Προθεσμίες, νέοι δασμοί, αντίμετρα και ασταμάτητες διαπραγματεύσεις συνθέτουν το ζήτημα των δασμών, το οποίο όσο περνάει ο καιρός περιπλέκεται αντί να λύνεται.
Ο Όλαφ Γκιλ, εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν για θέματα εμπορίου, δήλωσε σήμερα ότι η ΕΕ είναι έτοιμη για μια συμφωνία, το μόνο που απομένει είναι να συμφωνήσει και η αμερικανική πλευρά.
«Προτεραιότητά μας είναι να επιτύχουμε συμφωνία επί της αρχής με τις ΗΠΑ. Παραμένουμε έτοιμοι να το κάνουμε αυτό και περιμένουμε κάποια ένδειξη από τους Αμερικανούς ομολόγους μας ότι είναι έτοιμοι να κάνουν το ίδιο», τόνισε.
Οι εξελίξεις αναμένονται, εκτός απροόπτου, μέσα στις επόμενες τρεις ημέρες, ενώ κορυφαίος Ευρωπαίος αξιωματούχος, κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων για το επικείμενο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων με αποκλειστικό αντικείμενο τους δασμούς, δήλωσε ότι «ο Αμερικανός πρόεδρος είναι απρόβλεπτος και κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την έκβαση της εμπορικής συμφωνίας».
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τα αντίμετρα της ΕΕ
Οι συνεχείς αλλαγές στις καταληκτικές ημερομηνίες αλλά και στα μεγέθη των δασμών φαίνεται πως έχουν δημιουργήσει μια πολυπλοκότητα γύρω από τις συζητήσεις για τους κλάδους που θα πληγούν ή θα εξαιρεθούν, τη στιγμή μάλιστα που μετρά αντίστροφα ο χρόνος για την επιβολή των αντίμετρων της ΕΕ στους αμερικανικούς δασμούς.
Η αναστολή του πρώτου καταλόγου των αντιμέτρων της ΕΕ, δηλαδή της απάντησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους δασμούς που έχουν ήδη επιβληθεί από τις ΗΠΑ, πρόκειται να λήξει τα μεσάνυχτα της Δευτέρας.
«Θα παρατείνουμε την αναστολή αν χρειαστεί, ενώ θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε καλά αποτελέσματα στις συνομιλίες μας με τις ΗΠΑ», ήταν η απάντηση της Κομισιόν, η οποία φαίνεται να μην επικεντρώνεται αποκλειστικά σε αυτό. «Εάν ληφθεί πολιτική απόφαση για την παράταση της αναστολής, τότε θα την παρατείνουμε. Δεν υπάρχει καμία δυσκολία να το κάνουμε αυτό», δήλωσε σήμερα ο κ. Γκιλ.
Η ΕΕ επικεντρώνεται ξεκάθαρα σε μια συμφωνία με τις ΗΠΑ για τη μη επέκταση των δασμών. Ο χρόνος φαίνεται πως κυλάει αντίστροφα, με τον Όλαφ Γκιλ να δηλώνει με νόημα στην έναρξη της συνέντευξης: «Ας δούμε τι θα συμβεί όταν οι φίλοι μας στην Ουάσιγκτον ξυπνήσουν σε λίγες ώρες από τώρα». Για παράδειγμα την Τρίτη ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως τα φαρμακευτικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ μπορεί να αντιμετωπίσουν δασμούς 200%, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ποιες χώρες της ΕΕ θα πληγούν περισσότερο
Το ένα πέμπτο των εξαγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατευθύνεται προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι δασμοί στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας πλήττουν κυρίως τη γερμανική οικονομία, αλλά ενδεχόμενοι δασμοί στον φαρμακευτικό κλάδο θα μπορούσαν να κοστίσουν ακριβά στην Ιρλανδία.
Γενικά, η Γερμανία και η Ιρλανδία ξεχωρίζουν ως οι δύο πιο εκτεθειμένες οικονομίες της ΕΕ σε απειλές από αυξημένους αμερικανικούς δασμούς, την ώρα που οι Βρυξέλλες προσπαθούν να καταλήξουν σε εμπορική συμφωνία με την Ουάσιγκτον.
Όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επέβαλε νέο δασμό 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων και ανταλλακτικών τον Απρίλιο, η Γερμανία θεωρήθηκε ως η χώρα της ΕΕ με τις μεγαλύτερες απώλειες. Σύμφωνα με την εκτίμηση του think tank Bruegel, οι δασμοί θα μπορούσαν να κοστίσουν στη Γερμανία το 0,4% του ΑΕΠ της μακροπρόθεσμα.
