ΑρχικήΠολιτικήΒενιζέλος: «Λαϊκισμός είναι η πρόωρη εξαγγελία μιας κανονικότητας που δεν έχει...

Βενιζέλος: «Λαϊκισμός είναι η πρόωρη εξαγγελία μιας κανονικότητας που δεν έχει έρθει»

Στα parapolitika fm και στους δημοσιογράφους Γιώργο Κουβαρά και Γιώργο Πιέρρο μίλησε ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος.

Ο κύριος Βενιζέλος μίλησε για τον Κάρολο Παπούλια, την υγειονομική κρίση που βιώνει η χώρα μας υπό τη «σκιά» της μετάλλαξης «Όμικρον» αλλά και για τις πολιτικές αποφάσεις απέναντι στην πανδημία του κορωνοϊού.

Με αφορμή την απώλεια του Κάρολου Παπούλια, ο κ. Βενιζέλος σημείωσε: «Ο Κάρολος Παπούλιας ήταν ένας άνθρωπος με ανεξάντλητο χιούμορ, ένας άνθρωπος που χαιρόταν τη ζωή, ένας άνθρωπος που γνώριζε λεπτομέρειες για τον τρόπο ζωής λαών και περιοχών. Ένας άνθρωπος διανοούμενος με πολύ μεγάλα πνευματικά ενδιαφέροντα, με ολοκληρωμένη και ισχυρή άποψη αλλά πάντοτε λιγόλογος, προσεκτικός, επιφυλακτικός γιατί βεβαίως είχε περάσει μέσα από εμπειρίες ιστορικές που τον είχαν χαλυβδώσει και ως εκ τούτου συναντήθηκε με την ιστορία πριν συναντηθεί με την τρέχουσα πολιτική».

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Ευάγγελου Βενιζέλου:

Γ. Κουβαράς: Θα ξεκινήσουμε τη συζήτηση με έναν άνθρωπο που εκτιμάμε πολύ, έναν καλεσμένο που πολύ τον θέλαμε και έχουμε τη χαρά να τον φιλοξενούμε σήμερα, έναν άνθρωπο, νομίζω, που όταν μιλά θέλει, αν μη τι άλλο, κάποιος να τον ακούσει –είναι το ελάχιστο που μπορώ να πω.  Σήμερα τον έχουμε για ένα θέμα που νομίζω ότι ενώνει και είναι η απώλεια του Κάρολου Παπούλια.  Ευάγγελος Βενιζέλος μαζί μας, ο πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός σε πολλές κυβερνήσεις. Ένας άνθρωπος που γνώρισε από πάρα πολύ κοντά τον Κάρολο Παπούλια σε όλες τις φάσεις, από όταν ήταν Υπουργός του ΠΑΣΟΚ μέχρι την Προεδρία της Δημοκρατίας, που έζησαν πολλά μαζί. Κύριε Βενιζέλο, τι κάνετε; Είστε καλά, κ. Πρόεδρε;

Ευ. Βενιζέλος: Καλησπέρα και χρόνια πολλά.

Γ. Κουβαράς: Χρόνια πολλά, να είστε καλά.

Γ. Πιέρρος: Χρόνια πολλά, Πρόεδρε, με υγεία.

Γ. Κουβαράς: Γνωρίσατε πολύ στενά τον Κάρολο Παπούλια όλα αυτά τα χρόνια και, μάλιστα, σε πολλές διαφορετικές φάσεις, και για εσάς και για εκείνον και για τη χώρα, και θέλω να μας δώσετε το στίγμα αυτού του ανθρώπου και αυτά που πιστεύετε ότι αφήνει ως παρακαταθήκη.

Ευ. Βενιζέλος: Για να ξεκινήσω από τα προσωπικά, από αυτά που χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο και βαθύτερα, θα έλεγα, τον χαρακτήρα του, πρέπει να τονίσω ότι ο Κάρολος Παπούλιας ήταν ένας άνθρωπος με ανεξάντλητο χιούμορ, ένας άνθρωπος που χαιρόταν τη ζωή, ένας άνθρωπος που γνώριζε λεπτομέρειες για τον τρόπο ζωής λαών και περιοχών, ένας άνθρωπος διανοούμενος πάντα, με πολύ μεγάλα πνευματικά ενδιαφέροντα, με ολοκληρωμένη άποψη, με ισχυρή άποψη, αλλά πάντοτε λιγόλογος, προσεκτικός, επιφυλακτικός, γιατί, βεβαίως, είχε περάσει μέσα από εμπειρίες ιστορικές που τον είχαν χαλυβδώσει και, ως εκ τούτου –όπως έγραψα κιόλας– συναντήθηκε με την ιστορία πριν συναντηθεί με την τρέχουσα πολιτική.

