Η σοκολάτα Ντουμπάι προκάλεσε μια παγκόσμια κρίση εφοδιασμού φυστικιών, και στέλνοντας τις τιμές του στα ύψη.
Η ραγδαία άνοδος της σοκολάτας Ντουμπάι έχει προκαλέσει παγκόσμια κρίση στην προσφορά φιστικιών, επιδεινώνοντας τη διεθνή έλλειψη του πράσινου ξηρού καρπού και εκτοξεύοντας τις τιμές του στα ύψη.
Οι σοκολάτες – ένας συνδυασμός κρέμας φιστικιού, τριμμένης ζύμης καταΐφι και σοκολάτας γάλακτος – γνώρισαν μέτρια επιτυχία όταν κυκλοφόρησαν το 2021 από τη boutique σοκολατοποιία FIX στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Όλα όμως άλλαξαν όταν ένα βίντεο στο TikTok τις έκανε viral.
Το κλιπ, που ανέβηκε τον Δεκέμβριο του 2023, συγκέντρωσε πάνω από 120 εκατομμύρια προβολές και πυροδότησε παγκόσμια υστερία γύρω από τη σοκολάτα με φιστίκι, προκαλώντας ελλείψεις και φρενίτιδα.
Ως αποτέλεσμα, η τιμή των φιστικιών αυξήθηκε από 7,65 δολάρια ανά λίβρα (περίπου 15,68 ευρώ ανά κιλό) πέρυσι, σε περίπου 10,30 δολάρια σήμερα (περίπου 21,35 ευρώ/κιλό), σύμφωνα με τον Giles Hacking της εταιρείας εμπορίας ξηρών καρπών CG Hacking. «Ο κόσμος του φιστικιού είναι ουσιαστικά εξαντλημένος αυτή τη στιγμή», δήλωσε.
Η σοκολάτα δεν είναι οικονομική. Η σοκολάτα Ντουμπάι της Lindt πωλείται στο Ηνωμένο Βασίλειο προς 10 λίρες για 145 γραμμάρια (περίπου 11,50 ευρώ) – υπερδιπλάσια τιμή από άλλες σοκολάτες.
Ωστόσο, η ζήτηση είναι τόσο υψηλή που κάποια καταστήματα περιορίζουν τον αριθμό των τεμαχίων ανά πελάτη. Παράλληλα, η Lindt και το βρετανικό σούπερ μάρκετ Wm Morrison κυκλοφόρησαν πασχαλινά αυγά με κρέμα φιστικιού.
Η προσφορά φιστικιών είχε ήδη περιοριστεί λόγω της απογοητευτικής σοδειάς πέρυσι στις ΗΠΑ – τον μεγαλύτερο εξαγωγέα παγκοσμίως. Η σοδειά ήταν μεν υψηλής ποιότητας, αλλά αυτό σήμαινε λιγότερους φθηνούς, χωρίς κέλυφος πυρήνες που χρησιμοποιούνται κυρίως σε σοκολάτες και άλλες τροφές, εξηγεί ο Hacking.
«Η προσφορά ήταν ήδη περιορισμένη, κι όταν εμφανίστηκε η σοκολάτα Ντουμπάι και [οι σοκολατοποιοί] άρχισαν να αγοράζουν όλους τους διαθέσιμους πυρήνες… ο υπόλοιπος κόσμος έμεινε χωρίς», πρόσθεσε.
Το Ιράν, δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός φιστικιών στον κόσμο, αύξησε τις εξαγωγές προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατά 40% το εξάμηνο έως τον Μάρτιο του 2025, σε σύγκριση με τους προηγούμενους 12 μήνες, σύμφωνα με τα ιρανικά τελωνειακά στοιχεία.
Η έλλειψη σηματοδοτεί μια απότομη στροφή από το 2023, όταν η παγκόσμια προσφορά ξεπερνούσε τη ζήτηση, οδηγώντας σε πτώση των τιμών, σημείωσε ο Behrooz Agah, μέλος του ΔΣ της Ένωσης Φιστικιών του Ιράν.
Αυτή η υπερπροσφορά είχε οδηγήσει στη διάθεση πολλών παραγώγων προϊόντων όπως βούτυρο, λάδι και πάστα φιστικιού – τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως σε τρόφιμα με βάση το φιστίκι. «Αυτό συνέπεσε με την κυκλοφορία της σοκολάτας Dubai, η οποία σταδιακά έγινε viral παγκοσμίως», είπε.
Στην Καλιφόρνια, ορισμένοι αγρότες έχουν αρχίσει να μεταβαίνουν από την καλλιέργεια αμυγδάλων σε φιστίκια τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της πτώσης των τιμών των αμυγδάλων. Ωστόσο, τα νέα δέντρα δεν θα αποδώσουν καρπούς πριν από τη συγκομιδή της επόμενης σεζόν, τον Σεπτέμβριο.
Εν τω μεταξύ, οι σοκολατοποιοί δυσκολεύονται να καλύψουν τη ζήτηση.
«Νιώθεις πως ξεφύτρωσε από το πουθενά, κι όμως τώρα τη βλέπεις σε κάθε κατάστημα», λέει ο Charles Jandreau, γενικός διευθυντής του Prestat Group, που κατέχει πολυτελείς σοκολατοποιίες στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο», σχολίασε, αναφερόμενος και στις δυσκολίες προμήθειας για το καταΐφι – της τεμαχισμένης ζύμης της Μέσης Ανατολής που χρησιμοποιείται στην κρέμα.
Οι τιμές στο κακάο
Οι φίλοι της σοκολάτας είχαν ήδη πληγεί από κρίση στην προσφορά κακάο, που σχεδόν τριπλασίασε τις τιμές το 2024 λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων και ασθενειών που έπληξαν τη σοδειά. Πολλοί παραγωγοί έχουν μειώσει το μέγεθος των μπαρών και τροποποιούν τις συνταγές τους.
Η FIX, που ονόμασε την πρώτη viral σοκολάτα της “Can’t Get Knafeh of It”, εμπνευσμένη από το παραδοσιακό αραβικό γλυκό, δήλωσε ότι ήταν «απίστευτο» να βλέπει πώς ενέπνευσε «ένα σοκολατένιο κίνημα». Παράλληλα, εξέφρασε ανησυχία πως άλλες εταιρείες εκμεταλλεύονται το όνομα και παραπλανούν τους καταναλωτές. Η FIX δεν εξάγει τις σοκολάτες της εκτός ΗΑΕ και τις διαθέτει μόνο για δύο ώρες την ημέρα.
Οι ανταγωνιστές της, ωστόσο, δεν δείχνουν να επηρεάζονται.
«Είμαστε απλώς συγκλονισμένοι από τη ζήτηση για τη σοκολάτα Ντουμπάι», δήλωσε ο Johannes Läderach, CEO της ελβετικής σοκολατοποιίας Läderach. «Τη λανσάραμε πριν από λίγους μήνες και απλώς δεν σταματά – η ζήτηση εκτοξεύεται».
