Στην «Ιθάκη», ο πρώην πρωθυπουργός διηγείται με λεπτομέρειες τι συνέβη τότε που η Ευρώπη ήταν έτοιμη να βγάλει την Ελλάδα από το ευρώ, μετά από μήνες αδιέξοδων συνομιλιών.
Όσον αφορά στην διαβόητη διαπραγμάτευση των 17 ωρών ο Α. Τσίπρας χρησιμοποιεί δραματικούς τόνους:
«Στάθηκα απέναντί τους και τους είπα με ορθωμένη φωνή και χωρίς καμιά διάθεση για παζάρια: “Εντάξει, μπορείτε να γυρίσετε πίσω και να πείτε πως πήρατε την απόφαση να διώξετε την Ελλάδα από την Ευρωζώνη. Αλλά να το πείτε καθαρά: ήταν δική σας η ευθύνη. Γιατί αυτό που ζητάτε δεν είναι συμφωνία· είναι εξευτελισμός. Και δεν είμαστε μια χώρα που ηττήθηκε σε πόλεμο, είμαστε μια χώρα που διαπραγματεύεται με αξιοπρέπεια. Μην το ξεχνάτε αυτό” (…).
Δεν άντεξα άλλο. Σηκώθηκα και έφυγα χωρίς να κοιτάξω πίσω. Ανέβηκα στον επάνω όροφο, κοίταξα τους δικούς μου στα μάτια και τους είπα, απλά, κουρασμένα: “Τελείωσε”. Θυμάμαι ακόμη καθαρά, σαν να ήταν χθες, τη σκηνή μέσα στο ασανσέρ. Ήμασταν αμίλητοι, εγώ, οι αστυνομικοί και η Ελένη, η γραμματέας μου, με ένα βλέμμα γεμάτο αγωνία. Έσπασα τη σιωπή: “Αυτή τη στιγμή είμαστε στη δραχμή, παιδιά. Έχουν τελειώσει όλα” δεν ήταν απόγνωση. Ήταν πικρή συνείδηση. Ήξερα τι σήμαινε…
Μπήκα στο γραφείο της ελληνικής αντιπροσωπείας. Εκεί διαμόρφωσα μια πρώτη εικόνα για το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα που ήταν στη γραμμή “Μην κάθεσαι άλλο, σήκω και φύγε, this is a coup” (σ.σ. είναι πραξικόπημα). Στην αίθουσα ήταν ο Δραγασάκης. Καθόταν σκυφτός σε μια καρέκλα, με τους αγκώνες στηριγμένους στο τραπέζι και τα χέρια να κρατάνε το κεφάλι του. Ήταν αποκαμωμένος και ψυχικά διαλυμένος. Του λέω: “Γιάννη, θα αντέξουν οι τράπεζες;” “Δεν ξέρω”, μου απάντησε. Ο Παππάς, πιο ενθουσιώδης και εύφλεκτος από χαρακτήρα, είπε: “Πάμε να φύγουμε, να τους ξεφτιλίσουμε εμείς” (…)
Ξανακατεβαίνω κάτω. Αρχίζουν και μαζεύονται όλοι και όταν ξαναρχίζει η συνεδρίαση παίρνω τον λόγο. “Είμαστε όλοι πολύ κουρασμένοι. Έχετε άλλη πρόταση ή να φύγουμε;”. Αυτοί ξανά τα ίδια. “Αυτό είναι ντροπή”, τους λέω, “δεν έχει κανένα νόημα να το συνεχίσουμε” – και φεύγω ξανά. “Σταματάμε εδώ. Γεια σας!” Για δεύτερη φορά έφυγα από την αίθουσα (…). Όπως κατευθυνόμουν για το γραφείο μας, περπατώντας στον διάδρομο, αισθάνθηκα να με ακολουθεί κάποιος τρέχοντας. Ήταν ένας εύσωμος Γάλλος αστυνομικός, που ερχόταν ασθμαίνοντας προκειμένου να με σταματήσει και από πίσω του ακολουθούσε ο Ολάντ.
Μπήκαμε μαζί στο γραφείο της ελληνικής αποστολής. Καθίσαμε αποκαμωμένοι στον μικρό καναπέ, ο ένας στη μια άκρη και ο άλλος στην άλλη, και άρχισε να μου λέει: “Όχι, Αλέξη, δεν πρέπει να το κάνουμε αυτό. Πρέπει να μείνουμε να ανατρέψουμε αυτή την απόφαση” (…) Μετά τον Ολάντ, ήρθε στο γραφείο μας ο Τουσκ, για να μου πει πως θα έπαιρνε άμεσα πρωτοβουλία να γεφυρώσει τις διαφορές και να καταλήξουμε σε συμφωνία. “Δεν πρόκειται να φύγουμε”, μου είπε, “αν δεν κλείσουμε τη συμφωνία” (…)
Όταν τελείωσαν οι διαπραγματεύσεις και καταφέραμε να φτάσουμε σε συμφωνία, ήρθε η Μέρκελ στο γραφείο της ελληνικής αντιπροσωπείας, αποκαμωμένη και χλομή από την κούραση και μου είπε: “Αλέξη, έχω κάνει στη ζωή μου χιλιάδες ώρες διαπραγματεύσεων. Έχω βρεθεί σε διαπραγμάτευση για την Ουκρανία, έξω να έχει βομβαρδισμούς, διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν… αυτό το πράγμα όμως δεν το έχω ξαναζήσει”».
Το μήνυμα Ομπάμα
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά περιστατικά στο βιβλίο αφορά στο τηλεφώνημα που δέχθηκε από τον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα ενώ βρισκόταν στις Βρυξέλλες μετά το δημοψήφισμα και λίγο πριν την 17ωρη διαπραγμάτευση που οδήγησε στο 3ο Μνημόνιο.
Και ακολούθησε ο εξής διάλογος:
Ομπάμα: «Έχω ένα καλό και ένα κακό νέο να σου μεταφέρω».
Τσίπρας: «Να ξεκινήσουμε από το καλό;»
Ομπάμα: «Μετά τη νίκη σου στο δημοψήφισμα είσαι ο κυρίαρχος των πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα».
Τσίπρας: «Και το κακό;»
Ομπάμα: «Το κακό νέο είναι ότι έχουν συσπειρωθεί απέναντί σου δυνάμεις που θέλουν να τορπιλίσουν τη διαπραγμάτευση και τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Υπάρχει ένα ισχυρό μπλοκ που δεν θέλει να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση και να οδηγηθείτε σε εθνικό νόμισμα. Δεν μπορώ να σου πως λεπτομέρειες αλλά ένα πράγμα σου ζητάω να είσαι ψύχραιμος. Εμείς θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις και θα είμαστε on board και παρασκηνιακά θα παρέμβουμε αν χρειαστεί».
