Ολοένα και πληθαίνουν τα στοιχεία που δείχνουν ότι οι πολίτες δεν αντέχουν την παρατεταμένη ακρίβεια, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε περικοπή δαπανών προκειμένου να ανταπεξέλθουν στη δύσκολη οικονομική κατάσταση που επικρατεί.
Την ίδια ώρα, οι ανατιμήσεις στο καλάθι του σούπερ μάρκετ συνεχίζονται, χωρίς να φαίνεται ότι τους επόμενους μήνες θα υπάρξει αποκλιμάκωση, παρά τις μειώσεις του κόστους παραγωγής, της ενέργειας και των μεταφορών σε διεθνές επίπεδο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τροφίμων συνεχίζουν να ανεβάζουν τις τιμές, φτάνοντας στο οξύμωρο ο πληθωρισμός των τροφίμων τον Ιούνιο να βρίσκεται στο 12,2% όταν ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή έχει φτάσει στο 1,8%!
Αποκαλυπτική είναι η μηνιαία έρευνα, της CIRCANA (πρώην ΙRΙ). Η πληθωριστική αύξηση της αξίας πωλήσεων στην αγορά FMCG (ταχέως κινούμενα καταναλωτικά προϊόντα) ανήλθε σε 9,9% στο πεντάμηνο του 2023 (Ιανουάριος- Μάιος), την ώρα που ο όγκος των πωλήσεων ήταν οριακά ανοδικός, μόλις 0,4%.
Συνολικά οι πωλήσεις των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης στο πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου ανήλθαν στα 3,664 δισ. ευρώ έναντι 3,335 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022.
Ρεκόρ ανατιμήσεων στα γαλακτοκομικά
Παρότι η τιμή παραγωγού στο αγελαδινό γάλα υποχωρεί, τον Μάιο τα γαλακτοκομικά προϊόντα σημείωσαν ρεκόρ ανατίμησης με +14,5%. Ωστόσο ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε κατά -1,9%.
Στη δεύτερη θέση όσον αφορά το ποσοστό αύξησης των τιμών βρέθηκαν τα απορρυπαντικά και τα είδη καθαρισμού σπιτιού με +13,7% αν και σημειώθηκαν πολύ μικρές απώλειες στον όγκο (-0,4%). Ακολουθούν τα διάφορα είδη σπιτιού με +11,9% και τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής με +10,7%.
Στα υλικά μαγειρικής η άνοδος των τιμών έφθασε στο 10,6% με υποχώρηση όγκου πωλήσεων στο -3,5%, ενώ τα κατεψυγμένα προϊόντα ανατιμήθηκαν σε ποσοστό 9,7% και τα είδη προσωπικής φροντίδας και ομορφιάς κατά 8,7%.
Οι αυξήσεις στα συσκευασμένα τρόφιμα ήταν 8,3%, στα σνακ 7,7%, στα μη αλκοολούχα ποτά 7,3% και στα αλκοολούχα ποτά 5%.
Κερδίζουν μερίδιο τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κερδίζουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο μήνα με τον μήνα.
Ειδικότερα, το μερίδιο τους στην αγορά ανέρχεται στο 17,4% και ο ρυθμός ανάπτυξης τους στο 19,4% και είναι ο υψηλότερος ρυθμός ανάπτυξης από το 2012 έως σήμερα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η ιδιωτική ετικέτα στην Ελλάδα έχει καταγράψει υψηλότερη ανάπτυξη μόνο το 2011 (άνοδος 34,5%) εν μέσω βαθιάς οικονομικής κρίσης.
Κατηγορίες προϊόντων με τη μεγαλύτερη αύξηση τζίρου
Προσωπική υγιεινή: 15%
Σνακ: 13,9%
Καθαριστικά – απορρυπαντικά σπιτιού: 13,3%
Γαλακτοκομικά: 12,9%
Λοιπά προϊόντα περιποίησης σπιτιού: 10,9%
Προσωπική φροντίδα και ομορφιά (π.χ. καλλυντικά): 10,2%
Μη αλκοολούχα ποτά: 8,6%
Κατεψυγμένα τρόφιμα: 8,2%
Συσκευασμένα τρόφιμα: 6,9%
Μαγειρικά συμπληρώματα – μπαχαρικά: 6,6%
Αλκοολούχα ποτά: 4,4%
Ο πληθωρισμός της απληστίας
Τα περιθώρια κέρδους
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα σήμερα παρουσιάζεται ως η έβδομη χώρα σε ό,τι αφορά την αύξηση του μεριδίου των κερδών από 34,4% στο 39,2% μεταξύ 2019-2022.