Γ. Πιέρρος: Εσείς αναφέρεσθε, Πρόεδρε, στην Εθνική Αντίσταση.

Ευ. Βενιζέλος: Αναφέρομαι σε όλα αυτά τα στοιχεία του βιογραφικού του, που είναι εντυπωσιακά, γιατί στην Εθνική Αντίσταση συμμετείχε έφηβος και, βέβαια, στην αντίσταση κατά της Δικτατορίας, όπου έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στο πλευρό του Ανδρέα Παπανδρέου, με τον οποίο τον συνέδεε μία ιδιαίτερη, πολύ στενή φιλία, μία, όπως είπα, εξομολογητική φιλία. Ο Ανδρέας Παπανδρέου του είχε πολύ μεγάλη αδυναμία –δικαιολογημένη, κατά τη γνώμη μου– απολάμβανε τη συντροφιά του, λάμβανε υπόψη τη γνώμη του, του ανέθετε εμπιστευτικές αποστολές –του είχε αναθέσει, άλλωστε, το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εξωτερικών, που είναι πάντα εξαιρετικά σημαντικό– και, βέβαια, απολάμβανε πάρα πολύ το χιούμορ του.

Γ. Κουβαράς: Ο Παπούλιας, από ό,τι καταλαβαίνω από όλους τους ανθρώπους που τον είχαν ζήσει, είχε μία βαθιά ευγένεια, ήταν ένας άνθρωπος, όπως λέτε, με πολύ χιούμορ.

Ευ. Βενιζέλος: Ένας άνθρωπος καλλιεργημένος, με σπουδές μεταπτυχιακές στην Ιταλία και στη Γερμανία, ένας άνθρωπος του κόσμου, ένας κοσμοπολίτης. Ένα άλλο στοιχείο το οποίο έχει πολύ μεγάλη σημασία είναι η διακριτικότητα με την οποία κινήθηκε στο δημόσιο βίο, από νωρίς, από τότε που έγινε βουλευτής μέχρι Πρόεδρος Δημοκρατίας, κανείς δεν άκουσε ποτέ για την οικογένεια του. Είναι, πράγματι, στοιχείο που πρέπει να τονισθεί αυτό και για τη συμπεριφορά των οικείων προσώπων του, η οποία είναι υποδειγματική, η σύζυγος του, οι κόρες του και όλα αυτά τα οποία καμιά φορά δεν τα τονίζουμε, ενώ είναι πολύ σημαντικά για το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει ένας άνθρωπος ο οποίος δοκιμάζεται στο δημόσιο βίο.

Βέβαια, τον τίμησαν τα Ιωάννινα εννέα φορές ως βουλευτή, αλλά δεν τον τίμησαν –και αυτό έχει σημασία για τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία– το 2004, δεν υπερψηφίσθηκε, δεν συγκέντρωσε τον αναγκαίο αριθμό σταυρών, και έμεινε ένα διάστημα και εκτός Βουλής και εκτός ενεργού πολιτικής –θυμάμαι σαν τώρα μία συνάντηση μας στα Ιωάννινα την περίοδο εκείνη, της μοναξιάς, θα μπορούσα να πω, πολιτικά. Ως εκ τούτου, ήταν μία ευχάριστη στροφή της μοίρας το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία τον πρότεινε τότε, ως κυβερνών κόμμα, για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, μία πρόταση που απεδέχθη, βέβαια, ασμένως και το ΠΑΣΟΚ. Αλλά, πρέπει να πούμε ότι την έκανε η αντίπαλη ιστορική παράταξη.

