Άρση λοιπόν των περισσότερων περιορισμών ύστερα από 6 ασφυκτικούς μήνες. Για όσους από εμάς πάντοτε ήμασταν ενάντια των οριζόντιων και μη στοχευμένων λοκντάουν, είναι μια σημαντική μέρα. Τι συμπεράσματα όμως έχουμε από τις αποφάσεις για την άρση των περιορισμών:
Όσον αφορά στην κοινωνική και την πολιτική κουλτούρα της χώρας ας συνειδητοποιήσουμε πως μια σημαντική οικονομική δραστηριότητα, ο τουρισμός, οδήγησε στην άρση των περιορισμών των Ελλήνων, προσπερνώντας τα επί 6 μήνες δικαιώματα τους για ελεύθερη μετακίνηση, δια ζώσης εκπαίδευση, εμπορικές και άλλες δραστηριότητες, δίνοντας το στίγμα των προτεραιοτήτων.
Επιδημιολογικά, δυστυχώς δεν είμαστε έτοιμοι για το ταυτόχρονο άνοιγμα τόσων δραστηριοτήτων:
· Όπως είχαμε πει μελετώντας τα παραδείγματα του Ισραήλ και του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και σύμφωνα με εκτιμήσεις και από τις ΗΠΑ, δεν βρισκόμαστε στο λεγόμενο “tipping point” όπου υπάρχει επαρκής ανοσία του πληθυσμού, μέσω εμβολιασμού και λοίμωξης, και όπου τα κρούσματα και οι νοσηλείες/θάνατοι να αρχίσουν να μειώνονται σταθερά. Το σημείο αυτό είναι όταν το 40% του πληθυσμού έχει λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου, ένω στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι περίπου 31%, αφήνοντας το ύπολοιπο 69% εκτεθειμένο στον ιό.
· Οι κυλιόμενοι μέσοι όροι 7 ημερών κρουσμάτων και θανάτων είναι ακόμα υψηλοί (~21 και ~0.56/100.000 κατοίκους αντίστοιχα) πολύ πάνω από τους αντίστοιχους μέσους όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (~16.1 και ~0.33/100.000 κατοίκους αντίστοιχα) όταν το CDC ορίζει 10 και λιγότερα κρούσματα/100.000 ως χαμηλό μέσο όρο 14 ημερών, ενώ χώρες όπως η Ν.Κορέα είχαν μόλις 1,77 κρούσματα/100.000 κατοίκους στην έξαρση της επιδημίας τους.
· Ο υψηλός αριθμός νοσηλευομένων και διασωληνωμένων δημιουργεί αγωνία για τους Έλληνες και τους επισκέπτες όταν θα αυξηθεί μοιραία η ζήτηση επείγουσας νοσηλείας (πχ τροχαία ατυχήματα λόγω αυξημένης κινητικότητας των πληθυσμών) αλλά και σταδιακής και αναγκαίας αντιμετώπισης των υπολοιπων νοσημάτων που έχουν μείνει πίσω λόγω της πανδημίας.
· Οι νέες παραλλαγές του ιού είναι η μεγάλη πηγή ανησυχίας για περαιτέρω αυξημένη μεταδοτικότητα του ιού (πχ τα νέα από το Η.Βασίλειο για την ινδική μετάλλαξη δεν είναι καλά) και για την πιθανή μειωμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων, επιβάλλοντας την επιτάχυνση των εμβολιασμών στο μέγιστο κομμάτι του πληθυσμού αλλά και της επιτήρησης των συνόρων ώστε να μην επαναληφθεί το λάθος των Χριστουγέννων με την εισαγωγή της βρετανικής μετάλλαξης.
Τι πρέπει να κάνουμε για να είμαστε ασφαλείς αλλά και κοινωνικά και οικονομικά λειτουργικοί;
· Οι πολίτες να εμβολιαστούν το συντομότερο ενθυμούμενοι πως χρειάζονται τουλάχιστον 30 μέρες από την πρώτη δόση για υψηλού βαθμού προστασία από τη συμπτωματική νόσο.
· Στους εσωτερικούς χώρους να μην χαλαρώνουν τα μέτρα (μάσκες και αποστάσεις) ακόμα και για τους εμβολιασμένους, έχουμε ακόμη πολύ μεγάλο ποσοστό απροστάτευτων ατόμων που πρέπει να προφυλαχθεί.
· Η χρήση κλιματιστικών πρέπει να γίνεται με σύνεση, με καλό φυσικό αερισμό των χώρων και ειδικού φιλτραρίσματος του αέρα από τα κλιματιστικά.
· Η χρήση των διαγνωστικών τεστ (self-rapid-PCR) όπου επιβάλλεται να γίνεται με συνέπεια και γνησιότητα.
· Η πολιτεία πρέπει δυστυχώς να προσφέρει την ελάχιστη ασφάλεια στους Έλληνες, ελέγχωντας με rapid test όλους όσους εισέρχονται στη χώρα και ιδανικά σε 5-10 μέρες να το επαναλαμβανει. Μπορούν να εξαιρούνται οι εμβολιασμένοι με τα εγκεκριμένα εμβόλια από τον ΕΜΑ. Αν δεν γίνει αυτό υπάρχει ο κίνδυνος των τοπικών επιδημιών εν μέσω θέρους, εφιαλτικό σενάριο για όλους. Θυμίζουμε πως χώρες (πχ Η.Βασιλείο) με καλύτερη επιδημιολογική εικόνα από εμάς εφαρμόζουν ακόμη καραντίνα στην είσοδο στη χώρα, με ακραίο παράδειγμα το Χονγκ-Κονγκ που έχει 21 μέρες καραντίνα.Θα είναι καταστροφικό να κλείσουμε σχολεία, πανεπιστήμια και δραστηριότητες το φθινόπωρο εξαιτίας μιας καθαρά λανθασμένης πολιτικής δημόσιας υγείας.
Θέλουμε την ελευθερία μας αλλά όπως λέει και ο πρώην διεθυντής του CDC, Tom Frieden, “να μην τυφλωνόμαστε από το φως στην άκρη του τουνελ”.
Ο Βασίλης Μαργαρίτης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Δημόσιας Υγείας, Walden University, ΗΠΑ
