Την τελευταία χρονιά, ατελείωτες θεωρίες συνωμοσίας και εκστρατείες παραπληροφόρησης έχουν βρει ευήκοα όντα στα social media, εν μέσω αυξανόμενων μολύνσεων και θανάτων από COVID-19 παγκοσμίως.
Κοιτάζοντας την ιστορία αυτών των «κινήσεων» μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε γιατί μπορούν να είναι τόσο αποτελεσματικοί στην εξάπλωση των θεωριών τους.
Αυτό το εξηγεί και παραθέτει αποδείξεις η ιστορικός ιατρικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Πόλα Λάρσον: Όσοι προωθούν τον αντι-εμβολιασμό χρησιμοποιούν σταθερά ένα τυπικό σύνολο στρατηγικών.
Η αναδρομή σε ένα ιστορικό παράδειγμα επιδημίας και παραπληροφόρησης αποκαλύπτει ότι οι στρατηγικές των αντιεμβολιαστών παραμένουν ίδιες εδώ και τρεις αιώνες.
Ένα δημοφιλές φυλλάδιο που δημοσιεύθηκε το 1885 κατά τη διάρκεια της επιδημίας της ευλογιάς στο Μοντρεάλ, είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα.
Έναν αιώνα αργότερα, έχουμε το όφελος να ζούμε σε έναν κόσμο που έχει εξαλείψει την ευλογιά χρησιμοποιώντας ένα εμβόλιο. Ωστόσο, στο παρελθόν, ο εμβολιασμός κατά της ευλογιάς αμφισβητήθηκε έντονα, παρά τα στοιχεία υπέρ της αποτελεσματικότητάς του.
«Σταματήστε!! Ένα αξιοθρήνητο θέαμα! Οι άνθρωποι οδηγούνται σαν πρόβατα σε σφαγή !! Τυραννία της ιατρικής!!!!!»
Αυτός είναι ο τίτλος του φυλλαδίου του αντιεμβολιαστή γιατρού Δρ Alexander Ross το 1885, που καταγγέλλει τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς.
Tο φυλλάδιο κυκλοφόρησε ευρέως κατά την επιδημία της ευλογιάς του 1885 στο Μόντρεαλ, την εποχή αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας επιδίωκαν να αυξήσουν την εμβολιαστική κάλυψη.
Ο δρ Ross εκμεταλλεύτηκε τα αυξημένα μέτρα υγείας για να αποκτήσει εξουσία και προσωπική φήμη. Αυτοπροσδιορίστηκε ως «μοναδικός γιατρός που τόλμησε να αμφισβητήσει το φετίχ του εμβολιασμού».
Παρ ‘όλα αυτά, ανακαλύφθηκε ότι και ο ίδιος είχε εμβολιαστεί κατά τη διάρκεια της επιδημίας – άλλωστε ήταν υποχρεωτικό.
Το φυλλάδιο του χρησιμεύει ως πρωταρχική απεικόνιση των στρατηγικών που χρησιμοποιούνται από τους αντιεμβολιαστές – τόσο τότε όσο και τώρα.
Αυτά τα επιχειρήματα δεν είναι νέα και έχουν αλλάξει λίγο με την πάροδο του χρόνου.
1. Ελαχιστοποιήστε την απειλή μιας ασθένειας
Παρά τα ποσοστά θνησιμότητας μεταξύ 30%-40% και την ακραία μεταδοτικότητα της νόσου, ήταν σύνηθες για τους αντι-εμβολιαστές να ισχυρίζονται ότι η ευλογιά ήταν μόνο μια μικρή απειλή για έναν πληθυσμό.
Ο Ρος αποκάλεσε «ανόητο» τον πανικό που προκλήθηκε από τους γιατρούς για την επιδημία, ισχυριζόμενος ότι η ευλογιά δεν ήταν στην πραγματικότητα επιδημία και ότι η πόλη είχε «πολύ λίγες περιπτώσεις». Οι επίσημοι αριθμοί για την επιδημία θα αυξηθούν τελικά σε 9.600 κρούσματα με 3.234 θανάτους – σχεδόν το 2% του πληθυσμού του Μόντρεαλ εκείνη την εποχή.
Η ελαχιστοποίηση της απειλής είναι μια κοινή τακτική και τώρα. Πολλοί που προωθούν την ατζέντα κατά του εμβολιασμού ισχυρίζονται ότι τα εμβόλια είναι πιο επικίνδυνα από την ασθένεια.
2. Τo εμβόλιο προκαλεί ασθένεια, είναι αναποτελεσματικό ή και τα δύο
Οι αντι-εμβολιαστές του παρελθόντος ισχυρίστηκαν ότι ο εμβολιασμός προκάλεσε ένα φάσμα ασθενειών, από την ίδια την ευλογιά έως τη σύφιλη, τον τύφο, τη φυματίωση, τη χολέρα και τη «δηλητηρίαση από το αίμα».
