Ειδική αναφορά έκανε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στην τελετή απονομής του Ευρωπαϊκού Βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» στη Θεσσαλονίκη και στο μνημείο της Ροτόντας στην απόφαση της Τουρκίας για την επέκταση της άδειας εισόδου στα Βαρώσια και την θέση του υποψήφιου Αμερικανού Προέδρου για την Αγιά Σοφιά.
Πιο συγκεκριμένα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του κατά την τελετή απονομής του Ευρωπαϊκού Βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» στη Θεσσαλονίκη και στο μνημείο της Ροτόντας είπε: «Θέλω, με την ευκαιρία αυτή, να καταδικάσω την απόφαση της Τουρκίας για την επέκταση της άδειας εισόδου στο παραλιακό μέτωπο των Βαρωσίων. Η απόφαση αυτή, συνιστά κατάφωρη παραβίαση των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Η Ελλάδα πρόκειται να στηρίξει όλες τις σχετικές προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Mε την παρουσία του, ο Πρωθυπουργός τίμησε έναν νέο θεσμό, το Ευρωπαϊκό Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», αλλά και τη Θεσσαλονίκη ως μια πόλη που αποτέλεσε επί αιώνες σταυροδρόμι πολιτισμών και ακτινοβολεί τις ευρωπαϊκές αξίες της σύνθεσης και του διαλόγου.
Πολύ σημαντικό ότι ο Joe Biden, ένωσε τη φωνή του με το παγκόσμιο κύμα διαμαρτυρίας για την Αγία Σοφία
Η Ροτόντα, τόνισε ο Πρωθυπουργός, «αποτελεί σήμερα τοπόσημο μιας δυναμικής μητρόπολης, που είναι υπερεθνικός βαλκανικός πόλος. Κάτι που δεν συμβαίνει, δυστυχώς, με ένα άλλο κορυφαίο σύμβολο συνάντησης θρησκειών και πολιτισμών, την Αγία Σοφία. Είναι πολύ σημαντικό ότι μόλις χθες ο Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και υποψήφιος Πρόεδρος, Joe Biden, ένωσε τη φωνή του με το παγκόσμιο κύμα διαμαρτυρίας για τη μετατροπή της σε τέμενος. Κάλεσε την Τουρκία, με ρητό τρόπο, να επαναφέρει τον χαρακτήρα της ως μνημείο ολόκληρης της ανθρωπότητας».
Το βραβείο απονεμήθηκε στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ERASΜUS. «Οι νέες και οι νέοι του ERASMUS υπήρξαν οι πρώτοι οι οποίοι έζησαν σε μια ενιαία και ελεύθερη Ευρώπη. Χωρίς τις θρησκευτικές αντιπαλότητες, τους εθνικούς πολέμους, τις πολιτικές συγκρούσεις που την δίχασαν όλους τους προηγούμενους αιώνες», σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στην τελετή απηύθυνε ομιλία μέσω τηλεδιάσκεψης η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, ενώ το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους της ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς.
Το βραβείο θα απονέμεται κάθε χρόνο από το ομώνυμο Ίδρυμα Θεοφανώ ως διάκριση και χωρίς χρηματικό αντίτιμο, μέσα από μια διαδικασία αξιολόγησης των υποψηφιοτήτων από τα δύο βασικά όργανα του Ιδρύματος: τη Συμβουλευτική και τη Διοικούσα Επιτροπή, των οποίων προεδρεύουν αντίστοιχα ο Επίτιμος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρώην Πρωθυπουργός του Βελγίου Herman Van Rompuy και ο Πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος Σταύρος Ανδρεάδης. Και οι δύο υπήρξαν από τους εμπνευστές του βραβείου και απηύθυναν ομιλίες στην εκδήλωση.
Τον Πρωθυπουργό προλόγισε ο επιστημονικός σύμβουλος του Ιδρύματος Θεοφανώ, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Δημήτρη Καιρίδης. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας και ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Η πρώτη απονομή του βραβείου πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Με τη συμβολική επιλογή του ονόματος της Βυζαντινής Αυτοκράτειρας Θεοφανούς -η συνδρομή της οποίας υπήρξε καθοριστική για την πολιτιστική αναγέννηση του δυτικοευρωπαϊκού χώρου- το βραβείο έχει ως στόχο να προωθήσει τη συνειδητοποίηση των ιστορικών και πολιτισμικών αλληλεξαρτήσεων των λαών της Ευρώπης.