Από τις πιο χαρακτηριστικές και κραυγαλέες περιπτώσεις, πάντως, όπως αναφέρει το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, είναι οι αλευροβιομηχανίες, που πέρυσι οι εισηγμένες του κλάδου είχαν αύξηση στα περιθώρια κέρδους τους παρά τις αναταράξεις. Με την έναρξη του πολέμου και καθότι η Ουκρανία είναι η τρίτη εξαγωγός χώρα στον κόσμο σε μαλακό σιτάρι, την πρώτη ύλη για τα άλευρα, οι χρηματιστηριακές τιμές ήταν στα ύψη, φτάνοντας τα συμβόλαια παράδοσης Μαΐου του 2022 στο χρηματιστήριο Euronext στο Παρίσι στα 397 ευρώ/τόνο.
Κι όμως, οι τιμές στα επόμενα στάδια της αλυσίδας μετά τη μεταποίηση δεν λένε να πέσουν. Αντιθέτως, το αλεύρι είναι μεταξύ των πρωταγωνιστών της ανόδου, αφού σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2021, όταν επιβλήθηκε το μέτρο του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, έχει ανατιμηθεί 41% με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Σήμερα οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ λειτουργούν με μεικτό περιθώριο κέρδους που κυμαίνεται από 23% έως 27%. Στο τελικό αποτέλεσμά τους όμως το καθαρό κέρδος περιορίζεται στο 0,5%-1% του κύκλου εργασιών λόγω των μεγάλων εξόδων που έχουν, με μεγαλύτερο αυτό της ενέργειας (ψυγεία, αποθήκες ψύχους κ.ο.κ.) και δεύτερο το μισθολογικό.
Σημειωτέον πως η ανυποχώρητη ακρίβεια στα τρόφιμα δημιουργεί έναν ασφυκτικό κλοιό στα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς δαπανούν πάνω από το 20% του εισοδήματός τους για είδη διατροφής, ενώ για το φτωχότερο 20% του πληθυσμού η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη μιας και το ποσοστό του εισοδήματός τους που αντιστοιχεί στις αγορές βασικών προϊόντων πρώτης ανάγκης αγγίζει το 30%.
Οπότε το μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους πέφτει πάνω στις βιομηχανίες, στις πολυεθνικές επιχειρήσεις, αλλά και στις χονδρεμπορικές. Κάτι που ίσως φαίνεται περισσότερο από το γεγονός ότι ίδια προϊόντα πωλούνται σε φθηνότερες τιμές σε άλλες αγορές της Ευρώπης. Είτε αυτά παράγονται στη χώρα μας, είτε είναι προϊόντα πολυεθνικών.
Μια μικρή έρευνα στα ηλεκτρονικά καταστήματα γνωστών και μεγάλων αλυσίδων της χώρας μας, της Γερμανίας και της Βρετανίας δείχνει τη διαφορά. Για παράδειγμα, γνωστό αναψυκτικό χρεώνεται 1,4 λίρα/λίτρο στην αλυσίδα Tesco στη Βρετανία όταν εδώ είναι στα 2,5 ευρώ. Το ίδιο και συγκεκριμένη μάρκα οδοντόκρεμας η οποία χρεώνεται στο ίδιο σούπερ μάρκετ της Βρετανίας 1 λίρα έναντι 2,42 ευρώ, με προσφορά 1+1 προϊόν. Επίσης, επώνυμης μάρκας εσπρέσο 10 κάψουλες μηχανής χρεώνονται με προσφορά στην Ελλάδα 3,10 ευρώ ενώ στη Γερμανία 2,49 ευρώ. Ακόμη και η ελληνική φέτα ιδιωτικής ετικέτας στη Βρετανία κοστίζει 1,69 λίρα/200 γραμμάρια έναντι 2,59 ευρώ στη χώρα μας. Στα απορρυπαντικά οι διαφορές είναι ακόμη πιο εμφανείς.