Γ. Κουβαράς: Αυτό, νομίζω, έχει μεγάλη σημασία –και καλά κάνετε και το επισημαίνετε– διότι ο Παπούλιας, έτσι όπως έγιναν τα πράγματα, όντας ο στενός συνεργάτης του Ανδρέα Παπανδρέου και μετά ο Πρόεδρος Δημοκρατίας που προτάθηκε από τη Νέα Δημοκρατία και τον Κώστα Καραμανλή, έπαιξε το ρόλο του και σε πολύ δύσκολες στιγμές, μάλιστα, για τη χώρα. Δηλαδή, ήταν Πρόεδρος Δημοκρατίας –και θέλω να πάμε εκεί, γιατί εκείνο είναι το κομμάτι…

Ευ. Βενιζέλος: Πριν πάμε εκεί, να πω, γιατί νομίζω ότι θα το ήθελε ο Κάρολος αυτό, ότι υπήρξαν άνθρωποι που έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην επιλογή του. Θα μου επιτρέψετε, ερήμην τους, να μνημονεύσω δύο ονόματα προσώπων που ιδιαίτερα εκτιμώ, τον Πέτρο Μολυβιάτη και τον Ιωάννη Βαρβιτσιώτη, που ήταν και στενοί του φίλοι.

Γ. Κουβαράς: Τώρα, εντάξει, μας δίνει και ιστορικά στοιχεία ο κ. Βενιζέλος, αλλά θέλω να πάμε, Γιώργο, εάν συμφωνείς και εσύ, στην περίοδο που ο Ευάγγελος Βενιζέλος έζησε από κοντά τον Παπούλια ως Πρόεδρο Δημοκρατίας.

Ευ. Βενιζέλος: Καταρχάς, να σας θυμίσω ότι έχουμε συνυπάρξει πολλά χρόνια ως βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, έχουμε εκλεγεί μαζί στο Εκτελεστικό Γραφείο του ΠΑΣΟΚ και έχουμε διατελέσει μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ και η στενή μας συνεργασία κυβερνητικά αρχίζει το 1993, όταν εκείνος αναλαμβάνει τα καθήκοντα του Υπουργού Εξωτερικών και πάλι και εγώ τα καθήκοντα του Υπουργού Τύπου και Κυβερνητικού Εκπροσώπου, που ήταν πολύ κοντά στην εξωτερική πολιτική, γιατί είχαμε τότε σειρά κρίσεων, είχαμε την κρίση με την Αλβανία, τη δίκη της ηγεσίας της «Ομόνοιας», είχαμε την κρίση με τη Βόρεια Μακεδονία –τότε Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας– την κρίση με την Τουρκία, λόγω της κύρωσης της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας. Ήταν πάρα πολύ στενή η συνεργασία μου με τον Υπουργό των Εξωτερικών, με τον Κάρολο Παπούλια. Αυτό συνεχίσθηκε όλα τα χρόνια, φυσικά, μέχρι και όλη του την Προεδρική θητεία, την οποία έχω ζήσει στην καρδιά της, γιατί ήμουν Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και στη συνέχεια και Πρόεδρος  του ΠΑΣΟΚ, μετείχα στις συσκέψεις των αρχηγών των κομμάτων, είχα μαζί του διαβουλεύσεις, και έχω ζήσει όλη τη στάση του την περίοδο της μεγάλης δοκιμασίας της χώρας.

Γ. Πιέρρος: Κύριε Πρόεδρε, έχει ενδιαφέρον –διαβάζω στο άρθρο σας για τον Κάρολο Παπούλια στο Protagon– ότι γράφετε, μεταξύ άλλων, σχολιάζοντας για τη σχέση που είχατε, για την οικειότητα που είχατε, για την πορεία την κοινή που είχατε σε πάρα πολλά θέματα, όπως αυτά που μας αναφέρατε, ότι υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο, όταν έμεινε εκτός Βουλής, που μιλάτε για τη συγκυριακή λειτουργία της Δημοκρατίας και περιγράφετε τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως έναν άνθρωπο ο οποίος είχε αδικηθεί εκείνη την περίοδο.

Ευ. Βενιζέλος: Προφανώς, αλλά αυτό συμβαίνει πάρα πολύ συχνά. Μην ξεχνάτε, αυτό που ξέρουν όλοι οι Έλληνες, την περιβόητη φράση του Τρικούπη, «ανθ’ ημών Γουλιμής», γιατί και ο Χαρίλαος Τρικούπης δεν εξελέγη στη Βουλή των Ελλήνων.

Γ. Κουβαράς: Σωστά.

