Μια εικόνα που κόβει την ανάσα από την επιφάνεια του ήλιου έδωσε στη δημοσιότητα το μεγαλύτερο ηλιακό τηλεσκόπιο του κόσμου, αποκαλύπτοντας με πρωτοφανή λεπτομέρεια τη «ζωντανή» και πολύπλοκη επιφάνειά του.
Η λήψη, που πραγματοποιήθηκε από το ηλιακό τηλεσκόπιο Daniel K. Inouye στη Χαβάη, παρουσιάζει σκοτεινές ηλιακές κηλίδες τεραστίων διαστάσεων –στο μέγεθος ηπείρου– στο κέντρο της εσωτερικής ατμόσφαιρας του ήλιου, σε ανάλυση 10 χιλιομέτρων ανά pixel.
Σύμφωνα με το CNN, η εικόνα αποτελεί την πρώτη που καταγράφηκε με τη χρήση του νέου οργάνου Visible Tunable Filter (VTF), το οποίο σχεδιάστηκε από το Ινστιτούτο Ηλιακής Φυσικής στη Γερμανία. Το VTF επιτρέπει εξαιρετικά ακριβείς παρατηρήσεις, προσφέροντας στους επιστήμονες τη δυνατότητα να δουν τον ήλιο όπως ποτέ ξανά.
Don’t miss the @CNN science feature of the @NSF Daniel K. Inouye Solar Telescope’s new VTF instrument and its stunning first light image! Also featuring NSO Instrument Systems Scientist Friedrich Woeger and Sr. Optical Engineer Stacey Sueoka ☀️📸https://t.co/VLRRNbgGol
— National Solar Observatory (@NatSolarObs) April 30, 2025
Στο επίκεντρο της παρατήρησης: σκοτεινές κηλίδες και μαγνητικές εκρήξεις
Οι ηλιακές κηλίδες που καταγράφηκαν στην εικόνα είναι περιοχές έντονης μαγνητικής δραστηριότητας. Σε αυτές συχνά εκδηλώνονται ηλιακές εκλάμψεις και στεμματικές εκπομπές μάζας (CME) – τεράστια σύννεφα ιονισμένου αερίου και μαγνητικών πεδίων που εκρήγνυνται από την εξωτερική ατμόσφαιρα του ήλιου.
Όπως εξήγησε ο Φρίντριχ Γούεγκερ, επιστήμονας του προγράμματος Inouye, τέτοιες εικόνες υψηλής ανάλυσης αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για την κατανόηση και πρόβλεψη του ηλιακού καιρού, που μπορεί να επηρεάσει άμεσα κρίσιμες υποδομές στη Γη, όπως τα δίκτυα ενέργειας και τηλεπικοινωνιών.
Όπως μια βραστή σούπα
Ο ερευνητής Μαρκ Μις από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο –αν και δεν συμμετείχε στο εγχείρημα– παρομοίασε τη συμπεριφορά της επιφάνειας του ήλιου με μια βραστή σούπα: η θερμότητα ανεβαίνει από τον πυρήνα προς την επιφάνεια μέσω δυναμικών ρευμάτων πλάσματος, δημιουργώντας αυτό το εντυπωσιακό φαινόμενο.
Η εικόνα τραβήχτηκε στις αρχές Δεκεμβρίου και φέρνει την επιστήμη ένα βήμα πιο κοντά στην αποκρυπτογράφηση της αστρικής δραστηριότητας του ήλιου – μια δραστηριότητα που επηρεάζει κάθε μορφή ζωής και τεχνολογίας στον πλανήτη μας.
