Σε ηλικία 93 ετών “έφυγε” από τη ζωή ο διεθνούς φήμης και αναγνώρισης γλύπτης Τάκις, την είδηση του θανάτου του ανακοίνωσε το Ίδρυμα Takis.
«Με βαθιά θλίψη το Ίδρυμα Τάκις ανακοινώνει την απώλεια του διεθνούς γλύπτη Παναγιώτη Βασιλάκη, γνωστό ως Tάκι. Ένας αληθινός πρωτοπόρος, επαναστάτης και θρύλος. Θα μείνει για πάντα αλησμόνητος. Ένα παραγωγικό και δημιουργικό μυαλό, του οποίου η εφευρετικότητα, το πάθος και η φαντασία ήταν αστείρευτα, ο Τάκις διερεύνησε πολλούς καλλιτεχνικούς και επιστημονικούς ορίζοντες, όπως μεταξύ άλλων τη μουσική και το θέατρο, και επαναπροσδιόρισε τα όρια στην τέχνη.
Χάρη στην πολυδιάστατη δημιουργική ιδιοφυΐα του, τη γενναιοδωρία του και την εξαιρετική του διαίσθηση, ο Τάκις ήταν μπροστά από την εποχή του, γεγονός που συνέβαλε στη διεθνή του επιτυχία. Σήμερα, χάσαμε όλοι ένα εξαιρετικό πνεύμα.Το Ίδρυμα Τάκις εκφράζει στα μέλη της οικογένειά του, στους συγγενείς και τους φίλους του τα βαθύτατα συλλυπητήριά του. Ο μεγαλύτερος φόρος τιμής που μπορούμε να αποτίσουμε σήμερα είναι να συνεχίσουμε να ακολουθούμε το οραματιστικό του μονοπάτι, όπου -παραθέτοντας τα λόγια του Τάκι- «όλα είναι μυαλό και κίνηση», έτσι ώστε να διαιωνιστεί η μοναδική του κληρονομιά.
Σας ευχαριστούμε που σέβεστε την ιδιωτικότητα που απαιτείται σε μια τέτοια στιγμή».
Γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1925 στην Αθήνα. Ήταν το έκτο παιδί μίας οικογένειας με εφτά παιδιά. Αν και οι γονείς του υπήρξαν ευκατάστατοι με την καταστροφή της Σμύρνης, ο πατέρας του, ο οποίος ήταν κτηματίας, έπεσε έξω με αποτέλεσμα η οικογένεια να δοκιμαστεί σκληρά από τη φτώχεια. Τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια συμπίπτουν με τη δικτατορία του Μεταξά και τη Γερμανική κατοχή, κατά τη διάρκεια της οποίας υπήρξε ηγετικό στέλεχος της ΕΠΟΝ, γεγονός που είχε ως συνέπεια την καταδίκη του σε εξάμηνη φυλάκιση.
Υπήρξε αυτοδίδακτος εκ πεποιθήσεως, και με έρευνα, μελέτη και πειραματισμούς κατάφερε να αποτελέσει έναν από τους ανανεωτές της γλυπτικής, βασίζοντας την καλλιτεχνική του έκφραση και δημιουργικότητα στη λειτουργική χρήση των φυσικών νόμων. Το φως, αλλά και η κίνηση σε κάθε της μορφή -μηχανική, ηλεκτρομηχανική, θερμική, μαγνητική, υδροδυναμική – είναι στοιχεία που αποτελούν βασικούς πυρήνες του έργου του.
Η αυτοβιογραφία του Τάκι έχει εκδοθεί δύο φορές. Η πρώτη φορά ήταν στο Παρίσι το 1961 από τον εκδοτικό οίκο Julliard με τίτλο “Estafilades”. Στα ελληνικά εκδόθηκε το 2005 από τις εκδόσεις Φερενίκη με τίτλο “Takis”.
Η συνεισφορά του στη μουσική, το θέατρο και τον κινηματογράφο
Το περιοδικό New Scientist, σε άρθρο του με τίτλο «Οι ήχοι του αύριο», τον κατέταξε μαζί με τους Ιάννη Ξενάκη και John Cage στους περισσότερο υποσχόμενους μουσικούς του 20ου αιώνα.
Πώς τον αποχαιρέτησε ο Νίκος Σταθούλης
O φίλος και συνομιλητής του γλύπτη Τάκι τον αποχαιρετά με μια συγκλονιστική αφήγηση του τέλους:
«Φίλε μου Νίκο πεθαίνω…»
Η φωνή σου τρεμάμενη απο το τηλέφωνο με συντάραξε αγαπημένε μου Φίλε Takis… : «Έφαγα το φαγητό μου…» είπες.
Σήκωσα τα μάτια μου στον ουρανό. Έτρεχα στην Αττική οδό ασυναίσθητα. Σε 14 λεπτά ήμουν στο Γεροβουνό : «Όλοι θα πεθάνουμε. Θα πεθάνω στα χέρια σου…». Κυριακή μεσημέρι. Σιωπή…!!!
Κι ύστερα ήρθε ο λήθαργος. Ύπνος βαθύς. Νάρκη. Αδράνεια του νου. Κώμα. Καμία αίσθηση.