Καθώς αναμένεται το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για μια νέα συμφωνία μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, νέες πληροφορίες αναδεικνύουν ότι η Ιρλανδία, η Δανία, το Βέλγιο και άλλες χώρες θα μπορούσαν επίσης να βρεθούν σε δυσχερή θέση, ιδιαίτερα εάν οι ΗΠΑ στραφούν στον φαρμακευτικό τομέα.
Η συνολική επίπτωση στην ευρωπαϊκή οικονομία θα εξαρτηθεί από το ύψος των δασμών που θα αποφασίσουν οι ΗΠΑ και από την απάντηση της ΕΕ, αλλά το πλήγμα δεν θα είναι ισομερώς κατανεμημένο.
Σύμφωνα με το Bruegel, η οικονομία της ΕΕ αντιμετωπίζει σημαντικές αλλά διαχειρίσιμες μακροοικονομικές συνέπειες. Σε έκθεση του Απριλίου, το think tank εκτίμησε ότι, ανάλογα με τα σενάρια, η ζημιά μπορεί να φτάσει στο 0,3% του ΑΕΠ της ΕΕ. Συγκριτικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ανάπτυξη 1,1% το 2025.
Το 2024, οι ΗΠΑ ήταν ο μεγαλύτερος εξαγωγικός εταίρος της ΕΕ, απορροφώντας το 20,6% των εξαγωγών εκτός ΕΕ. Τα φαρμακευτικά προϊόντα αποτελούν το 15% αυτών των εξαγωγών, ακολουθούμενα από τα αυτοκίνητα. Καθώς ακόμα δεν υπάρχει σαφήνεια για τους πιθανούς δασμούς στα φαρμακευτικά, ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας παραμένει ο πιο εκτεθειμένος. Η βιομηχανία αυτή έχει ήδη επιβαρυνθεί με δασμό 25% από τον Απρίλιο.
Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Rory Fennessy της Oxford Economics, στο Euronews, οι δασμοί μπορούν να μειώσουν τον συνολικό όγκο εμπορίου της ΕΕ κατά 8% μέσα στην επόμενη πενταετία. Οι χώρες με τις υψηλότερες εξαγωγές αγαθών προς τις ΗΠΑ –και συνεπώς μεγαλύτερο κίνδυνο– είναι η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Γαλλία και την Ολλανδία.
Η Γερμανία εξαρτάται έντονα από τις εξαγωγές, κυρίως στον τομέα των αυτοκινήτων, με το 22,7% των συνολικών εξαγωγών της να κατευθύνεται στις ΗΠΑ. Ο Andrew Hunter της Moody’s προειδοποιεί ότι η ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας θα επιβραδυνθεί σημαντικά, ενώ προσθέτει ότι και μικρότερες οικονομίες, όπως η Αυστρία και άλλες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, που είναι ενσωματωμένες στις γερμανικές αλυσίδες παραγωγής, θα πληγούν εξίσου.
Για τη Γαλλία, το αρνητικό αντίκτυπο εκτιμάται στο 0,25% του ΑΕΠ, ενώ ακόμη και χώρες με μικρότερη άμεση έκθεση, όπως η Ισπανία, θα επηρεαστούν λόγω της γενικευμένης αβεβαιότητας και της εξασθένησης του παγκόσμιου κλίματος.
Μακροπρόθεσμα, η Ιρλανδία είναι η πιο ευάλωτη χώρα της ΕΕ. Πάνω από το 53% των εξαγωγών αγαθών της κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ. Αν τελικά επιβληθούν δασμοί στον φαρμακευτικό κλάδο, ο κίνδυνος για την ιρλανδική οικονομία είναι ιδιαίτερα υψηλός. Ο Mathieu Savary της BCA Research επισημαίνει ότι οι εξαγωγές της Ιρλανδίας στις ΗΠΑ αντιστοιχούν στο 18% του ΑΕΠ της χώρας και τα φαρμακευτικά προϊόντα αποτελούν σχεδόν το 55% των συνολικών εξαγωγών της. Η BCA εκτιμά ότι η ανάπτυξη της χώρας μπορεί να μειωθεί κατά 4% έως 5%.
Το Bruegel υπολογίζει ότι η Ιρλανδία θα έχει σωρευτική απώλεια ΑΕΠ 3% έως το 2028, ενώ είναι και η πιο ευάλωτη χώρα όσον αφορά την απώλεια θέσεων εργασίας εξαιτίας των δασμών. Η Ιταλία κατατάσσεται δεύτερη, λόγω της έκθεσής της στην παραγωγή μεταφορικού εξοπλισμού και ένδυσης, καθώς και στον φαρμακευτικό τομέα.
