Στο προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε στο εκλογικό σύστημα της Γερμανίας, στους κανόνες δηλαδή με τους οποίους παίζεται το παιχνίδι των εκλογών.
Στο σημερινό θα αναφερθούμε στα κύρια κόμματα και τις θέσεις τους, δηλαδή στο ποιοι είναι οι βασικοί παίκτες και πως τοποθετούνται στο παιχνίδι.
- CDU/CSU:
Το CSU δημιουργήθηκε το 1945, αμέσως μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Ενώ όλα τα τοπικά συντηρητικά κόμματα της Δυτικής Γερμανίας ενώνονταν για να δημιουργήσουν το CDU (1950), το CSU διατήρησε την ανεξαρτησία του. Υπάρχει συμφωνία μεταξύ των δύο κομμάτων της ένωσης και έτσι το CSU έχει υποψηφίους μόνο στη Βαυαρία ενώ το CDU σε όλη την υπόλοιπη χώρα πλην της Βαυαρίας. Η δημιουργία και των δυο βασίστηκε στη Χριστιανική Δημοκρατία και το συντηρητισμό. Είναι ο κεντροδεξιός πυλώνας της Γερμανικής πολιτικής σκηνής.
Στην εποχή Μέρκελ το CDU έχει απομακρυνθεί από τις παραδοσιακές αξίες του κόμματος και έχει μετατοπιστεί προς το λεγόμενο κέντρο. Υποστηρίζουν τη δημοσιονομική σταθερότητα αλλά από την άλλη δεν είναι εχθρικοί απέναντι στο κράτος, όπως συντηρητικά κόμματα σε άλλες χώρες. Είναι φιλικό προς την αγορά και προωθεί ατζέντα για περισσότερη ασφάλεια.
Πολλά μέλη του CDU είναι ενάντια στο γάμο ομοφυλοφίλων όμως η Μέρκελ έχει ανοίξει την πόρτα για τη νομιμοποίηση τους. Ο νέος ηγέτης του κόμματος (Λάσετ) έχει δηλώσει πως θα συνεχίσει την πολιτική της Μέρκελ (με μια δόση από Μακρόν όπως έχει πει). Στην πραγματικότητα τα 1001 μέλη του κόμματος που ψήφισαν για νέο αρχηγό πήγαν ενάντια στη βάση (στήριζε τον πιο δεξιό υποψήφιο) και αποφάσισαν πως το κόμμα θα συνεχίσει στον ίδιο δρόμο.
- CSU:
Το CSU είναι πιο συντηρητικό κόμμα από το CDU. Έτσι, η στροφή του CDU προς το κέντρο έχει βοηθήσει το CSU να ηγεμονεύσει στις πιο συντηρητικές θέσεις (κυρίως σε θέματα θρησκείας και επιβολής του νόμου). Επίσης το CSU είναι πιο κοινωνικό (λαϊκό) κόμμα από το CDU. Σε θέματα μετανάστευσης είναι πιο σκληρό καθώς υποστηρίζει την γρήγορη απέλαση όσων δε δικαιούνται άσυλο.
- SPD:
Το παλαιότερο ύπαρχων κόμμα της Γερμανίας (ίδρυση 1863) και ένα από τα πρώτα κόμματα στον κόσμο που επηρεάστηκαν από το μαρξισμό. Τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα ήταν το μεγαλύτερο μαρξιστικό κόμμα στην Ευρώπη. Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο «έσπασε» στο επαναστατικό κομμάτι (που δημιούργησε το κομμουνιστικό κόμμα) και σε αυτό των κοινωνικών μεταρρυθμιστών. Μετά το τέλος του πολέμου στη Δυτική Γερμανία επανατοποθετήθηκε (μακριά από το μαρξισμό) και έγινε ο πυλώνας της κεντροαριστεράς.
Το κύριο μέλημα του SPD ήταν πάντα η κοινωνική πολιτική. Παρόλα αυτά, αναγνωρίζει ότι η οικονομική ανάπτυξη χρειάζεται κλίμα φιλικό προς τις επενδύσεις. ο Σρέντερ έφερε την «ατζέντα 2010» το 2003 όταν η ανεργία ήταν στο 11%. Ήταν ένα πακέτο μέτρων που πήγαινε κοντά στην κοινωνική ατζέντα του κόμματος. Η ανεργία μειώθηκε σχεδόν στο μισό αλλά το SPD έχασε τη στήριξη ψηφοφόρων. Σε θέματα εξωτερικής πολιτικής το SPD είναι σταθερό υπέρ της ΕΕ.
- Πράσινοι:
Δημιουργήθηκε το 1993 με συνένωση των πράσινων της Δ. Γερμανίας και του Allance 90 της Α. Γερμανίας (Ουσιαστικά ήταν μια συνένωση κινημάτων διαμαρτυρίας των 80s). Πολλοί χωρίζουν το κόμμα ανάμεσα στους ρεαλιστές (που δέχονται να συμβιβαστούν σε κάποια θέματα για να προχωρήσουν την ατζέντα τους στην κυβέρνηση) και αυτούς που δεν παρεκκλίνουν από τις ρίζες του.