Εφυγες αθόρυβα. Σιωπηλά. Χωρίς κραυγές και μακρόσυρτους αποχαιρετισμούς.
Προσπάθησες να συμφιλιωθείς με την ιδέα του θανάτου αγαπημένε μου.
Έπαιξες παιχνίδι με το θάνατο διαλέγοντας τον τρόπο που ήθελες να πεθάνεις.
Ο θάνατος Φίλε μου είναι πολύ δυνατός. Είναι η φυσική κατάληξη της ζωής και όπως λέει ο Επίκουρος : «Όταν θα έρθει ο θάνατος εγώ δεν θα είμαι πια εκεί».
Δεν ήσουν εκει. Γιατί προτίμησες την Αθανασία. Του την «έκανες». Δύσκολος άνθρωπος καθώς ήσουν. Καλλιτέχνης από γεννησιμιού σου.
Σημασία έχει το π ώ ς έζησες.
Έζησες για την Αγάπη, τον Έρωτα και την Δημιουργία. Όποτε Είσαι εδώ. Δίπλα μας. Κοντά μας. Αιώνια. Η ίδια η ζωή Σας ήταν ένα στοίχημα με την Αθανασία Αγαπημένε Φίλε.
Παίξατε με τον χρόνο. Ο χρόνος δίνει όλες τις απαντήσεις. Πως το ξέρατε και μονομαχήσατε μαζι του νικώντας τον;
Ήσουν γεναιόδωρος Αγαπημένε μου. Γενναιοδωρία δεν είναι που μας εδωσες αυτά που εμείς χρειαζόμασταν περισσότερο από σένα, αλλά αυτά που εσύ χρειαζόσουν περισσότερο από όλους εμάς. Την Αγάπη μας. Τον Σεβασμό μας.
Όσα περισσότερα δώσατε στην ανθρωπότητα, τόσα περισσότερα πήρατε. Και πάλι όμως. Τα μοιράσατε γεναιόδωρα. «Ο,τι κάνουμε για τον εαυτό μας, πεθαίνει μαζι μας. Ο,τι κάνουμε για την ανθρωπότητα παραμένει αθάνατο…» επαναλαμβάνατε συχνά.
Ο Νομπελίστας ποιητής Γιωργος Σεφέρης λέει οτι «Κατα βάθος είμαστε ζήτημα Φωτός.
Η Γλυπτική έχει σχέση με το Φως της μέρας.
Είσαι το Φως της Νύχτας. Το άλλο Φως. Που λέγεται σκοτάδι. Ο πληθυντικός δεν έχει σημασία πλεον Φίλε.
Ξαναγύρισες εκεί. Στην ελληνική νύχτα γύρισες και ακούς τώρα τις φωνές της.
Απο αυτή τη νύχτα χαράζει η αυγή του Πρώτου Ανθρώπου. «Έτσι γεννήθηκε η γλυπτική…» έλεγες.
Τα έργα σου πλέον αγαπημένε μου Takis θα ενεργοποιούν τον μαγνητισμό μας. Όπως ακριβώς η σχέση μας. Προσεγγίζοντάς τα, εισπράξαμε όλοι μας τον μαγνητισμό που Εσύ ονόμασες : «Τέταρτη Διάσταση».
Εδώ τώρα, αυτή τη στιγμή, μεταξύ μας, υπάρχει και ανταλλάσσεται μαγνητισμός. Υπάρχεις. Μέσα απο την άλλη διάσταση σου.
Αυτό είναι η τέταρτη διάσταση.
Κέρδισες Ακριβέ μου Φίλε. Όποιος αμελεί τις μούσες όταν είναι νέος, χάνει το παρελθόν και σκοτώνει το μέλλον.
Έσπασες τα συμβατικά σύνορα μεταξύ της Τέχνης. Της επιστήμης. Της μηχανικής. Της ποίησης. Της ιστορίας. Της Μουσικής. Σε μια προσπάθεια για έναν πιο ελεύθερο, πιο ευρύτερο, πιο απελευθερωμένο τρόπο σκέψης. Το πέτυχες.
Τι να κάνεις μια ζωή χωρίς αισθήσεις; Ο θάνατος μέσω της μνήμης νικιέται μόνο.
«Ο θάνατος είναι χλωμός, και ίδιος για όλους…» τα τελευταία Σας λόγια.
Ο Takis σε κώμα.
Ο ήλιος σήμερα θα είναι καυτός. Όπως αρμόζει στον Αύγουστο.
Η δόξα είναι ο ήλιος των νεκρών.
Ζήσαμε με συναισθήματα.
Μετρήσαμε το χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς.
Ευχαριστώ για όλα Ακριβέ μου Φίλε
Αντίο.
Το μόνο σίγουρο : Θα Συναντηθούμε…
9 Αυγούστου 2019. 4:30 π.μ.
Υ.γ. Θα γίνουν όλα όπως ήθελες. Θα καείς. Η στάχτη σου θα σκορπιστεί στο Γεροβουνό. «Το Ιερό Βουνό…» έλεγες, πριν σε πάρει στην αγκαλιά της η Ιστορία.