Ήταν γνωστό ότι υπήρξαν περιπτώσεις δευτερογενούς μετάδοσης ασθενειών λόγω κακής ιατρικής πρακτικής, αλλά ήταν εξαιρετικά μειοψηφικές. Μερικοί γιατροί εμβολίαζαν από χέρι σε χέρι – που σημαίνει ότι χρησιμοποιούσαν το ίδιο όργανο για τον εμβολιασμό μιας ολόκληρης σειράς ατόμων – ή χρησιμοποίησαν εμβόλιο που παρασκευάστηκε από ανθρώπινη πηγή και όχι από βοοειδή.
Η έλλειψη αποστειρωμένου καθαρισμού μεταξύ επεμβάσεων ή η χρήση εμβολίου που παρασκευάστηκε από μολυσμένο άτομο θα μπορούσε να οδηγήσει σε σπάνιες περιπτώσεις μετάδοσης δευτερογενούς νόσου.
Η ανακάλυψη τέτοιων μεταδόσεων (χρόνια νωρίτερα) προκάλεσε μερικούς από τους πρώτους κανονισμούς σχετικά με την προετοιμασία και τη χορήγηση εμβολίων και δημιούργησε έντονη ανησυχία στην ιατρική κοινότητα σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων – μια ανησυχία που συνέχισε να αποτελεί τη βάση της παραγωγής εμβολίων μέχρι σήμερα.
3. Δηλώστε ότι ο εμβολιασμός είναι μέρος μιας ευρύτερης συνωμοσίας
Το φυλλάδιο του Ross προκαλούσε φόβους για μόλυνση ως μέρος μιας «τρελής» εκστρατείας για την απόκτηση χρημάτων. Όπως και σήμερα, οι επιδημίες δημιούργησαν ευκαιρίες τόσο για απασχόληση όσο και για έρευνα στον ιατρικό τομέα. Ωστόσο, αυτή η απασχόληση χαρακτηρίστηκε ως ανήθικη εκμετάλλευση των φτωχών, αντί για μια προσπάθεια καταπολέμησης του ιού και του θανάτου χιλιάδων.
Επιπλέον, τα μέτρα δημόσιας υγείας απεικονίστηκαν ως επίθεση στα προσωπικά δικαιώματα και υπέρβαση της κυβερνητικής εξουσίας. «Μην μιλάς πια για τη Ρωσική Τυραννία», δήλωσε ο Ρος, γιατί δεν υπήρχε «τίποτα τόσο τρομερό» όσο οι αξιωματούχοι υγείας της πόλης. Τα επιχειρήματά του εξακολουθούν να επαναλαμβάνονται για έναν αιώνα αργότερα στην τρέχουσα πανδημία, καθώς βλέπουμε επιχειρήματα για τον περιορισμό των ελευθεριών.
4. Χρησιμοποιήστε εναλλακτικές αρχές που νομιμοποιούν το επιχείρημά σας
Το σύγχρονο κίνημα των αντιεμβολιαστών είχε κάποτε «σημαία» τον Andrew Wakefield, τον -πλέον απαξιωμένο- πρώην ιατρό που δημοσίευσε την απατηλή μελέτη που συνδέει το εμβόλιο MMR (ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά) με τον αυτισμό.
Ωστόσο, το κίνημα κατά του εμβολιασμού είχε μια μακρά παράδοση προώθησης των λέξεων «εμπειρογνωμόνων» που υποστηρίζουν την αφήγησή τους. Τον 19ο αιώνα, οι συζητήσεις σχετικά με τον εμβολιασμό συχνά έφεραν έναν παρόμοιο μικρό κύκλο ιατρών που μίλησαν κατά του εμβολιασμού, αποκαλώντας την «βρώμικη» και «κακή» πρακτική.
Αν και τα επιχειρήματά τους αμφισβητήθηκαν από πολλούς στην ιατρική κοινότητα, κέρδισαν ένα διαρκές μανδύα κύρους μεταξύ των αντι-εμβολιαστών ως οι έγκυρες φωνές που προσέφεραν την «απόδειξη» που χρειαζόταν.
Αυτή δεν είναι μια ολοκληρωμένη λίστα στρατηγικών κατά του εμβολιασμού – είτε ιστορική είτε σύγχρονη. Υπήρχαν πάντα άτομα που εκμεταλλεύονται ιατρικές κρίσεις για να προωθήσουν τη δική τους ατζέντα και στη σύγχρονη εποχή των ψηφιακών μέσων, οι στρατηγικές παραπληροφόρησης έχουν εξελιχθεί και επεκταθεί. Όπως και ο Ross, οι ηγέτες αυτών των κινημάτων κερδίζουν κοινωνική δύναμη ως μοναχικοί σταυροφόροι.
Η διάλυση μοτίβων που έχουν επανειλημμένα χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν μπορεί να προσφέρει ένα χρήσιμο μάθημα για την καταπολέμησή τους στο μέλλον.
Πρωτότυπο κείμενο: https://
