Οκτώ χώρες της Ε.Ε. σχηματίζουν «συμμαχία προθύμων» για την αντιμετώπιση κρίσεων – Έκκληση για συντονισμένη δράση σε επίπεδο Ένωσης.
Οκτώ κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εγκαινίασαν την Πέμπτη μια «συμμαχία των πρόθυμων» για την ετοιμότητα αντιμετώπισης κρίσεων, καλώντας σε «επείγουσα, συντονισμένη ευρωπαϊκή δράση» προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της Ένωσης απέναντι σε φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές.
Η αντιμετώπιση κρίσεων αποτελεί εθνική αρμοδιότητα εντός της Ε.Ε., ωστόσο η νέα συμμαχία – που αποτελείται από το Βέλγιο, την Εσθονία, τη Φινλανδία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία – ανέφερε σε κοινή της δήλωση ότι απαιτούνται «συντονισμένες προσπάθειες από τα κράτη-μέλη και τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε.», καθώς «οι κρίσεις έχουν καταστεί ολοένα και πιο διασυνοριακές, διατομεακές και περίπλοκες».
Ο υπουργός Πολιτικής Άμυνας της Σουηδίας, Carl-Oskar Bohlin, δήλωσε στο Euronews:
«Η Ρωσία επιδίδεται σε αποσταθεροποιητικές ενέργειες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν όλα τα κράτη-μέλη. Βλέπουμε ότι αυτή η ικανότητα θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξηθεί εάν η Ρωσία δεν εμπλέκεται πλέον στην Ουκρανία – εφόσον επιτευχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό όλα τα κράτη-μέλη να εργαστούν για την πολιτική προστασία και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας».
«Χρειαζόμαστε μια κοινωνία που δεν αξίζει να επιτεθεί κανείς»
Ο Σουηδός υπουργός τόνισε επίσης:
«Για να διαθέτουμε αξιόπιστη στρατιωτική ικανότητα, χρειάζεται και αξιόπιστη εσωτερική ετοιμότητα για κρίσεις. Πρέπει να δείξουμε ότι δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ. Αν ένας αντίπαλος εξαπολύσει άδικη επίθεση, πρέπει να καταστεί σαφές ότι είμαστε ανθεκτικοί και ότι η κοινωνία μας δεν αξίζει να γίνει στόχος».
Η νέα συμμαχία των οκτώ επισημαίνει ότι η Ε.Ε. χρειάζεται να ενισχύσει την ετοιμότητα και την ανθεκτικότητά της απέναντι σε στρατιωτικές, υβριδικές, τρομοκρατικές και εγκληματικές απειλές, καθώς και σε παρεμβάσεις και χειραγώγηση από ξένες δυνάμεις, αλλά και σε διαταραχές από φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές.
Κοινή Ατζέντα και πρόταση της Κομισιόν
Οι υπουργοί που συμμετείχαν στη συνάντηση συμφώνησαν να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν μια Κοινή Ατζέντα Συμμαχίας, βασισμένη στη Στρατηγική για την Ένωση Ετοιμότητας (Preparedness Union Strategy) που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από δύο μήνες.
Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι υπάρχει ανάγκη εναρμόνισης μεταξύ των 27 κρατών-μελών, καθώς τα επίπεδα ετοιμότητας διαφέρουν σημαντικά, κυρίως λόγω διαφορετικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών και απειλών.
Το σχέδιο της Κομισιόν περιλαμβάνει:
Αύξηση των στρατηγικών αποθεμάτων βασικού εξοπλισμού και προμηθειών (όπως ιατρικά αντίμετρα, κρίσιμες πρώτες ύλες, ενεργειακός εξοπλισμός)
Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών αρχών
Η πιο χαρακτηριστική πρόταση της Επιτροπής ήταν η δημιουργία κιτ επιβίωσης 72 ωρών για κάθε πολίτη της Ε.Ε.. Το κιτ αυτό, σύμφωνα με την επίτροπο Hadja Lahbib, θα πρέπει να περιλαμβάνει:
τρόφιμα και νερό
φάρμακα και ιατρικές συνταγές
φορητό ραδιόφωνο, φακό, ανταλλακτικές μπαταρίες και φορτιστές
μετρητά και αντίγραφα σημαντικών εγγράφων
εφεδρικά κλειδιά, ζεστά ρούχα και βασικά εργαλεία (όπως πολυεργαλεία)
Η πρωτοβουλία αυτή επικρίθηκε από ορισμένους ως υπερβολική και κινδυνολογική, ωστόσο ένα παρατεταμένο πανεθνικό μπλακ άουτ στην Ισπανία τον περασμένο μήνα ήρθε να τη δικαιώσει εν μέρει, όπως σχολιάζει το Euronews.
«Η ανθεκτικότητα δεν σταματά στα σύνορα»
Ο υπουργός Δικαιοσύνης και Ασφάλειας των Κάτω Χωρών, David van Weel, σχολίασε:
«Στην Ολλανδία εργαζόμαστε ήδη σκληρά για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, αλλά είναι σημαντικό να μην περιοριζόμαστε στα εθνικά σύνορα. Επιπλέον, μπορούμε να μάθουμε πολλά από άλλες χώρες που βρίσκονται πιο μπροστά, όπως η Σουηδία, η Δανία και τα κράτη της Βαλτικής».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ανθεκτική Ευρωπαϊκή Ένωση μας κάνει όλους πιο δυνατούς και εξασφαλίζει ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει διαταραχές της κοινωνικής συνοχής από διαφορετικούς τύπους κρίσεων.
«Δεν είναι μόνο θέμα κιτ επιβίωσης για τους πολίτες, αλλά και θέμα επιδιόρθωσης κρίσιμων υποδομών, όπως το ηλεκτρικό δίκτυο. Μπορούμε να σκεφτούμε ακόμα και πολίτες εκπαιδευμένους στην πολιτική προστασία, που να μπορούν να ξαναλειτουργήσουν καταστραμμένα σημεία του δικτύου, να σβήσουν φωτιές ή να δώσουν πρώτες βοήθειες σε κατάσταση κρίσης».
Διεύρυνση της πρωτοβουλίας
Η ομάδα των «πρόθυμων» χωρών σκοπεύει να συναντιέται δύο φορές τον χρόνο, με την επόμενη συνάντηση να έχει προγραμματιστεί στη Σουηδία. Σύμφωνα με το Euronews, Πολωνία και Γερμανία έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να ενταχθούν στη συμμαχία.
Πηγή: Euronews