Mαύρα σύννεφα πάνω από την Ελλάδα, έχουν σημάνει τα στοιχεία για το δημογραφικό που είδαν το φως της δημοσιότητας στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου του Economist, στο Καβούρι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο αριθμός των γεννήσεων στην Ελλάδα για το 2023 εκτιμάται ότι θα είναι ο μικρότερος που καταγράφηκε ποτέ. Συγκεκριμένα, για τα τελευταία 91 χρόνια από το 1932, οι γεννήσεις το 2023 είναι 72.244, που αναμένεται βεβαίως να οριστικοποιηθούν από τα ληξιαρχεία και την ΕΛΣΤΑΤ το επόμενο διάστημα.
Επίσης, ο δείκτης γονιμότητας έχει πέσει κάτω από το 1,5% από το 1987 και μετά, που σημαίνει ότι έχουμε 1,5 παιδί ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας.
Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε συρρίκνωση του πληθυσμού, με τις πιο ζοφερές εκτιμήσεις να θέλουν τη μείωσή του έως και 1,5 εκατομμύριο την τελευταία 25ετία. Κάποια πιο αισιόδοξα στοιχεία θέλουν τη μείωση να κυμαίνεται στο 1,15 εκατομμύριο.
Αυτό σημαίνει ότι η μείωση του πληθυσμού κάτω των 65 ετών θα είναι 1,8 εκατ. άτομα.
«Για την Ελλάδα το δημογραφικό είναι κατεπείγον πρόβλημα, γιατί παρουσιάζει τις αδυναμίες της ΕΕ αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό»
Για την Ελλάδα το δημογραφικό είναι «κατεπείγον πρόβλημα» γιατί παρουσιάζει τις αδυναμίες της ΕΕ αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό, τονίστηκε στο συνέδριο του Economist στην ενότητα «Διαχείριση του δημογραφικού επείγοντος: Τα επόμενα βήματα για την Ευρώπη».
Οι ομιλητές επεσήμαναν τη φθίνουσα τάση του ενεργού πληθυσμού και «βλέπουν» λύσεις μεταξύ των οποίων οι μετανάστες με δεξιότητες, η είσοδος περισσότερων γυναικών στην αγορά εργασίας, η προσαρμογή των ορίων συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής και η πρόληψη ώστε να υπάρχει γήρανση με υγεία.
Βόλφγκανγκ Φένγκλερ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας, επικεφαλής του World Data Lab: Πώς η Ελλάδα μπορεί να υπερβεί τις προκλήσεις
«Η Ινδία έχει υπερβεί την Κίνα σε πληθυσμό και η Ελλάδα πρέπει να μάθει από την πορεία των χωρών αυτών», τόνισε ο Βόλφγκανγκ Φένγκλερ. Το ενδιαφέρον για την Ελλάδα είναι ο φθίνων αριθμός των ηλικιών των εργαζομένων. Από τα 11 εκατομμύρια πληθυσμού, η Ελλάδα έχει 5 εκατομμύρια άνω των 50 ετών. Η πρόκληση ισχύει και για την Ευρώπη αλλά για την Ελλάδα είναι μεγαλύτερη. Έχουμε μείωση των γεννήσεων 9% στην Ευρώπη και 11% στην Ελλάδα. Οι ηλικίες των εργαζομένων μειώνονται 10% στην Ευρώπη, αντί 15% στην Ελλάδα.
«Χρειάζεται να διευθετήσουμε αυτό το κατεπείγον της δημογραφίας» αν και η Ελλάδα έχει κάνει αρκετά, είναι για τον Economist η τιμώμενη χώρα και έχει κάνει πολλές μεταρρυθμίσεις σε πολλά επίπεδα.
Για να λυθεί το δημογραφικό, η πρώτη λύση είναι η μετανάστευση, με δεξιότητες στη σωστή ηλικία. Η Ελλάδα το 2040 θα χάσει μισό εκατομμύριο από το εργατικό της δυναμικό. Οπότε η λύση είναι οι μετανάστες, οι ψηφιακοί νομάδες που συμβάλλουν με τη φορολογία τους και τη διαβίωσή τους στη χώρα, είπε φέρνοντας το παράδειγμα της Ισπανίας. Επίσης, χρειάζεται πλήρης εκπαίδευση για όλους και η Ελλάδα είναι πολύ δυνατή στην εκπαίδευση έχει τους καλύτερους ειδικούς στην τεχνολογία, από τους οποίους πολλοί φεύγουν και πρέπει να μπορούν να επιστρέψουν.