Μέσα στα χρόνια, και με την επικράτηση των ρεαλιστών στο κόμμα, οι Πράσινοι έχουν «ρίξει τα τείχη» με τα αλλά κόμματα (πλην του AfD) και έχουν συμμετάσχει σε διαφορετικούς συνδυασμούς σε τοπικές κυβερνήσεις. Το κεντρικό τους θέμα είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Έτσι πιέζουν για πιο γρήγορη στροφή στην πράσινη οικονομία.
Σε θέματα εξωτερικής πολιτικής είναι υπέρ της ΕΕ και επίσης η ηγεσία του κόμματος (σε αντίθεση με αρκετά στελέχη) είναι υπέρ του ΝΑΤΟ. Επίσης, σημαντικό, οι Πράσινοι είναι πιο κριτικοί στις σχέσεις με Ρωσία και Κίνα. Παράδειγμα η αντίθεση τους στο Nord Stream 2. Σε θέματα οικονομίας, είναι σταθεροί στο μεγάλο κράτος και περισσότερες δαπάνες. Τέλος, όσον αφορά την κοινωνική πολιτική, είναι πιο ευνοϊκοί απέναντι σε μετανάστες και υπέρ της ισότητας των φύλων.
- Die Linke:
Είναι το αριστερό κόμμα της Γερμανίας. Αν και ιδρύθηκε μόλις το 2007 η ιστορία του πάει αρκετά πίσω στο χρόνο αφού είναι «εγγόνι» του SED που κυβέρνησε την Ανατολική Γερμανία μέχρι την ένωση. Μετά την πτώση του τοίχους το SED άλλαξε όνομα σε PDS. Η συμμαχία με το WASG (ένα κόμμα που δημιουργήθηκε από δυσαρεστημένους σοσιαλιστές δημοκράτες και συνδικαλιστές το 2005). Το κόμμα έχει από τη μια τους «ακραίους» που είναι υπέρ του τέλους του καπιταλισμού αλλά και πιο μετριοπαθή στελέχη που θεωρούν πως ο σκοπός της αριστεράς είναι να σταματήσει την «επέλαση του νεοφιλελευθερισμού» μέσω κανόνων αγοράς και του κοινωνικού κράτους (κατώτατος μισθός, φόρος για πλούσιους, συντάξεις κλπ).
Είναι σαφώς υπέρ της μετανάστευσης.
- FDP:
Το κόμμα φιλελευθέρων της Γερμανίας. Ιδρύθηκε το 1948 από τη συνένωση φιλελεύθερων κομμάτων που υπήρχαν πριν το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενώ δεν έχει ηγηθεί ποτέ σχηματισμού κυβέρνησης ήταν για δεκαετίες το κόμμα kingmaker (που αποφασίζει με ποιον θα κάνει κυβέρνηση – CDU ή SPD). Πιστεύουν στην ελεύθερη οικονομία και επιζητούν λιγότερους φόρους. Επίσης, στοχεύουν στην ανάπτυξη της ψηφιακής υποδομής της χώρας και στην επένδυση σε σχολεία. Υποστηρίζουν τη διπλή υπηκοότητα (CDU/CSU θέλουν οι τρίτης γενιάς μετανάστες να επιλέγουν μία υπηκοότητα). Τέλος, υποστηρίζουν την άμεση απέλαση όσων δε δικαιούνται άσυλο.
- AfD:
Με μόνο 8 χρόνια ιστορίας είναι το νεότερο από τα κυρία κόμματα στη Γερμανία. Ιδρύθηκε ως ευρωσκεπτικιστικό κόμμα λίγους μήνες πριν τις εκλογές του 2013. Η δημιουργία του βασίστηκε στην αντίθεση του στα προγράμματα διάσωσης της Ελλάδος. Αρχικά ήταν ένα κόμμα διαμαρτυρίας προς το ενωμένο νόμισμα από ακαδημαϊκούς και πρώην μέλη του CDU. Μετά την αλλαγή ηγεσίας το 2015 ακολούθησε μια πιο σκληρή πολιτική σε θέματα μετανάστευσης και Ισλάμ. Μετά από εσωτερικές διαμάχες και τη «διάσπαση» του 2017 βρίσκεται στα ίδια ποσοστά δίχως όμως να δείχνει (έως τώρα) πως μπορεί να ανεβεί.
Δεν επιθυμεί τους μετανάστες, ειδικά από τον Αραβικό κόσμο, και γενικώς κρατάει πολύ αυστηρές/σκληρές θέσεις στο μεταναστευτικό ζήτημα. Χαρακτηριστικό το ότι έχει ακουστεί το «negative immigration» ως στόχος.
Πιστεύει πως η Γερμανία ισλαμοποιείται και προσπαθεί να δείξει πως είναι ο υπερασπιστής των παραδοσιακών Χριστιανικών αξιών. Γενικά το κόμμα θεωρείται πως έχει κι αυτό δυο τάσεις, τους ακραίους και τους μετριοπαθείς. Σε αντίθεση με τους Πράσινους στο AfD αυτοί που δείχνουν να κερδίζουν «χώρο» είναι οι ακραίοι.