Γ. Πιέρρος: Έχει ενδιαφέρον, όμως, ένα κλείσιμο που κάνετε σε αυτήν την παράγραφο, που λέτε για το κομματικό σύστημα. Ήθελα να σας ρωτήσω, νιώθετε ότι κάποιες φορές το κομματικό σύστημα είναι κάτω από τα πρόσωπα ή κάτω από τη συγκυρία;

Ευ. Βενιζέλος: Το κομματικό σύστημα δεν ξέρω εάν φταίει ως σύστημα, πάντως η λειτουργία των κομμάτων εμπεριέχει πολλά στοιχεία αδικίας, θα έλεγα, και αναξιοκρατίας. Από εκεί και πέρα, το κομματικό σύστημα, το οποίο δοκιμάσθηκε λόγω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, έχει μεγαλύτερη διορατικότητα από ό,τι τα κόμματα καθεαυτά, διότι το κομματικό σύστημα λειτούργησε έτσι ώστε να κάνει τον Κάρολο Παπούλια Πρόεδρο της Δημοκρατίας και να τον εκλέξει η Βουλή με συντριπτική πλειοψηφία δύο φορές, έναν άνθρωπο της πολιτικής, έναν άνθρωπο που είχε μία διαδρομή όχι απλά και μόνον ως κομματικό στέλεχος, αλλά ως προσωπικός φίλος του αντίπαλου ιστορικού ηγέτη, του Ανδρέα Παπανδρέου.

Γ. Κουβαράς: Κύριε Πρόεδρε, θέλω λίγο να θυμηθούμε την περίοδο της κρίσης τώρα –εννοώ την περίοδο του μνημονίου– διότι εκεί ο Κάρολος Παπούλιας, ένας άνθρωπος ο οποίος έχει πολεμήσει τους Γερμανούς, ο οποίος έχει πολεμήσει στην Εθνική Αντίσταση, μετά, τη Χούντα κ.λπ., έφθασε στο σημείο να ακούει από «αγανακτισμένους» ότι είναι προδότης.

Ευ. Βενιζέλος: Το 2011. Τον Οκτώβριο του 2011, στο τριήμερο της Θεσσαλονίκης, 26 με 28 Οκτωβρίου, συνέβησαν αυτά τα οποία γνωρίζετε, που νομίζω ότι είναι η ακραία στιγμή έκπτωσης του πολιτικού πολιτισμού. Και αυτό δεν είναι το αυθόρμητο κίνημα των «αγανακτισμένων», είναι πολιτικές δυνάμεις, οργανωμένες και επίσημες, που το έκαναν αυτό ή που το ανέχθηκαν ή που εμμέσως το υπέθαλψαν. Εν πάση περιπτώσει, σας θυμίζω ότι την προηγούμενη ημέρα είχαμε τη μεγάλη συμφωνία για το δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης της χώρας – ξημερώματα της 27ης Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες. Ήμουν και εγώ στη Θεσσαλονίκη, δεν είχα πάει στις εκδηλώσεις, γιατί είχα γυρίσει λίγο πριν από τις Βρυξέλλες, μετά από μία πολυήμερη παραμονή εκεί, τα έζησα όμως όλα τα γεγονότα. Έζησα την πίκρα του Κάρολου Παπούλια, που είναι η πίκρα ενός ανθρώπου που έχει ζήσει την ιστορία, την έχει διαπεράσει και υπερασπίζεται τη Δημοκρατία πρακτικά, όχι ρητορικά. Αυτό σας θυμίζω ότι επηρέασε και την τότε απόφαση για την εξαγγελία του δημοψηφίσματος –έχετε παρακολουθήσει τη ροή των πραγμάτων, πώς φθάσαμε.

Γ. Κουβαράς: Ναι, τα έχουμε ζήσει από κοντά όλοι αυτά.

Ευ. Βενιζέλος:  Αλλά, πάντως, ο Κάρολος Παπούλιας ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν πάντα ένας εκφραστής του ψύχραιμου πάθους να σώσουμε την οικονομία, να μείνουμε στην Ευρώπη, να μείνουμε στο Ευρώ. Δηλαδή, εξέφραζε στην πραγματικότητα, όπως όφειλε κατά το Σύνταγμα, τη βούληση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, η οποία κοινοβουλευτική πλειοψηφία ψηφίσθηκε και ξανά ψηφίσθηκε, γιατί υπήρχε η εντολή του 2009 και, μετά, υπήρξε η εντολή του 2012, γιατί οι δυνάμεις που εφάρμοσαν την πολιτική αυτή, όπως διαμορφώθηκαν, γιατί η Νέα Δημοκρατία προσχώρησε στην πολιτική του ΠΑΣΟΚ, όπως και η ΔΗΜΑΡ, ήταν δυνάμεις που κέρδισαν τις εκλογές του 2012. Το ξεχνάμε αυτό, ξεχνάμε ότι ο ελληνικός λαός έδωσε μία εντολή το 2012.