Η Ελλάδα πρέπει επίσης να εισάγει περισότερο γυναικείο προσωπικό και να δοθούν κίνητρα για όσους θέλουν να δουλέψουν σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Ιβάνκα Σαλαπατόβα, υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής πολιτικής της Βουλγαρίας: Εθνική μας προτεραιότητα το δημογραφικό
Για τη Βουλγαρία το δημογραφικό κατά δήλωση και του πρωθυπουργού της χώρας αποτελεί «εθνική προτεραιότητα» είπε υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής Ιβάνκα Σαλαπατόβα.
Χρειαζόμαστε, τόνισε, νέο μορφωμένο και εξειδικευμένο ανθρώπινο κεφάλαιο καθώς έχουμε τα χαρακτηριστικά της ΝΑ Ευρώπης με χαμηλές γεννήσεις, αύξηση της γήρανσης και μετανάστευση. Η κ. Σαλαπατόβα επεσήμανε ακόμη το υψηλό ποσοστό θνησιμότητας καθώς και το πρόβλημα έλλειψης εκπαίδευσης στις κοινότητες των Ρομά στη χώρα της που αριθμεί περί τις 700.000.
Προσβλέπουμε, είπε η υπουργός, στη συνεργασία με την ΕΕ τόσο για εμπειρογνωμοσύνη όσο και για τη διαμόρφωση καλύτερης στρατηγικής στο πρόβλημα. Πρόσθεσε επίσης ότι η κυβέρνησή της έχει κάνει αρκετά βήματα με φορολογικά κίνητρα προς εργοδότες για περιοχές με υψηλή ανεργία, για ευάλωτους πολίτες, για τη δημιουργία παιδικών σταθμών και οικογένειες με παιδιά. Συνεργαζόμαστε επίσης , σημείωσε, με την Ελλάδα για την ένταξη των Ουκρανών προσφύγων.
Τζο Ετιέν Αμπελά, υπουργός για τους Ηλικιωμένους και την Ενεργό Γήρανση της Μάλτας: Έμφαση στην πρόληψη
«Τα δικά μας εθνικά στρατηγικά σχέδια αφορούν την ενεργό γήρανση και την άνοια», είπε ο υπουργός για τους Ηλικιωμένους και την Ενεργό Γήρανση της Μάλτας. Μίλησε επίσης για την αύξηση της γήρανσης (19% άνω των 65 ετών το 2025), σημειώνοντας ότι η χώρα του 500.000 κατοίκων ανταποκρίνεται στις ανάγκες του συνταξιοδοτικού, αλλά πρέπει να συνδεθεί η συνταξιοδότηση με το προσδόκιμο ζωής.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ως γιατρός, όπως τόνισε, στην πρόληψη για την παχυσαρκία και την καλή διατροφή, με εξετάσεις για την όραση, την ακοή, την οστική πυκινότητα, καθώς και για το κόψιμο του καπνίσματος και την άθληση.
Για το πρόβλημα της άνοιας, είπε ότι οι ηλικιωμένοι δεν πρέπει να απομονώνονται και εδώ παίζει ρόλο και η μείωση του ψηφιακού χάσματος και ζήτησε από τις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρίες να συνεργαστούν με τις κυβερνήσεις για τη θεραπεία της άνοιας. «Ένα ευρώ δίνουμε για την πρόληψη 8 μας επιστρέφει η οικονομία», είπε χαρακτηριστικά.
Γκουνάρ Άντερσον καθηγητής δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης: Ισορροπία στη δημογραφική δομή της Σουηδίας
Την ισορροπημένη δημογραφική δομή στη Σουηδία περιέγραψε ο καθηγητής δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης Γκουνάρ Άντερσον. Τα ποσοστά γεννήσεων βρίσκονται κοντά στο ποσοστό αναπλήρωσης, υπάρχει εξισορρόπηση εργασίας και προσωπικής ζωής καθώς και η κατάλληλη κουλτούρα στην αγορά εργασίας που διευκολύνει τον ρόλο της μητέρας, πέραν των διευκολύνσεων που παρέχει το κράτος.
Υπάρχει επίσης μακροβιότητα και οι ηλικιωμένοι ζουν με υγεία. Ενδιαφέρον είναι ότι τα όρια συνταξιοδότησης έχουν αυξηθεί, προσαρμοσμένα στο προσδόκιμο ζωής αλλά, όπως τόνισε, αυτό έγινε χωρίς να υπάρξουν κοινωνικές αντιδράσεις.
Αναφερόμενος στην Ελλάδα, είπε ότι το δημογραφικό αποτελεί «κατεπείγον πρόβλημα», καθώς οι ηλικίες μεταξύ 40-50 αποτελούν πολύ υψηλό ποσοστό και πρότεινε να συνδεθεί η συνταξιοδότηση με το προσδόκιμο και να συνδυαστεί αρμονικά η προσωπική με την επαγγελματική ζωή.
