Με τον κορωνοϊό να σαρώνει τον κόσμο, πολλά είναι τα σενάρια για την προέλευση του. Ποια είναι, όμως, τα πιο πιθανά;
Όπως εξηγεί ο δρ. Σάιμον Άντονι, καθηγητής δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Columbia και κορυφαίο μέλος του PREDICT-του παγκόσμιου προγράμματος ανίχνευσης ιών σε ζώα ξενιστές με πιθανότητα πανδημίας- το ενδεχόμενο η λαϊκή αγορά της Γουχάν να «ευθύνεται» για την εμφάνιση του κορωνοϊού, συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες.
Σύμφωνα με τα όσα λένε οι επιστήμονες που συμμετείχαν σε έρευνα του CNN, η έκθεση και σφαγή των άγριων ζώων στην διάσημη πλέον λαϊκή αγορά είναι και η αιτία του Covid-19.
Από την άλλη, υπάρχουν ερευνητές οι οποίοι βάσει μελέτης τονίζουν ότι οι πρώτοι ασθενείς που διαγνώστηκαν με Covid-19 δεν είχαν έρθει σε άμεση επαφή με την συγκεκριμένη λαϊκή αγορά της Γουχάν.
Η προέλευσή του πρέπει να αναζητηθεί στις νυχτερίδες
Τον προηγούμενο μήνα, Κινέζοι ερευνητές δημοσίευσαν στο περιοδικό Nature ότι ο Covid-19 είναι κατά 96% ίδιος με το γονιδίωμα ενός κορωοϊού νυχτερίδας. Τέλη Φεβρουαρίου, 27 επιστήμονες του πλανήτη έγραψαν μια επιστολή καταδικάζοντας τις θεωρίες συνωμοσίας. Ένας από τους επιστήμονες που υπέγραψαν την επιστολή ήταν ο Πίτερ Ντάσζακ, επιφανής κυνηγός ιών που εργάζεται στην Κίνα τα τελευταία δέκα χρόνια.
«Είμαστε πεπεισμένοι ότι η προέλευση του κορωνοϊού είναι οι νυχτερίδες», λέει στο CNNi ο Ντάσζακ, πρόεδρος της EcoHealth Alliance, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που ανιχνεύει ζωονοσολογικές εξαπλώσεις.
«Απλώς δεν ξέρουμε από πού ακριβώς προέκυψε αυτή, από ποια είδη νυχτερίδας συγκεκριμένα. Και δεν γνωρίζουμε πόσοι άλλοι είναι εκεί έξω και τι μπορεί να προκύψει στο μέλλον».
Πως μολύνθηκε ο άνθρωπος
Εκτός όμως από τον τρόπο που δημιορυργήθηκε ιός, διαφωνία υπάρχει και για το πώς μεταφέρθηκε αυτός στον άνθρωπο. Ο Ντάσζακ εκτιμά ότι η νυχτερίδα αρχικά μόλυνε ένα οικόσιτο ζώο που μεταφέρθηκε ζωντανό στην λαϊκή αγορά της Γουχάν.
«Αν ένας δυτικός ταξιδέψει για πρώτη φορά στην Κίνα, θα πάθει σοκ πηγαίνοντας σε μια αγορά άγριων ζώων και βλέποντας αυτήν την τεράστια ποικιλία ζωντανών μέσα σε κλουβιά το ένα πάνω στο άλλο και με μια στοίβα από έντερα πεταμένα στο έδαφος. Καθώς θα περπατά κατά μήκος των πάγκων, θα γλιστρά στα περιττώματα και το αίμα. Αποτελεί ιδανικό σκηνικό για την εξάπλωση των ιών. Κι όχι μόνο αυτό, άνθρωποι εργάζονται εκεί, παιδιά παίζουν εκεί. Σχεδόν ολόκληρες οικογένειες ζουν εκεί».
Ο ιός δημιουργήθηκε από έναν αγρότη
Η πηγή του ιού ήταν ένας αγρότης σύμφωνα με τον καθηγητή μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia, Βίνσεντ Ρακανιέλο. «Αν πάτε σε ένα σπήλαιο νυχτερίδας, είναι γεμάτο με γκουανό (περιττώματα νυχτερίδων) και οι αγρότες σε πολλές χώρες μαζεύουν το γκουανό ως λίπασμα για τα χωράφια τους». Ο Ρακανιέλο εικάζει ότι, αφού μολύνθηκε από τον ιό μέσω του γκουανό, ένας αγρότης ή κάποια επαφή του πήγε στην Γουχάν και άρχισε να μολύνει και άλλους.
Ο ιός «διέρρευσε» από ένα από τα δύο εργαστήρια κοντά στην αγορά της Γουχάν
Πιθανότατα η πιο ισχυρή ανταγωνιστική θεωρία σε αυτήν της λαϊκής αγοράς έρχεται από τον δρ. Έντραϊτ του Πανεπιστημίου του Rutgers.
«Είναι απολύτως σαφές ότι η αγορά δεν είχε καμία σχέση με την προέλευση του ιού και, αντιθέτως, ενεπλάκη μόνο στην ενίσχυση του ξεσπάσματος που ξεκίνησε αλλού στη Γουχάν σχεδόν έναν ολόκληρο μήνα νωρίτερα», δήλωσε στο CNN.
Ο Έντραϊτ επίσης δεν είναι έτοιμος να αποκλείσει τη θεωρία των δύο κινέζων ερευνητών, ότι ο ιός μπορεί να έχει «διαρρεύσει» από ένα από τα δύο εργαστήρια κοντά στην αγορά της Γουχάν, αν και ένας από τους συγγραφείς δήλωσε στη «Wall Street Journal» ότι απέσυρε τη μελέτη του επειδή «δεν υποστηρίχθηκε από άμεσες αποδείξεις».
Αν και ο Έντραϊτ λέει ότι δεν πιστεύει ότι η ακολουθία του γονιδιώματος του ιού παρουσιάζει «υπογραφές ανθρώπινης χειραγώγησης», θεωρεί ότι υπάρχει κίνδυνος να έχει μολυνθεί τυχαία ένας εργαζόμενος στο εργαστήριο. Ωστόσο, ένα από τα εργαστήρια που αναφέρθηκαν στο έγγραφο, το ινστιτούτο ιολογίας της Γουχάν, εξέδωσε μια δήλωση στις 19 Φεβρουαρίου που απέρριψε έντονα οποιαδήποτε πρόταση ότι ο ιός προέρχεται από το εργαστήριό του
Αξιωματούχοι της κινεζικής κυβέρνησης λένε ότι η πηγή του ιού παραμένει άγνωστη και ότι οι άλλοι θα πρέπει να σταματήσουν να «κηλιδώνουν» τη χώρα. «Στην πραγματικότητα, η πηγή του Covid-19 είναι επιστημονικό θέμα», δήλωσε ο Luo Zhaohui, υφυπουργός εξωτερικών, στα τέλη Μαρτίου.