Γ. Κουβαράς: Ναι. Να ρωτήσω τώρα κάτι άλλο, επειδή αυτά τα οποία συζητάμε για την περίοδο Παπούλια –να τα βάλω σε τίτλους, τουλάχιστον για την περίοδο της Προεδρίας της Δημοκρατίας, διαχείριση κρίσης, διότι είχε ένα ρόλο εκεί πολύ σημαντικό, και, από την άλλη μεριά, ένας διάχυτος λαϊκισμός εκείνη την περίοδο– αυτά είναι στοιχεία τα οποία, κακά τα ψέματα, έχουν μία διαχρονικότητα, ειδικά τώρα που είμαστε πάλι σε κρίση.

Ευ. Βενιζέλος: Ναι, προφανώς, είμαστε από κρίση σε κρίση και ο λαϊκισμός μετεξελίσσεται. Ξέρετε, ο λαϊκισμός εκδηλώνεται χρησιμοποιώντας κατά καιρούς διάφορα οχήματα, για αυτό άλλες φορές, ή πολύ συχνά, είναι εθνικολαϊκισμός, υπάρχει ο παραδοσιακός λαϊκισμός της Αριστεράς, υπάρχει ένας πιο εκλεπτυσμένος λαϊκισμός της αποφυγής του πολιτικού κόστους, της δημαγωγίας, του εξωραϊσμού, της συγκάλυψης της πραγματικότητας, της πρόωρης εξαγγελίας του τερματισμού της κρίσης και ούτω καθεξής.

Γ. Κουβαράς: Σήμερα πού τον βλέπετε το λαϊκισμό, μπορείτε να μας πείτε;

Ευ. Βενιζέλος: Τον λαϊκισμό τον βλέπω στην πάση θυσία αποφυγή του πολιτικού κόστους και στην πρόωρη εξαγγελία μίας κανονικότητας, η οποία δεν έχει έρθει και είναι πάρα πολύ δύσκολο να έρθει, διότι υγειονομικά δεν μπορεί να έρθει, λόγω της πανδημίας.

Γ. Πιέρρος: Θα έλεγε κανείς ότι αναφέρεστε, κ. Πρόεδρε –συγνώμη που σας διακόπτω– στην παρούσα φάση, σε μία κατάσταση που βιώνουμε και λέμε, ουσιαστικά, ας κάνουμε ότι δεν τη βλέπουμε –παράδειγμα, τη μετάλλαξη Όμικρον– να γίνει και η Πρωτοχρονιά και μετά να δούμε ότι υπάρχει.

Ευ. Βενιζέλος: Υπάρχει ένας στρουθοκαμηλισμός ο οποίος αφορά την Κυβέρνηση, ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού συστήματος και, δυστυχώς, ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Υπάρχουν, φυσικά, και κόμματα και πρόσωπα τα οποία λένε, βγάλτε το κεφάλι από την άμμο, μην είστε στρουθοκάμηλοι, υπάρχει ένας σχεδιασμός για την επιστροφή στην ομαλότητα, στην κανονικότητα. Αλλά, εάν η πραγματικότητα δεν ταιριάζει στο σχεδιασμό μας και μας φέρνει ενώπιον νέων προκλήσεων, πρέπει να προσαρμόσουμε το σχεδιασμό μας και όχι να θυμώσουμε επειδή ο σχεδιασμός μας δεν επιβεβαιώνεται από τις παγκόσμιες, τις οικουμενικές εξελίξεις σε σχέση με την πανδημία.

