Οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ, κατόπιν του Συνεδρίου τους στο Βερολίνο, απέστειλαν μήνυμα προς την Τουρκία, σύμφωνα με το οποίο αν επιμείνει στην επιθετική συμπεριφορά και την προσπάθεια σφετερισμού της κυριαρχίας επί θαλασσίων ζωνών που ανήκουν στην Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία, τότε η ΕΕ δε θα διστάσει να προχωρήσει στην ενεργοποίηση συγκεκριμένων κυρώσεων.
Μετά το πέρας των διήμερων συζητήσεών τους, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας Ζοζέπ Μπορέλ παρουσίασε προφορικά στους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών ένα σχέδιο κυρώσεων το οποίο αναμένεται να επικαιροποιηθεί και να υποβληθεί προς έγκριση στους ηγέτες των χωρών της ΕΕ στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο κείμενο που ανέγνωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ στους 27 υπουργούς Εξωτερικών προβλέπεται η ενεργοποίηση κάτωθι κυρώσεων προς την Τουρκία σε περίπτωση που η κυβέρνηση του Ερντογάν δεν λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την αποκλιμάκωση της έντασης που προκαλεί η Άγκυρα με την επιθετικότητά της στην Ανατολική Μεσόγειο:
1. Περιοριστικά μέτρα σε περίπτωση συνέχισης παράνομων γεωτρήσεων σε Ανατολική Μεσόγειο.
2. Καταχώρηση πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες.
3. Τομεακές κυρώσεις (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων)
4. Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (τραπεζικός και βιομηχανικός τομέας) – απαγόρευση δανεισμού σε Τουρκία από κρατικές τράπεζες χωρών ΕΕ
5. Δυνατότητα μείωσης ευρωπαϊκών κονδυλίωνπου εκταμιεύονται προς την Τουρκία
6. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Τουρκίας μέχρι τον Σεπτέμβριο, δυνατότητα εξέτασης απαγόρευσης ταξιδιών
7. Να ενισχυθούν περαιτέρω οι καταχωρήσεις για ενέργειες Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες Κύπρου και Ελλάδας σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας.
«Ο Ύπατος Εκπρόσωπος παρουσίασε επιλογές μελλοντικών κυρώσεων στην Τουρκία, οι οποίες θα παρουσιαστούν στο Συμβούλιο Αρχηγών [Κυβερνήσεων] στο τέλος Σεπτεμβρίου, αν μέχρι τότε δεν έχει υπάρξει αποκλιμάκωση απ’ την τουρκική πλευρά και διάλογος.
Άρα λοιπόν, νομίζω ότι η ελληνική πλευρά πήρε αυτό που θα μπορούσε να πάρει από αυτό το Συμβούλιο. Μία κατανόηση κυρώσεων, εάν η Τουρκία δεν αποκλιμακώσει και δεν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου» σημείωσε μεταξύ άλλων ο Νίκος Δένδιας και συμπλήρωσε: «Η Ελλάδα κέρδισε την ομόθυμη συμπαράσταση όλων των εταίρων της. Ήταν σημαντικό ότι, κατά την άτυπη αυτή συζήτηση -είναι άτυπο Συμβούλιο, δεν καταλήγει σε αποφάσεις, αλλά παρά ταύτα- υπήρξε ένα σαφές κλίμα. Και αυτό το σαφές κλίμα ήταν απολύτως υποστηρικτικό για τη χώρα και απεικονίστηκε στα συμπεράσματα του Ύπατου Εκπροσώπου».
Ερωτηθείς τι θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι την σύγκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών τόνισε: «Αυτό που θα ήθελα να ελπίζω είναι ότι η Τουρκία θα επανέλθει στη λογική, θα σταματήσει τις προκλήσεις, θα σταματήσει τις αυθαίρετες ενέργειες, θα σταματήσει τις παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου, και από εκεί και πέρα θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επανέλθει σε ένα πλαίσιο συζήτησης για τη μία υπαρκτή διαφορά, δηλαδή την υφαλοκρηπίδα και τις υπερκείμενες θαλάσσιες ζώνες. Με ποιο πλαίσιο αναφοράς όμως; Πάντα το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας».
Όπως αναφέρουν πληροφορίες, στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων επιβεβαιώθηκε όχι μόνο η αλληλεγγύη προς Ελλάδα και Κύπρο αλλά και η άμεση έκκληση προς την Τουρκία να τερματίσει τις παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι η αποχή Τουρκίας από μονομερείς ενέργειες είναι βασικό στοιχείο για την πρόοδο του διαλόγου.
Οι αρμόδιες ομάδες του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων αναμένεται να εξετάσουν επιπλέον κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Οι 27 υπουργοί Εξωτερικών συμφώνησαν να ζητήσουν από την Τουρκία να ανταποκριθεί σε πρόσκληση της Κυπριακής Δημοκρατίας για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης και της υποβολής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
