Μέρα με τη μέρα, η πανδημία του Κορωναϊού, δοκιμάζει τη ζωή μας και τις αντοχές μας ως κοινωνίας. Χτυπά μέσα από τα μέτρα για την ανάσχεση της εξάπλωσής του, στην καρδιά της κοινωνικής συνύπαρξης, στο ευρύ κύτταρο του κοινωνικού ιστού.
Εύλογο ακούγεται το επιχείρημα ότι χωρίς ζωή δε νοείται και κοινωνία. Αυτό βέβαια δε δικαιολογεί τον ανήκεστο τραυματισμό της. Και η ανάγκη για να βαδίσουμε με όρους σταθερότητας σε ξέφωτο είναι καταλυτική. Άλλως θα μπούμε στη λογική των άσκοπων θυσιών. Που θα αυξήσουν με τρόπο γεωμετρικό τη δυσθυμία, τον πανικό και την αντίδραση. Σε ένα κοινωνικό σύνολο που θα είναι ήδη δύσπιστο και κουρασμένο.
Βαριά πληγωμένη είναι ήδη η οικονομία. Σε ορισμένους κλάδους με πρώτους αυτούς των μεταφορών, του τουρισμού και των υπηρεσιών, η προοπτική είναι ζοφερή. Βάλσαμο στις χαίουσες πληγές αποτελούν οι εξαγγελίες σε επίπεδο κυβερνήσεων των κρατών μελών αλλά και Κοινοτικών οργάνων για ενέσεις χρήματος και ρευστότητας.
Και το σπουδαιότερο ίσως όλων, η απόφαση για παραμερισμό των κανόνων δημοσιονομικής σταθερότητας και των απαγορεύσεων σε κρατικές ενισχύσεις. Οι Γάλλοι μίλησαν ακόμα και για εθνικοποίηση εταιρειών. Πολύτιμα εργαλεία όλα αυτά στα χέρια των υπεύθυνων και υπόλογων κυβερνήσεων. Που πρέπει όμως να κινηθούν στοχευμένα.
Αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος του φιάσκο, που και τα ελλείμματα θα εκτοξεύσει και την παραγωγική υποδομή δε θα διαφυλάξει και την οικονομία δε θα διασφαλίσει και συνθήκες χάους στα δημοσιονομικά θα προκαλέσει, ακυρώνοντας για τη χώρα μας τις θυσίες όλης της προηγούμενης δεκαετίας. Μια δραματική εξέλιξη που θα φέρει πάλι στο προσκήνιο τις προοπτικές και τις δυνατότητες της νομισματικής ένωσης και θα ρίξει νερό στο μύλο όσων θα ευαγγελιστούν το πληθωριστικό εθνικό νόμισα, ως ‘εργαλείο ανάπτυξης’.
Υπάρχει όμως και η εφιαλτική προοπτική, την οποία υπαινίχθηκε ο Πρόεδρος Μακρόν. Ο οποίος μόλις προ δύο ημερών, τόνισε την ανάγκη να διατηρηθούν ενεργοί συγκεκριμένοι κλάδοι, που αφορούν την πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση και συσκευασία, καθώς και τη μεταφορά και τη διανομή. Για τον απλούστατο λόγο, πως αν όλα παραλύσουν, ακόμα και σε κατά τα άλλα δικαιολογημένες συνθήκες υγειονομικής ανάγκης, θα υπάρξει ζήτημα με την εφοδιαστική αλυσίδα και την πρόσβαση σε τρόφιμα. Και το σενάριο αυτό θα οδηγούσε σε κοινωνική έκρηξη και εξελίξεις ζόφου.
Δεν μπορεί επίσης να παραγνωριστεί το γεγονός ότι έχουν καταγραφεί και ενδεχομένως όσο περνά ο καιρός να γίνονται εντονότερες, δυσχέρειες στη γραμμή παραγωγής και εφοδιασμού σε συγκεκριμένα είδη. Είναι ένα καμπανάκι, που πρέπει να προσανατολίσει τις ρυθμιστικές αρχές, πέρα από την απαραίτητη αλλά διόλου δεδομένη κοινωνική αφύπνιση και επαγγελματική υπευθυνότητα, ως προς τις πηγές εφοδιασμού και τα στάδια μεταποίησης και συναρμολόγησης.
Κι όλα αυτά για να πάψουν οι κατά τόπους κοινωνίες να είναι έρμαια των όσων γίνονται στην Κίνα ή σε άλλες ‘θελκτικές βάσεις’ προμηθειών και παραγωγής. Σε περιόδους κρίσης αποδεικνύεται ότι το μοντέλο αυτό χωλαίνει και δοκιμάζεται ακόμα και στο πλαίσιο της ίδιας της Ενιαίας Αγοράς, όπου πολύ πρόσφατα είδαμε κινήσεις από πλευράς Γάλλων και Γερμανών για απαγόρευση εξαγωγών, προκειμένου να καλύψουν φερόμενες δικές τους ανάγκες και να έχουν σχετικά αποθέματα.
Στο πλαίσιο αυτό και στο μέτρο που υπάρχουν ενδεχόμενες εναλλακτικές πηγές προμήθειας, με αρχικά ακριβότερο ωστόσο κόστος, θα ήταν χρήσιμο να αξιολογηθεί η δυνατότητα επιβολής δασμών. Με τον τρόπο αυτό η εγχώρια παραγωγή διασφαλίζεται και υπάρχει η εγγύηση ότι θα είναι πάντα παρούσα, ακόμα και στις περιόδους κρίσης.
Από την άλλη κατοχυρώνεται ένα σημαντικό τμήμα της ραχοκοκαλιάς της Εθνικής Οικονομίας. Οι ‘ακριβές δηλαδή λύσεις’ σε μέσο χρόνο ή και άμεσα είναι ουσιαστικά ‘φτηνότερες’ και σίγουρα αποδοτικότερες. Οι ρυθμίσεις δε θα αφορούν τα Κράτη Μέλη της Ένωσης και είναι ευκαιρία να προωθηθούν στο πλαίσιο μιας γενικότερης συζήτησης για την προοπτική του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Έχουν αποτελέσει εξάλλου το βασικό επιχείρημα του Προέδρου Τραμπ στην επιβολή δασμών για προιόντα χάλυβα και σιδήρου και προκειμένου να διασφαλίσει όπως είπε τη λειτουργία των αντίστοιχων τομέων της Αμερικανικής Βιομηχανίας, με τη βεβαιότητα ότι θα είναι παρόντες σε περιόδους κρίσεων. Το σενάριο αυτό δεν απέχει από την Ευρωπαική μας πραγματικότητα.
Η κρίση απαιτεί αγώνα και επιμονή για τη διαχείρισή της. Αλλά και επιβάλει μελέτη και ανάλυση για την αποτροπή της επόμενης.