Γ. Πιέρρος: Κύριε Πρόεδρε, όταν κάνετε αυτή την κριτική, έχετε ακούσει –έχετε διαβάσει, σίγουρα– ότι βγάζετε από σέντρες στο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι και το άλλο που λέγεται σαν κριτική, ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος τα λέει αυτά τώρα που δεν θα έχει φθορά, τα λέει χωρίς κόστος. Μπορείτε να απαντήσετε σε αυτό;

Ευ. Βενιζέλος: Έχω πει πολύ πιο βαριά πράγματα με κόστος, όταν ήμουν στην πρώτη γραμμή του πυρός και λάμβανα αποφάσεις και αναλάμβανα και το κόστος. Άρα, έχω καταβάλει το τίμημά μου και έχω κάνει τη θητεία μου και τέτοιου είδους κριτική δεν δέχομαι. Να διαβάσουν λίγο καλύτερα την πρόσφατη ιστορία κάποιοι οι οποίοι μπορεί να σκέπτονται έτσι.

Από την άλλη μεριά, έχω την υποχρέωση να λέω την αλήθεια, όπως την αντιλαμβάνομαι. Αυτήν τη λέω προσπαθώντας να βοηθήσω ως πολίτης τον τόπο. Από εκεί και πέρα, νομίζω ότι θα είχε κάθε συμφέρον όποιος ασκεί την εξουσία να προσέχει αυτά που λένε οι πολίτες, η δε Αντιπολίτευση να φροντίσει και αυτή να συμβάλλει δημιουργικά, με κριτικό αλλά συγκροτημένο και παραγωγικό λόγο και όχι με απλουστεύσεις. Βεβαίως, ό,τι λέμε είναι κτήμα κοινό, έτσι δεν είναι;

Γ. Κουβαράς: Προφανώς.

Ευ. Βενιζέλος: Ο καθένας το χρησιμοποιεί όπως θέλει. Αλλά, είναι άλλο το τι πρόθεση και τι στόχο έχει αυτός που το λέει και άλλο το πώς το χρησιμοποιεί αυτός που το ακούει. Καταρχάς, πρέπει να αντιληφθεί πριν το χρησιμοποιήσει.

Γ. Κουβαράς: Είναι και αυτό, έχετε δίκιο, εδώ υπάρχει πολλές φορές πρόβλημα αντίληψης. Αλλά, εγώ θέλω να πω ότι είναι πολύ χρήσιμο, νομίζω περισσότερο από ποτέ, να λέει κανείς την αλήθεια, ακόμα και εάν κάποιοι μπορεί να λένε ότι, τη λέει την αλήθεια γιατί κάνει εκτιμήσεις και δεν είναι ακριβώς μέσα στα πράγματα. Αλλά, εσείς έχετε υπάρξει, όπως λέτε, μέσα στα πράγματα.

Θέλω να ρωτήσω πόσο αισιόδοξος είστε, γιατί είμαστε στο τέλος μίας χρονιάς πολύ δύσκολης, πάμε να ξεκινήσουμε μία χρονιά που συζητάμε εάν θα έχουμε lockdown ή εάν θα έχουμε, τέλος πάντων, μέτρα ή πώς θα είναι και τι δυσκολίες θα έχουμε. Πάντως, είναι σίγουρο ότι θα έχουμε παράταση της κρίσης για κάποιο διάστημα. Θέλω να ρωτήσω πόσο αισιόδοξος είστε για τη συνέχεια και εάν τελικά πιστεύετε ότι μπορούμε να βγούμε από όλο αυτό και με τι κόστος.

Ευ. Βενιζέλος: Η αισιοδοξία, ξέρετε, είναι μία προδιάθεση, σημασία έχει να είμαστε ρεαλιστές, να αντιλαμβανόμαστε τι συμβαίνει. Όταν, λοιπόν, βλέπουμε παγκοσμίως τη δυσκολία της επιστήμης, της επιστημονικής κοινότητας, να καταλήξει σε ορισμένες αξιολογήσεις, όταν βλέπουμε ότι υπάρχει μία απροσδιοριστία ακόμα σε σχέση με το τι συμβαίνει με την παραλλαγή Όμικρον, σε σχέση με τα εμβόλια, σε σχέση με τα μονοκλωνικά αντισώματα, σε σχέση με τα φάρμακα και τις θεραπείες, όταν βλέπετε αυτήν την επιφυλακτικότητα της επιστήμης, θα ήταν λάθος κάποιος να κάνει πολιτικές, κοινωνικές ή δημοσιογραφικές εκτιμήσεις οι οποίες να είναι, θα έλεγα, προτρέχουσες σε σχέση με την επιστήμη. Δεν πρέπει να προτρέχουμε, πρέπει να περιμένουμε να δούμε αυτό όλο το διανοητικό κεφάλαιο, που διαθέτει η ανθρωπότητα, αυτός ο μηχανισμός αντιμετώπισης των υγειονομικών προκλήσεων πώς θα αντιδράσει.

