Ο Ερντογάν ανήκει σε ένα συγκεκριμένο είδος πολιτικών το οποίο ευδοκιμεί κυρίως σε χώρες που είτε βυθίζονται σε κάποια κρίση είτε/και έχουν τέτοια εθνολογική, πολιτισμική σύσταση και τέτοια γεωγραφία που τις κάνει σχεδόν αδύνατο να κυβερνηθούν με το φιλελεύθερο δημοκρατικό μοντέλο που έχουμε συνηθίσει στη Δύση. Ανήκει στους πολιτικούς που ψάχνουν εχθρούς (εμείς και οι άλλοι), που εκλογικά ξεκινάνε από κάτω προς τα πάνω, που κυβερνούν με πυγμή και που όταν κερδίσουν την εξουσία θέλουν να την κρατήσουν με κάθε τρόπο. Πάση θυσία. Βασισμένος σε όλα αυτά έχω γράψει εδώ και καιρό, από τότε που οι δημοσκοπήσεις έδειχναν τον Ιμάμογλου να ανεβάζει ποσοστά, πως εάν ο Ερντογάν δει πως υπάρχουν πιθανότητες να χάσει τις εκλογές τότε είτε οι εκλογές δε θα γίνουν, είτε θα γίνουν με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι σίγουρη η νίκη του. Με βάση τις πράξεις του θεωρούσα και θεωρώ απίθανο ο Ερντογάν του οράματος της Τουρκίας του 2023 να οδηγηθεί σε ομαλή αποχώρηση από την Προεδρία μετά από εκλογική ήττα.
Προς επιβεβαίωση αυτών ήρθε η χθεσινή δήλωση του Τούρκου Προέδρου. Είπε επί λέξη πως «η Τουρκία υποφέρει από το πολυκομματικό σύστημα. Δε μπορούμε να πετύχουμε αποτελέσματα εξαιτίας αυτού». Ουσιαστικά δηλαδή δηλώνει πως είναι στη σκέψη του στις επόμενες εκλογές να υπάρχουν όσα υποψήφια κόμματα του εξασφαλίζουν τη νίκη, ακόμα και μόνο ένα. Αφού στράγγιξε τους Γκιουλενιστές ως εχθρούς επί 5 χρόνια βρήκε καινούριους στο υπάρχον σύστημα και τα αντίπαλα πολιτικά κόμματα. Διότι κάποιος πρέπει να φταίει για την κατάσταση στην οικονομία και αυτός δε μπορεί να είναι ο ίδιος (αφού είναι ο απόλυτος αλάθητος ηγέτης).
Αυτός λοιπόν είναι ο Ερντογάν. Θα κυνηγήσει το όραμά του μέχρι τελικής πτώσεως. Και αυτό είναι κάτι που ενώ αρχικά μπορεί να τρομάζει, εάν το εξετάσεις προσεκτικά μας ευνοεί. Εξηγούμαι: Η Τουρκία έχει μακρόπνοο σχέδιο και συνέχεια στην εξωτερική πολιτική. Μπορεί στο εσωτερικό να υπάρχουν τεράστιες διαφορές μεταξύ κεμαλιστών και ερντογανικών αλλά στην εξωτερική πολιτική δεν υπάρχει καμία ως προς τους στόχους (ως προς τον τρόπο διεκδίκησης ναι). Η Τουρκία έτρεχε με συγκεκριμένη ταχύτητα η οποία είχε βάλει την Ελλάδα σε ύπνωση. Κι έτσι συνεχώς κέρδιζαν και κάτι. Ο Ερντογάν όμως ανέβασε ταχύτητα. Πιστεύω πως το έχει κάνει και επειδή το επιτρέπουν οι συνθήκες σε ένα βαθμό αλλά και επειδή θέλει να ζήσει αυτός ως Πρόεδρος/Σουλτάνος το μεγαλείο της επέκτασης της Τουρκίας και της μετατροπής σε ένα μοντέρνο τύπο Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Εάν δηλαδή με τους προηγούμενους ρυθμούς αυτό θα γινόταν το 2060, ο Ερντογάν τρέχει για να γίνει την επόμενη δεκαετία (είναι 67 ετων). Τρέχει όμως περισσότερο από όσο του επιτρέπουν οι συνθήκες και είναι πολύ πιθανό να «σκάσει» το αυτοκίνητο Τουρκία σε τοίχο.
Το πρόβλημα για εμάς δεν είναι το τι είναι ο Ερντογάν, ούτε οι στόχοι της Τουρκίας. Το πρόβλημα μας είναι το πως τον διαβάζουν, και πως διαβάζουν την Τουρκία πολλοί Έλληνες αναλυτές. Θεωρούν, ακόμα, πως ο Ερντογάν μπορεί να αποχωρήσει από την πολιτική ομαλά έπειτα από εκλογική ήττα. Θεωρούν, ακόμα, πως οι «επόμενοι» θα κάνουν φιλοδυτική στροφή και τότε όλα θα είναι καλά. Θα «ηρεμήσει η κατάσταση». Η βάση αυτού του προβλήματος είναι πως βλέπουν τα πάντα μέσα από φιλελεύθερο δημοκρατικό πρίσμα. Θεωρούν δηλαδή πως όλοι λειτουργούν μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο. Όπως τα έβλεπαν στη Λιβύη και πανηγύριζαν για την Αραβική άνοιξη. Όπως τα βλέπουν στη Λευκορωσία και τάζουν καρότα. Εάν δεν βγάλουν αυτά τα γυαλιά να δούνε τα πράγματα όπως είναι τα πάντα θα τους φαίνονται αδιανόητα και συνεχώς θα ψάχνουν σύννεφο να πέσουν όταν θα διαψεύδονται. Οι αλήθειες είναι πως: 1) Ο Ερντογάν μπορεί να έχει εκλεγεί δημοκρατικά αλλά δεν είναι δημοκράτης, 2) η Τουρκία στην εξωτερική πολιτική έχει συνέχεια και εάν φύγει ο Ερντογάν δεν θα αλλάξει τίποτα ως προς τους στόχους (ως προς τον τρόπο διεκδίκησης ίσως) και 3) δεν πρόκειται κανένας πολιτικός να θελήσει να την οδηγήσει σε φιλελεύθερο δημοκρατικό μοντέλο διακυβέρνησης διότι γνωρίζει πως εξαιτίας των σημαντικών διαφορών στον πληθυσμό της (που τη χωρίζουν και γεωγραφικά) και της ιδιαίτερης γεωγραφίας αυτό θα είναι η αρχή του τέλους της. Πάντα θα έχει κάποιον να την κυβερνά με πυγμή και πάντα θα διεκδικεί από την Ελλάδα.
Ο Απόστολος Πιστόλας είναι Αναλυτής Συμπεριφοράς Ψηφοφόρων
