Αντιπαράθεση ξέσπασε ανάμεσα στον καθηγητή επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Γκίκα Μαγιορκίνη, και τον καθηγητή γενετικής, Εμμανουήλ Δερμιτζάκη, αναφορικά με το ζήτημα του αριθμού των μαθητών στις τάξεις.
Αρχικά, ο κ. Μαγιορκίνης έκανε την ακόλουθη ανάρτηση στο Facebook:
Μετά την χθεσινή ενημέρωση στο Υπουργείο επανέρχομαι λίγο στο θέμα του μεγέθους των τάξεων επειδή φαίνεται να επικεντρώνεται εκεί η συζήτηση και να εξηγήσω γιατί δεν έχω πεισθεί ότι έχει τόση σημασία. Η απόσταση του 1.5 μέτρου είναι σημαντική για την μετάδοση με σταγονίδια και θα πρέπει να την τηρούμε όσο μπορούμε γενικά. Όπου δεν μπορούμε θα πρέπει να βρίσκουμε τρόπο να μειώσουμε την πιθανότητα μετάδοσης με την χρήση μάσκας.
Η ίδια λογική εφαρμόζεται και στα σχολεία με γενικευμένη χρήση μάσκας στις τάξεις. Οι τάξεις θα πρέπει να σημειωθεί δεν μπορούνε να θεωρούνται όπως χώροι εστίασης. Στην εστίαση υπάρχει διαρκής εναλλαγή των ατόμων που συνευρίσκονται. Οι τάξεις έχουν διαρκώς την ίδια σύνθεση και έτσι μπορούμε να τις θεωρήσουμε ως κοινωνικές “φουσκάλες” ή “φούσκες” (bubbles) οπότε η λογική στην αντιμετώπισή τους είναι αρκετά διαφορετική. Καταρχήν η όποια μετάδοση στην τάξη είναι πλήρως ιχνηλατίσιμη και μπορεί να περιοριστεί με απλό περιορισμό, ενώ στην εστίαση δημιουργεί κατα κόρον “ορφανά” κρούσματα.
Ένα θέμα που συζητείται διαρκώς είναι: πόση είναι η επιβάρυνση των αποστάσεων >1.5 μέτρου στις τάξεις 25 μαθητών σε σχέση με τις τάξης 15 μαθητών;
Για να βοηθήσω λιγάκι στην εξήγηση έχω φτιάξει ένα διάγραμμα τάξης 15 μαθητών (δεξιά). Με πράσινα βελάκια δείχνω τις ανά 2 αποστάσεις του μαθητή στο πρώτο θρανίο με όλους τους μαθητές στην δίπλα σειρά (8 αποστάσεις), για λόγους ευκολίας δεν δείχνω τις υπόλοιπες με μαθητές τις ίδιας σειράς (6 αποστάσεις). Οι αποστάσεις του μαθητή αυτού είναι 14 και όλες υπερβαίνουν το 1.5 μέτρο. Το σύνολο των αποστάσεων σε αυτήν την διάταξη είναι 120.
Όπως φαίνεται και παρακάτω μία τάξη 25 μαθητών οι ανά 2 αποστάσεις είναι 325 με 13 να παραβαίνουν το όριο του 1.5 μέτρου δηλαδή μόλις το 4% όλων των πιθανών συνδυασμών. Αυτές οι “παραβάσεις” είναι μόνο σε οριζόντιο επίπεδο, και δεν επιτρέπουν την μετάδοση στον κάθετο άξονα τη τάξης.
Συνεπώς από αυτούς τους υπολογισμούς η μετατροπή της τάξης σε μέγεθος 15 ατόμων εξαλείφει το 4% των ανά 2 αποστάσεων την ώρα του μαθήματος. Συγχρόνως αυξάνει (σχεδόν διπλασιάζει) τον αριθμό των εκπαιδευτικών ωρών που θα πρέπει να καλυφθούν από εκπαιδευτικούς.
Το σενάριο λοιπόν δείχνει ότι για την πιθανότητα μετάδοσης αποκλειστικά και μόνο την ώρα της εκπαιδευτικής διαδικασίας προκειμένου να ρίξεις 4% τις κοντινές επαφές θα πρέπει να διπλασιάσεις τον χρόνο έκθεσης των εκπαιδευτικών.
Αντιλαμβάνομαι ότι η πρόθεση είναι πάντα το καλύτερο των μαθητών και των εκπαιδευτικών αλλά προσωπικά πιστεύω ότι η απάντηση δεν είναι τόσο απλή και δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι θα υπήρχε (και αν θα υπήρχε) σημαντικό κέρδος στην μείωση της μετάδοσης από 25 σε 15 όσον αφορά την μετάδοση σταγονιδίων.
Στη συνέχεια, όμως, ο κ. Δερμιτζάκης εξέφρασε, με σχόλιο του, την διαφωνία του γράφοντας το εξής: «Γκικα δε συμφωνω με το μοντέλο σου. Οταν εχεις 25 άτομα σε ενα συγκεκριμένο εμβαδόν αυξάνεις την πιθανότητα καποιος να ειναι θετικός και επομένως να μεταδοσει σε κάποιο αριθμο άλλων μαθητών και μάλιστα μεγαλύτερο απο το αν η τάξη εχει 15 άτομα. Επισης, επείδη τα παιδιά ειναι άσυμπτωματρικα κατα μεγαλο ποσοστό, εαν κάποιος θετικός βρεθεί σε μια τάξη 25 ατόμων, τοτε σιωπηλά θα γινεται μετάδοση χωρις να ανιχνεύεται. Τελος οταν καθε τάξη εχει 25 άτομα η είσοδος και έξοδος οπως και η παρουσία στο διάλειμμα θα ειναι με μεγαλύτερο συνωστισμό απο οτι αν ειναι 12 η 15. Νομιζω υπάρχει καθε λογος να ξεκινήσουν οι τάξεις με τα μισά παιδικά μεχρι να βρουν οι δάσκαλοι και οι διευθυντές γιούς αυτοματισμούς τους, και να γινει μετάβαση σε πλήρεις τάξεις.»
Με τον Γκίκα Μαγιορκίνη να απαντά «Δεν είναι τόσο απλό δυστυχώς. Δεν εξαρτάται από το εμβαδόν αλλά από τις ανα 2 αποστάσεις και το κέρδος πρέπει να ποσοτικοποιείται σε σχέση με το κόστος με νούμερα. Το να ξεκινήσουμε με εκ περιτροπής δυσκολεύει εξαιρετικά την εκπαιδευτική διαδικασία.»
Ο Εμμανούλ Δερμιτζάκης, ακόμη, πρόσθεσε «Νομιζω οτ το κόστος αν εχουμε εξάρσεις θα ειναι πολυ μεγαλο. Φυσικα εχει σχέση το εμβαδόν γιατι οσο μεγαλύτερο το εμβαδόν με τον ίδιο αριθμο ατόμων τόσο μικρότερος ο συνωστισμός. Το εμβαδόν και η πυκνότητα του κόσμου ηταν παντα σημαντικός ο παράγοντας σε ολα (εστιατόρια, χώροι εργασία κτλ), γιατι ξαφνικά δεν ειναι σχετικό στα σχολεία;».