Είμαι αισιόδοξος για τις δυνατότητες της επιστήμης, θα υπάρξει επιστημονική απάντηση, θα ανακοπεί και η παραλλαγή Όμικρον, θα τελειώσει η πανδημία. Αλλά, δεν πρέπει να βιαζόμαστε να κηρύσσουμε το τέλος της κρίσης και την επιστροφή στην κανονικότητα, πρέπει να προετοιμαζόμαστε για όλα τα ενδεχόμενα.

Γ. Πιέρρος: Για τις δυνατότητες της επιστήμης είστε σαφώς αισιόδοξος. Για τις δυνατότητες της πολιτικής είστε αισιόδοξος; Επειδή εδώ υπάρχει μία σύγκρουση, ξέρετε, λένε πολλοί ότι, εντάξει, ωραία η επιστήμη, θα μας πει η επιστήμη, θα μας δώσει κάποιες εισηγήσεις, αλλά οι αποφάσεις είναι πολιτικές. Εσείς, επειδή έχετε περάσει από θέσεις τέτοιες, θα ακούγατε τους επιστήμονες ή θα κάνατε κάτι και κόντρα στους επιστήμονες, εάν το αποφασίζατε πολιτικά;

Ευ. Βενιζέλος: Οι αποφάσεις είναι πολιτικές, αλλά πρέπει να βασίζονται σε μία καθαρή εκτίμηση επιστημονική η οποία είναι, ούτως ή άλλως, διεθνής. Δεν υπάρχουν εθνικού χαρακτήρα εκτιμήσεις, υπάρχουν εθνικού χαρακτήρα εξειδικεύσεις των επιδημιολογικών δεδομένων, γιατί υπάρχουν διαφορές από χώρα σε χώρα, από περιοχή σε περιοχή. Από εκεί και πέρα, βεβαίως μπορείς να πεις πολιτικά ότι, λαμβάνω υπόψη μου και άλλες παραμέτρους, καταρχάς οικονομικές, ή αντοχές ψυχικές της κοινωνίας –που και αυτό είναι μία υγειονομική παράμετρος, στην πραγματικότητα– αλλά εμένα με ενδιαφέρει να είναι καθαροί οι ρόλοι και καθαρές οι φάσεις, καθαρός ο ρόλος της επιστημονικής εκτίμησης και πρότασης και καθαρό το στοιχείο το πολιτικό το οποίο προστίθεται με αιτιολογία, η οποία να μπορεί να αξιολογηθεί πολιτικά γιατί έχει επιπτώσεις, συνεπάγεται  ευθύνη το τι λες και τι αποφασίζεις. Μιλάμε για μία διαχείριση κρίσεων όπου δεν έχεις να αντιμετωπίσεις ανθρώπινες συμπεριφορές ή μηχανισμούς οικονομικού χαρακτήρα, εδώ έχεις να κάνεις με έναν αντίπαλο ο οποίος είναι ασύμμετρος και με μία κρίση η οποία είναι κρίση ιατροβιολογική, δεν είναι μία κρίση κοινωνική ή πολιτική. Είναι δευτερογενή τα προβλήματα τα κοινωνικά, τα πολιτικά, τα οικονομικά, το πρωτογενές στοιχείο είναι μία ασύμμετρη σύγκρουση με έναν ιό. Λοιπόν, δεν μπορείς να παίζεις με αυτά.

Γ. Κουβαράς: Κύριε Πρόεδρε, να σας ευχαριστήσουμε πολύ, να είστε καλά, να ευχηθούμε καλή χρονιά και σε εσάς.

Γ. Πιέρρος: Να σας ευχαριστήσουμε πολύ, κ. Πρόεδρε, να είστε γερός.

Ευ. Βενιζέλος: Καλή χρονιά, υγεία εύχομαι. Να είστε καλά, γεια σας.

Γ. Κουβαράς: Να είστε καλά, σας ευχαριστούμε πολύ.