Μετά από πολύωρες συνομιλίες, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Ουκρανός ομόλογός του Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσαν ότι έχει σημειωθεί «μεγάλη πρόοδος» για μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία.
Κι ενώ τόσο ο Αμερικανός όσο και ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισαν τις συνομιλίες «εξαιρετικές», ο Τραμπ επανέλαβε ότι ένα βασικό σημείο διαφωνίας είναι το εδαφικό ζήτημα. Η Ρωσία έχει ζητήσει στο παρελθόν από την Ουκρανία να παραδώσει περισσότερα εδάφη.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους στο Μαρ-α-Λάγκο, ο Ζελένσκι είπε ότι είχαν καταλήξει σε συμφωνία για το «90%» ενός ειρηνευτικού σχεδίου 20 σημείων, ενώ ο Τραμπ είπε ότι η εγγύηση ασφάλειας για την Ουκρανία είχε ολοκληρωθεί «σε ποσοστό κοντά στο 95%».
Ο Ζελένσκι είπε αργότερα ότι οι ομάδες των ΗΠΑ και της Ουκρανίας θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα για περαιτέρω συνομιλίες σχετικά με ζητήματα που αποσκοπούν στον τερματισμό του σχεδόν τετραετούς πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Είχαμε μια ουσιαστική συζήτηση για όλα τα θέματα και εκτιμούμε ιδιαίτερα την πρόοδο που έχουν σημειώσει οι ομάδες της Ουκρανίας και των ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες», ανέφερε ο Ζελένσκι σε ανακοίνωση στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram.
Η Ρωσία ξεκίνησε μια πλήρη εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και η Μόσχα ελέγχει σήμερα περίπου το 20% του ουκρανικού εδάφους.
Η πρόταση να μετατραπεί η περιοχή του Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία, την οποία ελέγχει σε μεγάλο βαθμό η Ρωσία, σε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη παραμένει «ανεπίλυτη», δήλωσε ο Τραμπ. «Μέρος αυτής της γης έχει καταληφθεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντηση. «Μέρος αυτής της γης είναι ίσως διαθέσιμο, αλλά ενδέχεται να καταληφθεί κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών».
Η Μόσχα ελέγχει επί του παρόντος περίπου το 75% της περιοχής του Ντονέτσκ και περίπου το 99% της γειτονικής Λουγκάνσκ. Οι περιοχές αυτές είναι γνωστές συλλογικά ως Ντονμπάς.
Η Ρωσία θέλει η Ουκρανία να αποσυρθεί από το μικρό τμήμα του εδάφους που εξακολουθεί να ελέγχει στο Ντονμπάς, ενώ το Κίεβο επιμένει ότι η περιοχή θα μπορούσε να γίνει μια ελεύθερη οικονομική ζώνη που θα ελέγχεται από τις ουκρανικές δυνάμεις.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει αλλάξει επανειλημμένα τη θέση του σχετικά με τα χαμένα εδάφη της Ουκρανίας και τον Σεπτέμβριο εξέπληξε τους παρατηρητές υποδηλώνοντας ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να τα ανακτήσει. Αργότερα άλλαξε στάση.
«Αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο ζήτημα», είπε. «Ένα ζήτημα που θα επιλυθεί».
Οι εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία είναι κατά «95% έτοιμες», είπε ο Τραμπ, χωρίς να δεσμευτεί επίσημα για υλικοτεχνική υποστήριξη ή αποστολή στρατευμάτων για την προστασία της Ουκρανίας από μελλοντικές επιθέσεις.
Ο Τραμπ έθεσε το ενδεχόμενο τριμερών συνομιλιών μεταξύ των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Ουκρανίας, λέγοντας ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί «την κατάλληλη στιγμή».
Νωρίτερα, ο Τραμπ είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν. Αν και ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έδωσε πολλές λεπτομέρειες για τη συνομιλία, είπε ότι πιστεύει ότι ο Ρώσος ηγέτης «θέλει την επιτυχία της Ουκρανίας».
Ταυτόχρονα, ο Τραμπ αναγνώρισε ότι η Μόσχα δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για μια εκεχειρία που θα επέτρεπε στην Ουκρανία να διεξάγει δημοψήφισμα. «Κατανοώ αυτή τη θέση», πρόσθεσε.
Ο Ρώσος σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής Γιούρι Ουσάκοφ είπε ότι η τηλεφωνική συνομιλία ξεκίνησε από τον Τραμπ και ότι αυτός και ο Πούτιν συζήτησαν τις τελευταίες προτάσεις της ΕΕ και της Ουκρανίας για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο Ουσάκοφ, πρώην πρέσβης της Ρωσίας στις ΗΠΑ, είπε ότι ο Τραμπ άκουσε την αξιολόγηση του Κρεμλίνου για τις προτάσεις και ότι οι δύο πρόεδροι έκλεισαν τη συνομιλία με την κοινή πεποίθηση ότι η προσωρινή εκεχειρία που πρότειναν η ΕΕ και η Ουκρανία θα παρατείνει τον πόλεμο.
Ο Ζελένσκι πρότεινε οι Ουκρανοί αξιωματούχοι να συναντηθούν στο Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, ενδεχομένως μαζί με Ευρωπαίους ηγέτες, καθώς οι αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και της Ουκρανίας οριστικοποιούν τα σχέδια για περαιτέρω συνομιλίες.
Σε τηλεφωνική συνδιάλεξη με τους Ευρωπαίους συμμάχους μετά τη συνάντηση, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε την «καλή πρόοδο» στις συνομιλίες της Φλόριντα, ενώ τόνισε την ανάγκη η Ουκρανία να λάβει «απόλυτες εγγυήσεις ασφάλειας από την πρώτη μέρα».
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, δήλωσε επίσης ότι οι σύμμαχοι του Κιέβου θα συναντηθούν στο Παρίσι τον επόμενο μήνα για να συζητήσουν τις εγγυήσεις ασφάλειας. «Οι χώρες της συμμαχίας των προθύμων θα συγκεντρωθούμε στο Παρίσι στις αρχές του Ιανουαρίου για να οριστικοποιήσουμε τη συγκεκριμένη συμβολή της καθεμιάς», ανέφερε ο Μακρόν στα γαλλικά και στα αγγλικά μέσω X, μετά τη συνομιλία που είχαν ο ίδιος και άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες με τον Ζελένσκι και τον Τραμπ.
