Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει επιλέξει από την αρχή της θητείας του συγκεκριμένη στρατηγική όσον αφορά το εκλογικό κομμάτι. Έχει αποφασίσει να κινηθεί προς την προσέλκυση ομάδων ψηφοφόρων «μικρών αγορών» με μια κοινή αξία που ενώνει την κάθε μία. Για παράδειγμα τους ζωόφιλους, τους οικολόγους, τα άτομα με αναπηρία, την λοάτκι κοινότητα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, έχει επιλέξει να έχει στενούς συνεργάτες με προσωπικότητες και τοποθετήσεις στην εκλογική αγορά οι οποίες ταιριάζουν σε αυτή τη στρατηγική. Είναι αλήθεια πως το Μέγαρο Μαξίμου, ειδικά μετά την παραίτηση Δημητριάδη, δε θυμίζει κυβέρνηση κεντροδεξιάς παράταξης.
Αυτή η επιλογή που έχει κάνει σε μια σειρά ζητημάτων (κυρίως σε θέματα εσωτερικού) έρχεται σε αντίθεση με τις επιθυμίες μιας σημαντικής μερίδας της βάσης της Νέας Δημοκρατίας. Είναι οι συντηρητικοί ψηφοφόροι (με υποομάδες μέσα τους) οι οποίοι «βγαίνουν στα κάγκελα» σε κάθε κίνηση της κυβέρνησης προς την αντίθετη από αυτούς κατεύθυνση (πχ στην εγκληματικότητα, στο μεταναστευτικό, σε θέματα λοάτκι). Ο πρωθυπουργός προσπαθεί να τους κρατήσει ως ψηφοφόρους με την εξωτερική πολιτική και τα εθνικά θέματα (σημαντικά για εκείνους), καθώς και με το γεγονός ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει κυβερνητική εναλλακτική (καθώς η μόνη πιθανή είναι κόκκινο πανί για αυτούς).
Αυτό σε σημαντικό βαθμό πετυχαίνει καθώς το χαρακτηριστικό μεγάλης μερίδας των συντηρητικών ψηφοφόρων (ειδικά των μεγαλύτερων ηλικιακά) είναι το ότι αλλάζουν την ψήφο τους πιο δύσκολα από άλλους, είναι δηλαδή πιο πιστοί ψηφοφόροι. Αυτό συμβαίνει διότι δεν είναι τόσο δεκτικοί στις αλλαγές. Και όσο επιλέγεις συνεχώς ένα brand, τόσο δυσκολότερο είναι να φύγεις από αυτό. Και όσο δυσκολότερο είναι να φύγεις τόσο πιο δεδομένο σε θεωρούν.
Αυτό θεωρεί τους συντηρητικούς ψηφοφόρους της Ν.Δ ο Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεδομένους. Πιστεύει πως παρόλο που αρκετές πολιτικές του πηγαίνουν αντίθετα προς τα θέλω τους όταν έρθει η ώρα της κάλπης θα τον ξαναψηφίσουν.
Ο τρόπος προσέγγισης της κηδείας του τέως βασιλιά των Ελλήνων είναι στην ίδια κατεύθυνση με τη στρατηγική του. Όμως εδώ δε θεωρώ πως δεν εκτίμησε σωστά την κατάσταση. Και καθώς η προσέγγιση ακολουθεί συγκεκριμένη στρατηγική βγαίνουν όλα λάθος. Και η απόφαση να κηδευτεί ένας τέως αρχηγός κράτους ως ιδιώτης και η δήλωση του πρωθυπουργού και η επιλογή Μενδώνη ως μοναδική εκπρόσωπος της κυβέρνησης και η απόφαση να μη δώσει άδεια για λαϊκό προσκύνημα εάν επιλεγεί η Μητρόπολη για την κηδεία.
