Το 2025 οδεύει να γίνει η δεύτερη πιο ζεστή χρονιά που καταγράφτηκε ποτέ στην ιστορία του πλανήτη, σύμφωνα με δεδομένα τα οποία δίνει σήμερα στη δημοσιότητα το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.
Ο φετινός Νοέμβριος καταγράφηκε ως ο τρίτος θερμότερος Νοέμβριος όλων των εποχών, γεγονός που επιβεβαιώνει την αδιάκοπη άνοδο των θερμοκρασιών σε πλανητικό επίπεδο.
Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2025 ήταν:
- 0,60°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991–2020
- 1,48°C πάνω από την προβιομηχανική περίοδο (1850–1900)
Πρόκειται για θερμοκρασιακό επίπεδο σχεδόν ταυτόσημο με το 2023, ενώ τα δεδομένα του Δεκεμβρίου ενδέχεται να «σφραγίσουν» το 2025 ως μία από τις θερμότερες χρονιές καταγεγραμμένες μέχρι σήμερα, μετά το 2024 που ήδη θεωρείται σημείο – ορόσημο.
Ακραία φαινόμενα σε διαρκή έξαρση
Το Copernicus σημειώνει ότι η κλιματική απορρύθμιση αποτυπώθηκε έντονα σε ακραίες καταστροφές:
- τροπικούς κυκλώνες στη νοτιοανατολική Ασία
- εκτεταμένες πλημμύρες
- βαριές ανθρώπινες απώλειες
Τα κλιματικά επεισόδια γίνονται πλέον συχνότερα, εντονότερα και πιο καταστροφικά, με την ανθρώπινη δραστηριότητα (εκπομπές, καύση ορυκτών καυσίμων) να παραμένει ο βασικός επιταχυντής.
Τα στοιχεία του Copernicus δείχνουν ότι ο μέσος όρος θερμοκρασιών 2023–2025 θα ξεπεράσει το συμβολικό όριο του 1,5°C έναντι της προβιομηχανικής περιόδου – όχι περιστασιακά, αλλά σε κλίμακα τριών συνεχόμενων ετών. Η Συμφωνία του Παρισιού στόχευε στην παραμονή κάτω από τους 2°C, με επιθυμητό όριο το +1,5°C. Ωστόσο, όπως παραδέχεται ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, η υπέρβαση του ορίου αυτού «είναι πλέον αναπόφευκτη», με την ελπίδα να παραμείνει προσωρινή.
Μειωμένη διεθνής φιλοδοξία και αυξημένος κλιματικός κίνδυνος
Παρά τη δραματική εικόνα, η πρόσφατη COP30 στη Μπελέμ δεν απέφερε σχέδιο απεξάρτησης από ορυκτά καύσιμα αλλά και συλλογικό χρονοδιάγραμμα επιτάχυνσης πράσινης μετάβασης Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα δεν κατάφερε να οδηγήσει τις πετρελαιοπαραγωγικές και αναδυόμενες οικονομίες σε κοινό πλαίσιο απεμπλοκής από τα ορυκτά καύσιμα, με τις ΗΠΑ να απουσιάζουν πλήρως από την τελική διάσκεψη.
Τον Νοέμβριο, οι μεγαλύτερες αποκλίσεις θερμοκρασίας καταγράφηκαν στον βόρειο Καναδά, κάτω από τον Αρκτικό Ωκεανό και στην Ανταρκτική. Οι περιοχές αυτές λειτουργούν ως κρίσιμοι «ρυθμιστές» του παγκόσμιου κλίματος, γεγονός που κάνει τις θερμικές ανωμαλίες ακόμη πιο ανησυχητικές. Η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί ξεκάθαρα: η επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής εξαρτάται αποκλειστικά από την άμεση και βαθιά μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, πριν τα κλιματικά ορόσημα μετατραπούν από ανησυχητικά, σε μη αναστρέψιμα.
