθυπουργού ο οποίος μιλάει συνεχώς για εξάντληση τετραετίας (δηλώνοντας ταυτόχρονα πως σέβεται τους θεσμούς). Στην εξίσωση δε βάζω ούτε και το ενδεχόμενο ακραίων φαινομένων σε προεκλογική περίοδο, πχ πυρκαγιές, (της οποίας ο χρόνος, επαναλαμβάνω, θα είναι επιλογή Πρωθυπουργού). Μόνο το γεγονός της από επιλογή Πρωθυπουργού επιπλέον αστάθεια σε περίοδο σοβαρότατης κρίσης στα ελληνοτουρκικά, και εάν αυτή έως τότε δεν έχει πραγματικά αποκλιμακωθεί, πιστεύω πως αρκεί.

Συνοψίζοντας, σε εκλογές στο τέλος της τετραετίας τα πράγματα θα είναι λιγότερο ή περισσότερο δύσκολα για την κυβέρνηση, λόγω ακρίβειας. Από την άλλη μια πρόωρη προσφυγή στις κάλπες μπορεί να φαίνεται πως οδηγεί σε σίγουρη νίκη Νέας Δημοκρατίας και μάχη για την αυτοδυναμία (λόγω της έλλειψης κυβερνητικής εναλλακτικής για μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων) όμως ενέχει κινδύνους τους οποίους το Μαξίμου δεν πρέπει να προσπερνάει δίχως σκέψη. Σωστό ή λάθος δεν υπάρχει. Εάν επιθυμεί να δώσει συντεταγμένα μια δύσκολη μάχη τότε θα επιλεγεί η εξάντληση της τετραετίας. Εάν από την άλλη επιλεγεί το ρίσκο του σύντομου δρόμου, που όμως μπορεί να κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις (μπορεί και όχι προφανώς), τότε θα πάμε στις κάλπες μαυρισμένοι από τον ήλιο.