Γιατί μπορεί να αποδειχθεί εκλογικά λάθος; Για τρεις, κυρίως, λόγους. Πρώτον διότι δείχνει έλλειψη σεβασμου απέναντι προς το πρόσωπο του τέως βασιλιά. Αυτό χυπάει μια μικρή μερίδα ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας στον πυρήνα των αξιών της. Αυτοί είναι οι φιλοβασιλικοί. Το εκλογικό ποσοστό αυτή της ομάδας ψηφοφόρων δε μπορώ να το ξέρω (υποθέτω πως είναι μικρό). Όσο μικρό όμως κι εάν είναι σε μια περίοδο που κυνηγάνει οριακά την αυτοδυναμία είναι σημαντικό. Και δεν πιστεύω πως οποιοσδήποτε χτυπηθεί στον πυρήνα των αξιών του θα ψηφίσει αυτόν που τον χτυπάει. Η συγκεκριμένη ομάδα ψηφοφόρων δηλαδή θεωρώ πως οδηγείται, αχρείαστα, προς εκλογική αντίδραση και άρα «μαύρη», αρνητική ψήφο προσωπικά προς τον πρωθυπουργό.
Ο δεύτερος λόγος είναι και πάλι η ασέβεια. Αυτή τη φορά όχι προς το συγκεκριμένο πρόσωπο αλλά ως προς τα αξιώματα, το παρελθόν, την ηλικία του ατόμου, το θάνατο. Και εδώ είναι που έχουμε μεγαλύτερη ομάδα ψηφοφόρων να αντιδρά. Οι συντηρητικοί σέβονται τις παραδόσεις. Σέβονται τα αξιώματα. Σέβονται τους νεκρούς. Και πολλοί θεωρούν (για να το πω ευγενικά) πως ο πρωθυπουργός δεν έδειξε τον απαιτούμενο σεβασμό. Δεν ξέρω εάν αυτό είναι ικανό να επηρεάσει την ψήφο τους στις επικείμενες εκλογές, αμφιβάλλω πως μπορεί να γίνει σε μεγάλο βαθμό, όμως είναι ένα ακόμα γεγονός που τους απομακρύνει περισσότερο από τον πρωθυπουργό.
Ο τρίτος λόγος που θεωρώ την κίνηση λάθος είναι το ότι η απόφαση για κηδεία με τιμές δε θα αποτελούσε λόγο να μην ψηφίσουν τον Κυριάκο Μητσατάκη κεντρώοι ψηφοφόροι. Ναι, θα δημιουργούσε ένα κλίμα από το στρατόπεδο ΣΥΡΙΖΑ αλλά στην τελική δε θα έδιωχνε κοινό που προσπαθεί να προσεγγίσει μακριά του. Το «ήταν αρχηγός κράτους, ακολουθούμε το πρωτόκολλο και τελειώνουμε με το θέμα» θα έφτανε. Ή ακόμα και να έβρισκε μια λύση να ταφεί με τιμές ως χρυσός Ολυμπιονίκης. Αυτό και θα μετρίαζε τις αντιδράσεις και θα ήταν αποδεκτό από τους κεντρώους.
Ο πρωθυπουργός όμως δείχνει να φοβάται περισσότερο τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης από αυτές της βάσης του κόμματός του. Και αυτό συμβαίνει διότι, όπως έγραψα πιο πάνω, θεωρεί τη βάση δεδομένη. Κι αυτό είναι ένα υπολογισμένο ρίσκο που παίρνει. Έτσι τραβάει το σκοινί με τους συντηρητικούς ψηφοφόρους του κόμματους του οποίου ηγείται. Το τεστάρει κάθε φορά που κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που εκείνοι θέλουν.
Το εάν για τους περισσότερους το σκοινί θα σπάσει, και το εάν αυτό γίνει προεκλογικά ή μετεκλογικά θα φανεί. Προσωπική μου άποψη πως το βασικό σενάριο είναι να έχουμε μικρές διαρροές προεκλογικά και μεγαλύτερες μετεκλογικά, όταν θα έχει φύγει η «απειλή» της απλής αναλογικής και της επαναφοράς Τσίπρα στην κυβέρνηση. Αυτό, εάν συμβεί, θα οδηγήσει, στη μετά Μητσοτάκη εποχή, σε εκλογή συντηρητικού προέδρου, επιστροφή του κόμματος στις βασικές του αξίες και άρα μετατόπιση στην εκλογική αγορά.
