ΑρχικήΕκλογική ΣκακιέραΈλληνες εξωτερικού και μετανάστες - οι εκλογικές αγορές

Έλληνες εξωτερικού και μετανάστες – οι εκλογικές αγορές

Οι διπλές εκλογές του 2023 εκτός από τη σηματοδότηση του τέλους της μεταπολίτευσης 1.0 και της αρχής μιας νέας μεταπολιτευτικής περιόδου είχαν και ένα άλλο σημαντικό στοιχείο: Το άνοιγμα του πολιτικού συστήματος στην εκλογική αγορά των Ελλήνων του εξωτερικού μέσω της διευκόλυνσης της ψήφου από τον τόπο κατοικίας τους.

Ένα άνοιγμα που έγινε με τα χίλια ζόρια και με περιορισμούς που μόνο προσβλητικοί μπορούν να χαρακτηριστούν για κάποιον που είναι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους και το μόνο που ζητούσε είναι να μην χρειαστεί να καταναλώσει χρόνο και χρήμα για να ψηφίσει. Οι περιορισμοί ήταν εκ των βασικών λόγων της μικρής συμμετοχής των αποδήμων στην κάλπη.

Προφανώς και με τη σύνθεση της προηγούμενης Βουλής δε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά καθώς είχε πολύ πιο έντονο αριστερό χρώμα από τη σημερινή και η διεθνιστική αριστερά είναι αλλεργική στο άνοιγμα της εκλογικής αγοράς των Ελλήνων του εξωτερικού. Γι αυτό και έβαλε κάθε δυνατό εμπόδιο. Όσο μικρότερη η συμμετοχή τόσο λιγότερο θα επηρέαζε το τελικό αποτέλεσμα και άρα τόσο περισσότερο αδιάφορη θα ήταν. Με τη νέα Βουλή θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα βρεθούν οι 200 βουλευτές να ψηφίσουν την άρση των προσβλητικών περιορισμών.

Η αλλεργία της διεθνιστικής αριστεράς στην ψήφο των Ελλήνων που διαμένουν στο εξωτερικό είναι και ιδεολογική, καθώς πιστεύουν μόνο σε τάξεις και όχι σε έθνη δε μπορούν να αντιληφθούν το γιατί κάποιος που δε μένει στο σπίτι μπορεί να παίρνει αποφάσεις για αυτό (ίσως διότι είναι ο ιδιοκτήτης θα απαντούσε κάποιος), αλλά και ωφελιμιστική. Πρόκειται για μια εκλογική αγορά που δεν έχει τα χαρακτηριστικά των κλασσικών ψηφοφόρων των αριστερών κομμάτων. Οι ψηφοφόροι αυτοί βρίσκονται κυρίως σε χώρες του δυτικού κόσμου και σε μεσαίες έως καλοπληρωμένες δουλείες σε σημαντική πλειοψηφία (το προφίλ σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες έχει αλλάξει). Επίσης, έχουν μάθει να ζουν σε κράτη που λειτουργούν και είναι σε κάποιους τομείς (πχ τεχνολογία) μπροστά από την Ελλάδα. Τέλος, δεν τους αγγίζει η πελατειακή προσέγγιση καθώς δεν έχει κάτι να τους προσφέρει. Η εκλογική αγορά αύτη δηλαδή είναι σε σημαντικό βαθμό εκτός πλαισίου σκέψης αριστερών κομμάτων αλλά και όσων πολιτικών βασίζονται κυρίως σε προσωπικές/πελατειακές σχέσεις. Η υψηλή συμμετοχή που ενδεχομένως φέρει η άρση των περιορισμών θα αυξήσει τη σημασία της αγοράς αυτής και έτσι θα φέρει πιο κοντά τα πολιτικά κόμματα στο να προσπαθήσουν να ικανοποιήσουν τα θέλω των Ελλήνων του εξωτερικού. Τι μπορεί η διεθνιστική αριστερά να προσφέρει σε αυτούς τους ανθρώπους;

Αντιθέτως, η εκλογική αγορά που θέλει να ξεκλειδώσει η διεθνιστική αριστερά είναι αυτή των μεταναστών που διαμένουν στην Ελλάδα. Αυτό το επιθυμούν και ιδεολογικά (μένουν στο σπίτι άρα θα πρέπει να μπορούν να αποφασίζουν) αλλά και ωφελιμιστικά. Η αριστερά που έχασε την επαφή της με τα κοινωνικά στρώματα που την σήκωναν εκλογικά (στην εποχή της ασφάλειας μετακινούνται προς πιο συντηρητικά κόμματα) ψάχνει να βρει το νέο προλεταριάτο ώστε να απεγκλωβιστεί από μια ατελέσφορη μάχη στο πλαίσιο του δικαιωματισμού (που η αλήθεια είναι πως δεν ενδιαφέρει πολλούς) και να μεταφερθεί σε αυτό της οικονομίας. Εκεί, εάν τα καταφέρει, θα έχει ένα νέο εκλογικό κοινό με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που θα επιζητά κάποιον να δείχνει πως νοιάζεται για αυτό και να του δώσει ένα «δίχτυ προστασίας» στην οικονομία. Επίσης, στο ταυτοτικό θα προσπαθεί σε σημαντικό βαθμό να διατηρήσει την ταυτότητά του στη νέα χώρα (και όχι να την προστατέψει από αυτούς που έρχονται, όπως κάνει άλλη ομάδα ψηφοφόρων που πηγαίνει προς συντηρητικά κόμματα). Στο συγκεκριμένο δυνητικό εκλογικό κοινό των μεταναστών αυτά τα δύο μαζί μπορούν να τα προσφέρουν κόμματα της διεθνιστικής αριστεράς.

Έχοντας χάσει ολοκληρωτικά τη μάχη για να μη μεγαλώσει η κάλπη μέσω της εκλογικής αγοράς των Ελλήνων του εξωτερικού αλλά και την επαφή εντός της Ελλάδος με εκλογικά κοινά που παραδοσιακά ψήφιζαν αριστερά κόμματα και μη μπορώντας να πάει κόντρα στην ιδεολογία της, ίσως η μόνη περίπτωση να ανακάμψει είναι μέσω του ανοίγματος της κάλπης στα εκλογικά κοινά των μεταναστών. Με την τάση του εκλογικού σώματος όμως προς την ασφάλεια, κάτι τέτοιο δε διαφαίνεται να γίνεται σύντομα.

ΥΓ: Θα πρότεινα η εκλογική αγορά να ανοίξει συμβολικά πολύ περισσότερο και σε άτομα εκτός εκλογικών καταλόγων, Έλληνες του εξωτερικού τρίτης και τέταρτης γενιάς. Οι μη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους θα μπορούν να εγγραφούν σε ειδικούς καταλόγους και να εκλέγουν το 1% των βουλευτών του ελληνικού κοινοβουλίου (3) μέσα από μια λίστα μη κομματικών υποψηφίων. Είναι ένας σημαντικός τρόπος ώστε να έρθει η μητέρα πατρίδα πιο κοντά στα εκτός συνόρων παιδιά της.