Σκόνη και θρύψαλα. Δεν υπάρχουν θεωρώ καταλληλότερες λέξεις για να περιγράψει την κατάσταση στο κυβερνών κόμμα των Συντηρητικών της Βρετανίας.
Ένα κόμμα που κυβέρνησε με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, άντεξε στην άνοδο του UKIP και στον κυκλώνα του Μπρέξιτ (αν και ο τρόπος με τον οποίο το διαχειρίστηκε είναι κομμάτι της αιτίας για το που βρίσκεται σήμερα) και κέρδισε θριαμβευτικά τις εκλογές του 2019 έχει φτάσει στα χειρότερα δημοσκοπικά ποσοστά του.
Όλα ξεκίνησαν πέρσι τέτοια περίοδο, με το σκάνδαλο του λεγομένου «Partygate», το γεγονός δηλαδή ότι ο Μπόρις Τζόνσον διοργάνωσε πάρτυ ενώ υπήρχε απαγόρευση εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού. Εκείνη την περίοδο υπήρχε ένα πολύ ελαφρύ προβάδισμα του κόμματος που ηγείτο ο Μπόρις Τζόνσον στις περισσότερες δημοσκοπήσεις (1%-2%). Το σκάνδαλο είχε σημαντική επιρροή στη στροφή των ψηφοφόρων προς τους Εργατικούς, οι οποίοι πήραν «κεφάλι» με σημαντική διαφορά (7%-12%). Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία όμως και η στάση του Μπόρις Τζόνσον σε αυτό το θέμα μείωσε τη διαφορά σε σημαντικό βαθμό (2%-5%). Η νίκη των εργατικών στις τοπικές εκλογές, το πρόστιμο σε Τζόνσον και Σουνάκ για το «partygate» και όλο το πολιτικό σήριαλ του καλοκαιριού που οδήγησε στην πρόθεση παραίτησης του πρώτου από τη θέση του πρωθυπουργού και του ηγέτη των Συντηρητικών δεν επηρέασαν πολύ περισσότερο το εκλογικό σώμα, αφού δύο ημέρες πριν την ανακοίνωση της παραίτησης οι Εργατικοί βρισκόταν 6 μονάδες μπροστά. Συνέχιζαν να έχουν δηλαδή μια σημαντική αλλά αναστρέψιμη διαφορά.
Από τις αρχές Ιουλίου μέχρι και την εκλογή της Τρας στην ηγεσία των Τόρις και την ανάληψη της πρωθυπουργίας από αυτήν η διαφορά υπέρ των Εργατικών είχε διπλασιαστεί, καθώς είχε φτάσει τις 12 μονάδες (31%-43%). Με την ανακοίνωση του «μίνι προϋπολογισμού», του σχεδίου της Τρας δηλαδή με το οποίο είχε εκλεγεί (περιλάμβανε μειώσεις φόρων και βοήθεια στα νοικοκυριά στην ενέργεια) η διαφορά μειώθηκε στα επίπεδα του 8%-10%. Ο Αρμαγεδδών όμως που ακολούθησε, με τις αντιδράσεις από τις αγορές και την τράπεζα της Αγγλίας στο πρόγραμμα αυτό, σε συνδυασμό με την επιμονή της Τρας να το υλοποιήσει βύθιζαν τους Τόρις κάθε μέρα και περισσότερο. Και τους βύθιζαν με αστραπιαία ταχύτητα. Στις 18 Σεπτεμβρίου (ένα μήνα πριν δηλαδή) η διαφορά υπέρ των Εργατικών ήταν στις 8 ποσοστιαίες μονάδες. Μέσα σε μια εβδομάδα είχε φτάσει τις 13 ενώ στο τέλος του μήνα τις 17. Αρχές Οκτωβρίου, όταν και φαινόταν ακόμα περισσότερο η ανεπάρκεια της Τρας για τη θέση του πρωθυπουργού της χώρας, μιας χώρας που βρίσκεται στους G7, η διαφορά υπέρ των Εργατικών εκτοξεύεται στις 28 μονάδες και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ξεπερνά το 50% (24%-52%). Στην τελευταία έρευνα της Redfiend and Wilton (όλες οι αναφορές σε ποσοστά και διαφορές αφορούν έρευνες της συγκεκριμένης εταιρίας) η διαφορά είναι πλέον στις 36 μονάδες με τους Τόρις να παλεύουν για να κρατήσουν το 20%. Χαρακτηριστικό είναι πως την ίδια περίοδο οι ψηφοφόροι των Συντηρητικών στις εκλογές του 2019 που δηλώνουν πως θα τους ξαναψηφίσουν έπεσαν από το 65% στο 37%. Επίσης, οι μισοί πλέον από αυτούς θεωρούν πως ο Στάρμερ (ηγέτης των Εργατικών) θα είναι καλύτερος πρωθυπουργός από την Τρας, για την οποία πιστεύει το ίδιο μόλις το 21%. Λιγότερο από ένα μήνα πριν τα ποσοστά ήταν κοντά στο 70% για την Τρας και 15% για τον Στάρμερ. Πρόκειται δηλαδή για μια κάθετη και γρήγορη πτώση μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα που δείχνει και τη μη στέρεα στήριξη που υπήρχε προς το πρόσωπο της Τρας. Αντί να αποδείξει πως την άξιζε έδειξε το αντίθετο και επήλθε η απόλυτη καταστροφή.
Η λάθος επιλογή των μελών του Συντηρητικού κόμματος, η ανεπάρκεια της Τρας αλλά και η επιμονή της στο λάθος έχουν συντελέσει στα σχεδόν απίστευτα σκηνικά που παρακολουθούμε τον τελευταίο μήνα. Είναι περιττό νομίζω να αναφερθώ αναλυτικά στο «λουτρό αίματος» που θα γίνει στις μονοεδρικές περιφέρειες που κέρδισαν οι Συντηρητικοί το 2019. Αρκεί να αναφέρω πως εάν μείνουν τα πράγματα ως έχουν οι Ρις Μογκ και Τζέρεμι Χαντ (ο άνθρωπος που έχουν καλέσει να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά) θα χάσουν τις έδρες τους. Η Λιζ Τρας πήρε ένα κόμμα με προβλήματα και κατάφερε να το ισοπεδώσει μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα. Το ερώτημα τώρα για τους Τόρις είναι τι γίνεται από εδώ και πέρα. Τι κάνουν με την Τρας και τι κάνουν με το θέμα των εκλογών. Μπορεί να ηγείται (έστω τυπικά) της κυβέρνησης μια πολιτικός με δημοφιλία στο 10%; Θα αποδεχθούν «λουτρό αίματος» μέσω πρόωρων εκλογών; Θα φανεί. Το σίγουρο είναι πως η πολιτική ζωή του νησιού της γηραιάς αλβιώνας απέκτησε ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
